به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، همایش وحدت حوزه و دانشگاه امروز با حضور اساتید و علمای برجسته در دانشگاه بیرجند برگزار شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین  عبدالحسین خسروپناه دزفولی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی امروز در این همایش با تأکید بر ضرورت گفتگوی مستمر میان حوزه و دانشگاه گفت: وحدت حوزه و دانشگاه تنها به حضور حوزویان در دانشگاه یا برگزاری کلاس‌های معارف محدود نمی‌شود؛ بلکه تعامل علمی، بررسی مسائل بنیادین و کاربردی و حل مشکلات کف جامعه، محور اصلی این وحدت است.

وی با اشاره به سنت‌های علمی و آموزشی جوامع اسلامی گفت: از زمان پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله و سلم تا دوره معاصر، سنت‌های علمی و آموزشی، به ویژه کرسی‌های درس و پژوهش‌های علمی، موجب رشد جامعه و ارتقای سطح علمی مردم شده است. حتی اقشار مختلف جامعه، از کسبه گرفته تا اهل علم، در این کرسی‌ها حضور داشتند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با مرور تاریخ علم و دین در ایران و جهان اسلام، افزود: علما و حوزویان همواره دغدغه حل مشکلات اجتماعی مردم را داشته‌اند. از اصحاب اهل بیت مانند زراره و مومن الطاق گرفته تا علما و متفکران معاصر، تلاش آنها در راستای رفع نیازهای کف جامعه بوده است. نمونه آن کتاب «الکافی» مرحوم کلینی یا مکاسب محرمه شیخ اعظم انصاری است که با توجه به نیاز اجتماعی زمان تدوین شده است.

خسروپناه با اشاره به پیشرفت‌های حوزه و دانشگاه در سه دهه اخیر اظهار داشت: حوزه‌های علمیه ایران در رشته‌های تخصصی فقه، حکمرانی، فلسفه کوانتوم و هوش مصنوعی رشد چشمگیری داشته‌اند و دانشگاه‌ها نیز در فیزیک کوانتوم، کامپیوتر کوانتومی، علوم انسانی و علوم اجتماعی، به پیشرفت‌های قابل توجهی دست یافته‌اند. این پیشرفت‌ها بدون تعامل و همکاری حوزه و دانشگاه میسر نبود.

وی دو ساحت بنیادین و کاربردی تعامل علم و دین را تشریح کرد و گفت: ساحت بنیادین یعنی بررسی نظری مسائل علمی و دینی مانند فلسفه علم، فیزیک کوانتوم، ژنتیک و نظریه‌های تکامل، با رویکردی علمی و اخلاقی است. 

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: ساحت کاربردی یعنی همکاری در علوم اجتماعی و انسانی برای توصیف انسان موجود و انسان مطلوب، و طراحی راهکارهایی برای اصلاح و پیشرفت جامعه است. 

خسروپناه با تأکید بر ضرورت اخلاق علمی و آزاداندیشی افزود: شرط موفقیت این تعامل، سعه صدر، تحمل اختلاف نظر و گفتگوی علمی و اخلاقی است. اختلاف نظر طبیعی است، اما باید با احترام و حوصله حل شود.

وی ضمن تقدیر از پیشرفت‌های علمی دانشگاهیان و حوزویان ایران، خاطرنشان کرد: این همکاری‌ها می‌تواند به تربیت جامعه‌ای متعهد، علمی و دینی منجر شود و مشکلات واقعی جامعه را حل کند.

نظریه علم دینی مسیر واقعی وحدت حوزه و دانشگاه است

حسین زنگویی استاد دانشگاه نیز در این همایش با تأکید بر اهمیت نظریه علم دینی، آن را مسیر اصلی همگرایی علمی و دینی در کشور معرفی کرد.

وی با گرامیداشت سالروز شهادت استاد دکتر مفتح و یاد و خاطره علمای بزرگ، گفت: علم حوزه و دانشگاه و علم و دین ذاتاً یکی هستند و اگر مشکلی بین نهاد دینی و نهاد علمی وجود دارد، این مشکل در خارج از اسلام شکل گرفته است.

