به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، شهرستان درمیان به‌عنوان یکی از مناطق مرزی استان خراسان جنوبی، از ظرفیت‌های متنوع طبیعی، تاریخی، فرهنگی و اقتصادی برخوردار است؛ ظرفیتی که به گفته مسئولان محلی، هنوز بخش قابل توجهی از آن بالفعل نشده است.

 غلامرضا فراشی، فرماندار درمیان  در بازدید از خبرگزاری تسنیم در خراسان جنوبی، در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در بیرجند با اشاره به جایگاه ویژه این شهرستان در حوزه تنوع فرهنگی، همزیستی مذهبی و ظرفیت‌های مرزی،به تشریح وضعیت کلی این شهرستان، مهم‌ترین چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌رو  پرداخت

تسنیم: آقای فراشی، در ابتدای گفت‌وگو، وضعیت کلی شهرستان درمیان از نظر جغرافیایی، جمعیتی و تقسیمات کشوری را تشریح بفرمایید.

فراشی: شهرستان درمیان با وسعت 5 هزار و 798 کیلومتر، جمعیتی در حدود 57 هزار نفر دارد. البته بر اساس سرشماری سال 1395، جمعیت شهرستان 53 هزار نفر ثبت شده بود، اما برآوردهای فعلی نشان‌دهنده افزایش نسبی جمعیت است.

این شهرستان دارای چهار بخش شامل بخش مرکزی، گزیک، میاندشت و وُستان است و 154 روستای دارای شورا و دهیاری و بدون آن است؛ علاوه بر آن، تعدادی آبادی فاقد دهیاری نیز در سطح شهرستان وجود دارد.

تسنیم: شرایط اقلیمی و طبیعی شهرستان درمیان چگونه است و این ویژگی‌ها چه تأثیری بر اقتصاد منطقه داشته است؟

فراشی: شهرستان درمیان از نظر اقلیمی تابع شرایط عمومی خراسان جنوبی است؛ تابستان‌هایی گرم و خشک و زمستان‌هایی سرد دارد. البته در مناطق کوهستانی، رطوبت و سرمای بیشتری حاکم است و در نواحی بیابانی، آب‌وهوا نسبتاً معتدل‌تر است.

از نظر توپوگرافی، شهرستان تنوع قابل توجهی دارد؛ از دشت‌های وسیع گرفته تا ارتفاعات بزرگ و گسترده. این تنوع اقلیمی و طبیعی باعث شده کشاورزی از گذشته تاکنون یکی از ارکان اصلی اقتصاد شهرستان باشد و همچنان بخش عمده معیشت مردم بر پایه فعالیت‌های کشاورزی استوار باشد.

تسنیم: شهرستان درمیان از نظر تاریخی و فرهنگی چه جایگاهی دارد؟

فراشی:درمیان از نظر فرهنگی و تاریخی، یکی از شهرستان‌های بسیار غنی استان خراسان جنوبی است. وجود قنات‌های دایر با سابقه‌ای که به پیش از اسلام بازمی‌گردد، قبرستان‌ها و آثار تاریخی متعلق به دوره‌های پیش از اسلام و پس از آن، نشان‌دهنده قدمت بالای سکونت در این منطقه است.

مدارس قدیمی، مساجد تاریخی و قلعه‌های متعدد موجود در شهرستان، همگی نماد فرهنگ اصیل و ریشه‌دار این منطقه هستند و ظرفیت مهمی برای توسعه فرهنگی و گردشگری به شمار می‌روند.

تسنیم: یکی از ویژگی‌های برجسته شهرستان درمیان، تنوع قومی و مذهبی است. در این باره توضیح می‌دهید؟

فراشی: بله، این یکی از مهم‌ترین شاخص‌های شهرستان درمیان است. در این شهرستان، جامعه اهل تشیع و اهل تسنن در کنار یکدیگر و با همزیستی مثال‌زدنی زندگی می‌کنند. علاوه بر آن، تنوع قومی قابل توجهی نیز وجود دارد؛ از اقوام بلوچ و عرب گرفته تا عشایر و سایر گروه‌ها.

نکته مهم این است که این تنوع نه‌تنها اثر منفی نداشته، بلکه به یک سرمایه اجتماعی تبدیل شده است. فرهنگ همراهی، اتحاد، انسجام و همدلی میان اقشار مختلف مردم، یکی از ارزشمندترین ویژگی‌های شهرستان درمیان است و به اعتقاد من، مهم‌ترین شاخص هویتی این شهرستان محسوب می‌شود.

تسنیم: به موضوع بازارچه مرزی 73 اشاره کردید. چرا بازگشایی این بازارچه تا این حد اهمیت دارد؟

فراشی: بازارچه مرزی 73 اگرچه در جغرافیای شهرستان درمیان قرار دارد، اما یک موضوع صرفاً محلی نیست؛ بلکه یک مطالبه و منفعت ملی است.

ما در نزدیکی مرز، کارخانه سیمان باقران را داریم که مرزی‌ترین کارخانه سیمان کشور محسوب می‌شود. سیمان کالایی است که هزینه حمل‌ونقل در قیمت نهایی آن نقش بسیار مهمی دارد. در حال حاضر، صادرات سیمان از مسیرهای طولانی‌تری انجام می‌شود، در حالی که اگر صادرات از مرز 73 صورت گیرد، سالانه بیش از 700 هزار تن سیمان می‌تواند از این مسیر صادر شود.

