به گزارش خبرگزاری تسنیم، بازار ارز همواره یکی از حساس‌ترین بخش‌های اقتصاد کشور بوده و کوچک‌ترین نوسان آن می‌تواند اثر مستقیم بر تورم، قدرت خرید مردم و جریان سرمایه داشته باشد.

نوسانات ارزی نه تنها بر اقتصاد کلان، بلکه بر زندگی روزمره شهروندان نیز تأثیرگذار است؛ قیمت کالاهای اساسی، هزینه واردات مواد اولیه برای تولید داخلی و حتی ارزش پس‌انداز مردم، همه تحت تأثیر تحولات ارزی قرار می‌گیرند. در چنین شرایطی، سیاست‌های بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز اهمیت حیاتی پیدا می‌کنند.

بانک مرکزی با مجموعه‌ای از ابزارهای سیاست‌گذاری، از جمله مدیریت ذخایر ارزی، تعیین نرخ رسمی حواله‌ها، عملیات بازار باز و نظارت بر عرضه و تقاضای ارز، در تلاش است ثبات را حفظ کند. هدف اصلی این سیاست‌ها نه تنها کنترل نرخ ارز در کوتاه‌مدت، بلکه کاهش نوسانات و کنترل انتظارات تورمی فعالان اقتصادی و مردم است.

کنترل انتظارات تورمی اهمیت حیاتی دارد؛ زیرا وقتی مردم انتظار افزایش قیمت‌ها را داشته باشند، رفتارهای اقتصادی‌شان خود باعث افزایش تورم می‌شود. بنابراین، سیاست‌های ارزی بانک مرکزی با هدایت منطقی بازار و کاهش نوسانات، به کنترل این انتظارات کمک می‌کنند.

اما موفقیت سیاست‌های ارزی تنها به بانک مرکزی محدود نمی‌شود. دولت نیز نقش کلیدی دارد. تصمیمات مالی و بودجه‌ای، مانند نحوه تخصیص یارانه‌ها، سیاست‌های حمایتی از تولید، مالیات‌ها و مدیریت هزینه‌های عمومی، بر عرضه و تقاضای ارز اثر مستقیم دارند و می‌توانند اثر سیاست‌های بانک مرکزی بر انتظارات تورمی را تقویت یا تضعیف کنند. هماهنگی میان بانک مرکزی و دولت، پیش‌شرط لازم برای کاهش التهابات ارزی و کنترل انتظارات تورمی است.

علاوه بر دولت و بانک مرکزی، بازار سرمایه نقش مکملی در حفظ ثبات ارزی و کاهش انتظارات تورمی ایفا می‌کند. بازار بورس و سایر ابزارهای مالی جایگزین، نقدینگی موجود در جامعه را جذب کرده و آن را به سمت سرمایه‌گذاری‌های مولد هدایت می‌کنند. وقتی مردم و سرمایه‌گذاران گزینه‌های متنوع سرمایه‌گذاری دارند، بخش قابل توجهی از نقدینگی از بازار ارز خارج می‌شود و فشار بر نرخ ارز کاهش می‌یابد. این جریان نقدینگی همچنین به تثبیت انتظارات تورمی کمک می‌کند، زیرا مردم اعتماد می‌کنند که سیاست‌ها کنترل‌شده و قابل پیش‌بینی هستند.

یک نکته بسیار مهم دیگر، سهم شرکت‌های دولتی، به ویژه پتروشیمی‌ها و سایر بنگاه‌های بزرگ صادراتی، در منابع ارزی کشور است. بخش قابل توجهی از ارز کشور در اختیار این شرکت‌ها قرار دارد و تصمیمات آن‌ها در عرضه یا نگهداری این منابع، مستقیماً بر بازار ارز و انتظارات تورمی اثر می‌گذارد. همراهی این بنگاه‌ها با سیاست‌های ارزی، مدیریت عرضه ارز و کاهش نوسانات بازار را تسهیل می‌کند و به کنترل انتظارات تورمی کمک می‌کند.

رسانه‌ها نیز در این زنجیره نقش مهمی ایفا می‌کنند. انتشار اخبار غیرمنسجم یا تحلیل‌های ناقص می‌تواند تحرکات هیجانی در بازار ایجاد کند و اثر سیاست‌های بانک مرکزی و دولت بر نرخ ارز و انتظارات تورمی را کاهش دهد. نقد سازنده و تحلیل دقیق رسانه‌ای، همراه با شفافیت و اطلاع‌رسانی درست، پایه‌ای برای تثبیت انتظارات فعالان اقتصادی است. رسانه‌ها می‌توانند با رویکرد حرفه‌ای و مسئولانه، از سیاست‌های ارزی حمایت کنند، بدون آنکه سکوت کورکورانه پیشه کنند.

به طور خلاصه، ثبات اقتصادی و موفقیت سیاست‌های ارزی، نتیجه یک زنجیره هماهنگ و متوازن از اقدامات است: بانک مرکزی با ابزارهای فنی و مدیریتی، دولت با سیاست‌های مالی و بودجه‌ای، بازار سرمایه با هدایت نقدینگی، شرکت‌های بزرگ دولتی با همکاری در تخصیص منابع ارزی، و رسانه‌ها با تحلیل دقیق و مسئولانه. هرگونه ناهماهنگی یا رفتار غیرمسئولانه در هر یک از این بخش‌ها، اثرگذاری سیاست‌ها را کاهش داده و نوسانات بازار و انتظارات تورمی را افزایش می‌دهد.

حمایت هوشمندانه از سیاست‌های ارزی کشور، همراهی شرکت‌های دولتی و بنگاه‌های بزرگ صادراتی، تصمیمات هماهنگ دولت، واکنش منطقی بازار سرمایه و تحلیل دقیق رسانه‌ها، پایه‌ای برای کاهش نوسانات، تثبیت انتظارات فعالان اقتصادی و کنترل انتظارات تورمی است. این همراهی، نه یک گزینه بلکه یک ضرورت برای رشد پایدار، امنیت اقتصادی و رفاه عمومی است.
مجید باجلان

انتهای پیام/