به گزارش خبرگزاری تسنیم از زاهدان، طرح نهضت ملی مسکن به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین برنامه‌های مداخله دولت در بازار مسکن، با هدف پاسخ به شکاف تاریخی عرضه و تقاضا و تسهیل دسترسی اقشار متوسط و کم‌درآمد به سرپناه، در دستور کار قرار گرفت. این طرح در شرایطی آغاز شد که بازار مسکن ایران با تورم مزمن، رشد افسارگسیخته قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید خانوارها مواجه بود و مداخله سیاست‌گذار را به ضرورتی اجتناب‌ناپذیر تبدیل کرده بود.

در بعد نظری، نهضت ملی مسکن تلاشی است برای احیای نقش دولت در تنظیم‌گری بازار زمین و مسکن، کنترل سوداگری و هدایت منابع به سمت تولید واقعی. گستره جغرافیایی طرح، که شهرها و روستاها را به‌طور همزمان در بر می‌گیرد، این ظرفیت را ایجاد کرده که علاوه بر تامین مسکن، به تعادل‌بخشی جمعیتی، کاهش مهاجرت‌های بی‌رویه و تحریک اقتصاد محلی نیز کمک کند؛ ظرفیتی که در صورت مدیریت صحیح می‌تواند به موتور محرک توسعه منطقه‌ای بدل شود.

از منظر نقاط قوت، حجم بالای سرمایه‌گذاری، گردش مالی قابل‌توجه، استفاده از اراضی دولتی، و تلاش برای فعال‌سازی زنجیره‌های مرتبط با صنعت ساختمان از جمله مزیت‌های مهم این طرح به شمار می‌رود. نهضت ملی مسکن، در صورت تحقق اهداف کمی و کیفی خود، می‌تواند اشتغال‌زایی گسترده‌ای ایجاد کرده و سهم بخش مسکن را در رشد اقتصادی افزایش دهد؛ به‌ویژه در استان‌های کمتر برخوردار که ظرفیت‌های نهفته تولیدی دارند.

با این حال، طرح نهضت ملی مسکن خالی از چالش و ضعف نیست. تأمین مالی ناپایدار، افزایش هزینه ساخت، ناهماهنگی میان دستگاه‌های اجرایی، کندی در پرداخت تسهیلات بانکی و بعضاً جانمایی نامناسب پروژه‌ها، از جمله مسائلی است که اجرای طرح را با وقفه و نارضایتی متقاضیان مواجه کرده است. همچنین، فشار آورده‌های مالی بر خانوارها، به‌ویژه در دهک‌های پایین، با فلسفه حمایتی طرح در برخی موارد در تعارض قرار گرفته است.

در مجموع، نهضت ملی مسکن را باید طرحی راهبردی اما نیازمند بازنگری‌های اجرایی دانست؛ طرحی که موفقیت آن نه صرفاً به تعداد واحدهای ساخته‌ شده، بلکه به کیفیت ساخت، زمان تحویل، عدالت فضایی و توان واقعی مردم در بهره‌مندی از آن گره خورده است. آینده این طرح، بیش از هر چیز، به اصلاح ضعف‌ها، تقویت نظارت و هم‌افزایی نهادی وابسته است؛ امری که می‌تواند آن را از یک پروژه عمرانی صرف، به یک سیاست پایدار اجتماعی–اقتصادی تبدیل کند.

در سیستان و بلوچستان اما ظاهراً این پروژه ملی تا حد زیادی موفق عمل کرده است. اجرای طرح نهضت ملی مسکن در سیستان و بلوچستان را نمی‌توان صرفاً یک پروژه عمرانی یا پاسخ کوتاه‌مدت به نیاز مسکن دانست؛ این طرح در مقیاس استانی به یکی از مهم‌ترین پیشران‌های اقتصادی، اشتغال‌زا و زیرساخت‌ساز تبدیل شده است. گردش مالی بیش از 35 هزار میلیارد تومان در جریان اجرای این طرح، نشان‌دهنده وزن بالای آن در اقتصاد محلی و منطقه‌ای استان است.

صدور پروانه ساختمانی برای بیش از 62 هزار واحد مسکونی در نقاط شهری و روستایی استان و پیشرفت فیزیکی بیش از 63 درصدی پروژه‌ها، بیانگر آن است که نهضت ملی مسکن از مرحله سیاست‌گذاری عبور کرده و وارد فاز اجرایی مؤثر شده است؛ فازی که آثار آن به‌طور ملموس در بازار کار، بخش تولید و زنجیره تأمین استان قابل مشاهده است.

