به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در روزهای اخیر، موضوع خام‌فروشی و افزایش صادرات سنگ‌آهن در کشور دوباره به یکی از بحث‌های داغ صنعت فولاد تبدیل شده است. برخی فولادسازان با استناد به رشد 80 درصدی صادرات سنگ‌آهن، هشدار داده‌اند که ادامه این روند می‌تواند تأمین مواد اولیه داخلی را با مشکل مواجه کند و از مسئولان خواسته‌اند محدودیت‌هایی برای صادرات اعمال شود. در واکنش به این اظهارات، مهرداد اکبریان، رئیس انجمن سنگ‌آهن ایران، نگرانی‌ها درباره کمبود مواد اولیه داخلی را بزرگ‌نمایی شده دانست و تأکید کرد که مشکل اصلی صنعت فولاد، نه صادرات، بلکه ناترازی انرژی و خاموشی‌های گسترده در زنجیره فولاد و افزایش هزینه هاست.

اکبریان در گفت‌وگو با تسنیم توضیح داد که کارخانه‌های تولید آهن اسفنجی و شمش فولاد به دلیل کمبود برق و گاز، با خاموشی‌های طولانی مواجه شده‌اند و در نتیجه ظرفیت مصرف مواد اولیه داخلی کاهش یافته است. در همین زمان، معادن و کارخانه‌های گندله‌سازی به تولید ادامه می‌دهند، اما بخشی از تولید بدون مشتری می‌ماند.

وی با تأکید بر وضعیت قیمت‌ها گفت: با توجه به افزایش قیمت دلار، تورم و سایر هزینه‌ها، قیمت فولاد افزایش چندانی نداشته است و فولادی‌ها برای جبران ضرر و زیان خود به دنبال خرید مواد ارزان‌تر هستند، در حالی که محصولات معدنی حتی با 10 درصد سود متعارف هم به فروش نمی‌رسند. 

رئیس انجمن سنگ‌آهن ایران درباره اظهارات برخی فولادسازان که نگران کمبود مواد اولیه داخلی هستند، افزود: اگر ظرفیت مصرف داخلی وجود دارد و کارخانه‌های شمش می‌توانند از آن استفاده کنند، چرا برخی فولادسازان تمام تولید خود را بی‌هیچ محدودیتی صادر می‌کنند؟ دلیل اصلی، ناترازی انرژی و هزینه های تولید است که باعث کاهش مصرف داخلی و ناچار شدن تولید مازاد به صادرات می‌شود.

بزرگ‌نمایی صادرات برای کاهش قیمت مواد اولیه

اکبریان درباره انگیزه برخی فعالان برای ایجاد فضاسازی گفت: عده‌ای با بزرگ‌نمایی حجم صادرات، قصد دارند خسارت‌های ناشی از خاموشی‌های مکرر واحدهای خود را جبران کنند و با کاهش قیمت گندله و کنسانتره، مواد اولیه را ارزان‌تر تهیه کنند. این در حالی است که سود تولید گندله هم‌اکنون به حداقل رسیده است.

وی افزود: مشکل واقعی زنجیره فولاد، ناترازی انرژی و خاموشی‌های مکرر است و آسیب به هر حلقه، کل چرخه تولید را مختل می‌کند. به جای متهم کردن صادرات، باید بر حل مشکل انرژی تمرکز کرد.

سیاست‌گذاری دوگانه و محدودیت‌ها

اکبریان همچنین به سیاست‌گذاری‌های دوگانه دولت انتقاد کرد: از یک طرف انتظار افزایش تولید و رشد اقتصادی وجود دارد و از طرف دیگر محدودیت‌ها و قوانین دست و پاگیر مانع فعالیت بخش تولید می‌شود. این سیاست‌ها باعث تنش میان حلقه‌های زنجیره فولاد و صنایع معدنی شده و مسئولیت مستقیم بر دوش تولیدکننده افتاده است.

وی درباره صادرات افزود: با تحریم‌ها و محدودیت‌های داخلی، بازار خارجی و داخلی کوچک شده است. ظرفیت تولید کنسانتره و گندله کشور بسیار بیشتر از تولید فعلی است، اما فرصت‌ها از دست می‌رود. دولت باید ابزار لازم برای تولید، تأمین انرژی، قیمت‌گذاری منطقی و حمایت از صادرات را فراهم کند. همچنین ارزهای صادراتی باید به قیمت مناسب بازگردد؛ در غیر این صورت توجیه اقتصادی صادرات وجود ندارد، اما برای حفظ روند تأمین داخل مجبور به ادامه صادرات هستیم.

اختلافات انجمن‌ها و ابلاغیه بورس کالا

رئیس انجمن سنگ‌آهن ایران در ادامه از اقدامات اخیر انجمن‌ها درباره بورس کالا خبر داد: «نامه‌ای مشترک از سوی انجمن سنگ‌آهن برای بورس کالا پیرو توافق سه انجمن ارسال شد و از سایر انجمن‌ها نیز درخواست شد مشابه این نامه را ارسال کنند و به توافق کلیه ذینفعان زنجیره فولاد تمکین نمایند.»

وی افزود: «متعاقب آن، انجمن نوردکاران نیز نامه مشابهی ارسال کرد، اما انجمن فولاد علیرغم توافق قبلی، ترجیح داد سکوت کند.»