تقویت همکاری‌ گازی با ترکمنستان؛ ضرورتی برای تقویت جایگاه سیاسی و اقتصادی ایران

نوید هدایتی‌فر کارشناس انرژی در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در رابطه با اهمیت تقویت همکاری‌های انرژی میان ایران و ترکمنستان، امروز نه یک انتخاب سیاسی بلکه یک ضرورت اقتصادی و راهبردی برای دولت چهاردهم است. ترکمنستان با برخورداری از چهارمین ذخایر بزرگ گاز جهان، یکی از معدود کشورهای منطقه است که در همسایگی ایران قرار دارد و می‌تواند منبعی پایدار برای توسعه همکاری‌های گازی ایران با دیگر کشورها، ایجاد تعاملات اقتصادی و تقویت بلوک‌های منطقه‌ای باشد. ایران نیز با برخورداری از شبکه گسترده انتقال گاز، ظرفیت فنی و موقعیت ژئواستراتژیک در قلب منطقه، می‌تواند شریک مطمئن و تأثیرگذاری برای ترکمنستان باشد به خصوص که این کشور محصور در خشکی است و امکان اتصال به میزان بالا به دیگر کشورها را ندارد و روسیه بازارهای اطراف این کشور را اشباع کرده است. اتصال این دو ظرفیت مهم گازی یعنی ایران و ترکمنستان، چه از منظر منافع اقتصادی و چه از منظر امنیت انرژی، نیازمند یک رویکرد فعال و دیپلماسی اقتصادی قدرتمند است.

وی ادامه داد: یکی از مهم‌ترین ابعاد این همکاری، تأمین پایدار گاز در فصل سرد است. در سال‌های اخیر و به‌ویژه در دوره‌هایی که ناترازی گاز کشور افزایش یافت، واردات گاز از ترکمنستان توانست بخشی از فشار تقاضا در استان‌های شمالی را کاهش دهد. برخلاف بسیاری از کشورهای صادرکننده انرژی، ترکیب خطوط انتقال و مرز مشترک میان ایران و ترکمنستان، امکان انتقال کم‌هزینه و سریع گاز را فراهم می‌کند و این مزیت جغرافیایی باید بیش از گذشته مورد بهره‌برداری قرار گیرد. تکیه بر واردات تک‌مبدأ از کشورهای دوردست، هم هزینه بیشتری به اقتصاد ایران تحمیل می‌کند و هم وابستگی ناخواسته ایجاد می‌کند؛ اما واردات گاز از ترکمنستان، نمونه‌ای از وابستگی متقابل کم‌ریسک و سودآور است.

هدایتی‌فر با اشاره به مزیت‌های واردات گاز ترکمنستان و صادرات گاز از جنوب کشور گفت: نکته مهم آن است که همکاری گازی با ترکمنستان، آثار مستقیم داخلی نیز دارد. تأمین پایدار گاز مناطق شمالی، کاهش فشار بر شبکه سراسری، حفظ صادرات گاز در زمستان و جلوگیری از تعطیلی صنایع، همگی نتایج ملموس چنین سیاستی هستند. علاوه بر این، توسعه زیرساخت‌های انتقال و ذخیره‌سازی گاز می‌تواند به موتور محرک توسعه اقتصادی در استان‌های مرزی شمال‌شرق کشور تبدیل شود؛ مسئله‌ای که از منظر عدالت منطقه‌ای و امنیت داخلی نیز حائز اهمیت است.

وی در پایان گفت: در نهایت، دولت چهاردهم با یک انتخاب راهبردی مواجه است؛ دولت باید با دیپلماسی فعال انرژی، منافع مشترک پایدار با ترکمنستان ایجاد کند و این همسایه شمالی را در مدار همکاری با ایران نگه دارد و از انفعال و نگاه کوتاه‌مدت دوری کند. تقویت همکاری‌های گازی با ترکمنستان منجر به نزدیکی بیشتر این کشور به ما و وابستگی متقابل سیاسی و اقتصادی خواهد شد و زمینه‌ساز تقویت بازدارندگی کشور و تبدیل شدن کشور به هاب گازی منطقه خواهد شد.

انتهای پیام/