سیستان و بلوچستان به‌عنوان جوان‌ترین استان کشور، بیش از هر زمان دیگری به پروژه‌هایی نیاز دارد که علاوه بر تأمین نیازهای اولیه، ظرفیت اشتغال پایدار ایجاد کنند. نهضت ملی مسکن با فعال‌سازی صنایع وابسته از جمله تولید مصالح ساختمانی، حمل‌ونقل، خدمات فنی و مهندسی و کارگاه‌های عمرانی، توانسته چرخه‌ای گسترده از فعالیت اقتصادی را به حرکت درآورد و زمینه اشتغال مستقیم و غیرمستقیم بیش از 75 هزار نفر را فراهم کند.

نکته قابل توجه آن است که آثار این طرح صرفاً به بخش ساخت‌وساز محدود نمانده و هم‌زمان موجب توسعه زیرساخت‌های عمومی در مناطق مختلف استان شده است. بهبود شبکه‌های آبرسانی، برق‌رسانی و ارتباطات که به‌طور موازی با اجرای پروژه‌های مسکن دنبال می‌شود، نه‌تنها کیفیت زندگی ساکنان را ارتقا می‌دهد، بلکه بستر لازم برای توسعه آینده شهرها و روستاها را نیز فراهم می‌سازد.

از منظر اقتصاد مسکن، نهضت ملی مسکن می‌تواند در میان‌مدت و بلندمدت نقش مؤثری در ایجاد تعادل نسبی در بازار مسکن استان ایفا کند. افزایش عرضه مسکن، به‌ویژه برای اقشار متوسط و کم‌درآمد، در کنار توسعه زیرساخت‌ها، این ظرفیت را دارد که از فشار تقاضا بکاهد و به کنترل نسبی قیمت‌ها کمک کند؛ مسئله‌ای که در استان‌های کم‌برخوردار از اهمیت دوچندان برخوردار است.

در مجموع، نهضت ملی مسکن در سیستان و بلوچستان اگر با تداوم حمایت‌های مالی، تسریع در تکمیل پروژه‌ها و مدیریت دقیق منابع همراه شود، می‌تواند از یک طرح عمرانی صرف، به یک برنامه جامع توسعه‌ای تبدیل شود؛ برنامه‌ای که هم‌زمان به اشتغال، رونق اقتصادی، عدالت اجتماعی و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان این استان کمک می‌کند.

دبیر شورای مسکن استان سیستان و بلوچستان در این رابطه از گردش مالی بیش از 35 همت در اجرای طرح نهضت ملی مسکن در نقاط شهری و روستایی استان خبر داد و این طرح را یکی از پیشران‌های اصلی رونق اقتصادی و توسعه اشتغال در استان دانست.

مهدی پارسی در گفت‌وگو با تسنیم با تشریح آخرین وضعیت پروژه‌های نهضت ملی مسکن اظهار داشت: تاکنون برای بیش از 62 هزار واحد مسکونی در قالب این طرح، پروانه ساختمانی صادر شده و عملیات اجرایی این واحدها با میانگین پیشرفت فیزیکی بیش از 63 درصد با روندی مطلوب در حال انجام است.

وی با اشاره به آثار اقتصادی این طرح افزود: نهضت ملی مسکن، به‌ویژه در سیستان و بلوچستان که جوان‌ترین استان کشور محسوب می‌شود، موجب رونق قابل توجه صنعت ساختمان شده و گردش مالی حاصل از آن، بخش‌های تولید مصالح ساختمانی، مشاغل فنی و فعالیت‌های عمرانی را به تحرک واداشته است.

دبیر شورای مسکن استان تصریح کرد: اجرای این پروژه‌ها تاکنون زمینه اشتغال مستقیم و غیرمستقیم بیش از 75 هزار نفر از مردم استان را فراهم کرده که این موضوع تأثیر محسوسی در افزایش درآمد خانوارها و بهبود وضعیت اقتصادی در مناطق مختلف شهری و روستایی داشته است.

پارسی با بیان اینکه نهضت ملی مسکن تنها به ساخت واحدهای مسکونی محدود نمی‌شود، گفت: توسعه هم‌زمان زیرساخت‌ها و خدمات عمومی از جمله بهبود شبکه‌های آبرسانی، برق‌رسانی و ارتباطات، از دیگر دستاوردهای اجرای این طرح در استان است.

وی در پایان تأکید کرد: علاوه بر آثار کوتاه‌مدت اقتصادی، اجرای این پروژه‌ها در بلندمدت می‌تواند به ایجاد ثبات در بازار مسکن، کنترل قیمت‌ها و بهبود دسترسی اقشار مختلف به مسکن مناسب در سیستان و بلوچستان کمک کند.

انتهای پیام/