این موضوع به‌تنهایی حدود 200 میلیارد تومان صرفه‌جویی در هزینه حمل‌ونقل ایجاد می‌کند و اگر صرفه‌جویی در مصرف سوخت را نیز در نظر بگیریم، حدود 100 میلیارد تومان دیگر به این عدد اضافه می‌شود. یعنی با راه اندازی بازارچه گلورده، حدود 3 هزار میلیارد ریال صرفه‌جویی سالانه برای کشور رقم می‌خورد، ضمن آنکه قدرت رقابت محصولات ایرانی در بازارهای منطقه‌ای افزایش می‌یابد.

تسنیم: از نظر محلی، بازگشایی بازارچه چه تأثیری بر توسعه شهرستان دارد؟

فراشی: بازگشایی بازارچه، شهرستان را از بن‌بست جغرافیایی خارج می‌کند. در حال حاضر، نبود راه‌های شریانی یکی از موانع جدی جذب سرمایه‌گذار و توسعه اقتصادی در شهرستان است.

فعال شدن بازارچه، موجب رونق کسب‌وکارها، افزایش خدمات، ایجاد اشتغال، توسعه حمل‌ونقل و حتی رشد گردشگری می‌شود. این موضوع فقط به نفع تجار و پیله‌وران نیست، بلکه کل ساختار اقتصادی و اجتماعی شهرستان از آن منتفع خواهد شد.

تسنیم: در حوزه راه‌ها و زیرساخت‌های حمل‌ونقل، وضعیت شهرستان چگونه است؟

فراشی: شهرستان درمیان فاقد راه شریانی است که بخشی از مسیر مرز تا مرکز استان را شامل می‌شود. سایر راه‌ها عمدتاً فرعی و روستایی هستند.

با توجه به پراکندگی سکونتگاه‌ها و تراکم پایین جمعیت، طول راه‌ها زیاد و هزینه نگهداری آن‌ها بالا است. بسیاری از این راه‌ها در دهه 60 و 70 احداث شده‌اند و اکنون فرسوده‌اند و نیاز به مرمت، بهسازی یا ارتقا دارند.

از اولویت‌های مهم ما، اجرای باند دوم محور بیرجند ـ اسدیه است که خوشبختانه پیگیری‌های خوبی در زمینه تأمین اعتبار آن انجام شده است. همچنین بهسازی مسیرهای مهمی مانند مسیر کارخانه سیمان به سمت دستگرد (مسیر صادرات سیمان) و قهستان- منصورآباد در دستور کار قرار دارد.

تسنیم: در حوزه فرهنگ و گردشگری، چه چالش‌ها و برنامه‌هایی وجود دارد؟

فراشی: ما قبول داریم که در حوزه فرهنگ، نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتری وجود دارد. البته مردم خودشان در بسیاری از حوزه‌های فرهنگی، به‌ویژه مذهبی، جلوتر از دستگاه‌ها حرکت می‌کنند. سیاست ما این است که فضا را برای مشارکت مردم فراهم کنیم و برنامه‌ها را به آن‌ها تحمیل نکنیم.

در حوزه گردشگری، سه چالش اصلی داریم که نخست، بن‌بست جغرافیایی و ضعف راه‌های ارتباطی، دوم، چالش‌های فرهنگی در پذیرش گردشگر و اقتصاد گردشگری و سوم، کمبود زیرساخت‌های اقامتی و خدماتی است.

در حال حاضر تنها دو اقامتگاه بوم‌گردی در شهرستان فعال است، اما برنامه‌هایی برای توسعه زیرساخت‌ها، بهسازی مسیرها، تقویت نگاه اقتصادی به گردشگری و استفاده از ظرفیت آثار تاریخی، طبیعی و مذهبی در دستور کار داریم.

تسنیم: صنایع‌دستی و فرش چه جایگاهی در برنامه‌های توسعه شهرستان دارد؟

فراشی: فرش و صنایع‌دستی بخشی از هویت فرهنگی شهرستان درمیان است که متأسفانه کمرنگ شده است. احیای این حوزه نیازمند بازسازی یک فرهنگ کاری قدیمی است؛ فرهنگی که در گذشته، قالیبافی یک مهارت ارزشمند اجتماعی محسوب می‌شد.

اگر بتوانیم آموزش، بازار فروش و فرهنگ‌سازی را هم‌زمان پیش ببریم، صنایع‌دستی و به‌ویژه فرش می‌تواند دوباره به یکی از پایه‌های اقتصاد شهرستان تبدیل شود.

تسنیم: در پایان اگر نکته‌ای باقی مانده بفرمایید.

فراشی: شهرستان درمیان ظرفیت‌های فراوانی در حوزه‌های کشاورزی، مرزی، فرهنگی، گردشگری و انرژی‌های نو دارد. اگر زیرساخت‌ها تقویت شود و نگاه توسعه‌محور در سطح ملی و استانی به این شهرستان وجود داشته باشد، می‌توان امیدوار بود که بخش مهمی از مشکلات معیشتی و اشتغال مردم برطرف شود و شهرستان درمیان به جایگاه شایسته خود دست یابد.

انتهای پیام/258