زنگویی با اشاره به نقش نظریه‌پردازان در طول تاریخ افزود: مرحوم حاجی طوسی و علامه جوادی آملی تلاش کردند فلسفه و کلام را به هم نزدیک کنند و امروز نظریه علم دینی استاد خسروپناه، سنگ بنای بسیار ارزشمندی برای همگرایی دانشگاه و حوزه فراهم کرده است.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: علوم جدید غربی بر اساس پیش‌فرض‌های سکولار شکل گرفته و لازم است با بهره‌گیری از فلسفه ملاصدرا و فلسفه مضاف، این علوم را با مبانی دینی آشتی دهیم و از آن‌ها استفاده کنیم. این نظریه آغاز مسیر جدیدی برای وحدت حوزه و دانشگاه است و نیازمند نقد، بررسی و توسعه بیشتر توسط حوزه‌ها و دانشگاه‌هاست.

وی با تقدیر از حضور علمای برجسته در این همایش اظهار کرد: وجود استادان و علمای بزرگ در محافل علمی و دانشگاهی مانند شمعی است که هر کجا برود، روشنایی می‌بخشد و برای جامعه علمی مغتنم است.

احیای سنت‌های علمی و تعامل حوزه و دانشگاه، راهکار رفع مشکلات اجتماعی و عقیدتی جامعه است

حجت‌الاسلام والمسلمین مجید فوطه بافان، استاد حوزه علمیه نیز در همایش وحدت حوزه و دانشگاه با تأکید بر اهمیت احیای سنت‌های علمی در جوامع اسلامی و تقویت ارتباط مستمر میان حوزه و دانشگاه گفت: حل مشکلات واقعی مردم و پاسخ به نیازهای علمی و اجتماعی امروز تنها با تعامل علمی و دینی و بررسی مسائل کف جامعه ممکن است.

وی به اهمیت احیای سنت‌های علمی گذشته اشاره کرد و افزود: از زمان بعثت پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله تا امروز، سنت‌های علمی و آموزشی باعث رشد جوامع بوده است. در زمان امامین صادقین و اصحاب ایشان، کرسی‌های درس بدون محدودیت برگزار می‌شد و اقشار مختلف، حتی کسبه، در آن شرکت می‌کردند.

استاد حوزه با ذکر نمونه‌هایی از اصحاب اهل بیت گفت: زراره، مومن الطاق و هشام دغدغه حل مشکلات کف جامعه را داشتند و تلاش می‌کردند مسائل واقعی مردم را برطرف کنند. این سنت در آثار بزرگان بعدی مانند مرحوم کلینی، شیخ مفید، شیخ صدوق و خواجه نصیرالدین طوسی ادامه یافت. حتی مکاسب محرمه شیخ اعظم انصاری با هدف پاسخ به نیازهای جامعه آن زمان تدوین شد.

فوطه بافان تأکید کرد: این سنت حل مشکلات اجتماعی تنها محدود به حوزه علمیه نبوده است؛ دانشگاه‌ها نیز در برهه‌های مختلف نقش داشته‌اند. امروز نیز وظیفه ماست که مشکلات جوانان و جامعه را شناسایی کرده و با همکاری حوزه و دانشگاه راهکار ارائه دهیم.

وی افزود: این امر مستلزم برگزاری جلسات مستمر میان حوزویان و دانشگاهیان است؛ ارتباطات محدود به تدریس یا امامت جماعت کافی نیست. وقتی مشکلات نمایان شد، متفکران می‌توانند راهکار ارائه دهند و جامعه علمی بهتر عمل کند.

استاد حوزه بر اهمیت مطالعه سنت‌های علمی گذشته و احیای آنها تأکید کرد و گفت: امیدوارم این بیانات برای گوینده و شنونده مفید واقع شود.

انتهای پیام/ 258