خوانشی شگفتانگیز از فداکاریهای مریم رحیمی
- اخبار فرهنگی
- اخبار ادبیات و نشر
- 03 دی 1404 - 12:08
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، کتاب «بخش خاکستری»، روایتگر زندگی بانوی شهید دهه هفتادی مریم رحیمی، از پرستاران بیمارستان شهید رجایی شیراز است که همزمان با شیوع ویروس کرونا و همهگیری آن، در بخش ICU مشغول به خدمت بود تا اینکه به این ویروس دچار شد و در روز 21 آبان 1399 در حالی که شش ماهه باردار بود، به شهادت رسید.
ساجده تقیزاده در این اثر روایتهایی از محمدولی رحیمی پدر شهید، فرزانه رحیمی مادر شهید، فاطمه رحیمی خواهر شهید و ایمان جعفری همسر شهید را نقل کرده است. انسیه مختاری، نویسنده، در یادداشتی به معرفی این اثر پرداخته است که در ادامه میخوانید:
اگر تا حالا فکر میکردید «قهرمان» فقط اسمش در تاریخ جنگ میماند، بیایید یکبار دیگر با مریم رحیمی آشنا شوید؛ پرستار 33سالهای که در روزهای آبان 1400، وقتی همه از کرونا فرار میکردند، رفت در دلِ «بخش خاکستری» بیمارستان و دیگر برنگشت.
این کتاب نه خاطرهنگاری خشک است، نه شعار تبلیغاتی. یک مستند داستان است که با خون نوشته شده. ساجده تقیزاده با قلمی که انگار تیغ جراحی در خود دارد، پوست زندگی مریم را لایه به لایه میشکافد و به شما نشان میدهد آدمی که در عکسها با ماسک و شیلد خسته میخندد، پشت خندههایش چه طوفانی داشته است.
چرا این کتاب شما را میخکوب میکند؟ روایت چندصدایی دیوانهکننده: هر فصل صدای یکی از نزدیکان مریم است؛ پدرش (رزمنده)، مادرش، خواهرش، همسرش، حتی همکارش در بخش. انگار شش دوربین مخفی زندگیاش را همزمان فیلم گرفتند و تقیزاده فقط مونتاژش کرده است. نتیجه؟ شما دیگر مریم را نمیخوانید، بلکه با او زندگی میکنید.
نقد بیتعارف (جذابتر از تعریف خالی) نقاط قوتِ کشنده اثر: تقیزاده استادِ «نشان دادن» به جای «گفتن» است. شما بوی وایتکس بخش را حس میکنید، صدای دستگاه ونتیلاتور در گوشتان زنگ میزند. پیوند ظریف دفاع مقدس و کرونا بدون اینکه شعاری بشود. انگار دارد بهتان میگوید «جنگ عوض نشده، فقط لباسش عوض شده است.»
پایانبندی که مثل مشتی توی صورت میماند؛ اشکتان را درمیآورد ولی حالِ عجیبی به شما میدهد. گاهی زیادی احساسی میشود و از ریتم میافتد(مخصوصاً فصل آخر که انگار نویسنده خودش هم دیگر نتوانسته است جلوی گریهاش را بگیرد). نویسنده در بعضی جاها میتوانست چالشهای سیستمی (کمبود دارو، فشار مدیریت بیمارستان، خستگی مزمن کادر درمان) را عمیقتر بکاود، ولی ترجیح داده فقط روی مریم زوم کند. این انتخابی است که همراه خود مقداری فرصت سوزی هم دارد.
«بخش خاکستری» بهترین کتابی است که تا حالا درباره مدافعان سلامت در دوران کرونا نوشته شده. نه به خاطر اینکه «رسمی» و «تأیید شده» است، بلکه چون اولین کتابی است که جرأت کرده بگوید این آدمها هم مثل ما ترسیدند، شک کردند، گاهی خواستن در بروند... ولی نرفتند. اگر فقط یک کتاب در سال 1404 میخواهید بخوانید، همین باشد. بعد از خواندنش، دیگر هیچوقت نمیتوانید به یک پرستارِ بیمارستان نگاه کنید و فکر کنید «کارش همینه.»
هشدار: کتاب را شب هنگام نخوانید، چون تا صبح خوابتان نمیبرد؛ ولی اگر خواندید و خوابتان برد، یعنی هنوز زندهاید؛ فقط کمی مردهاید. ارزشش این است که یادتان بماند در این مملکت هنوز آدمهای واقعی زندگی میکنند و گاهی میمیرند که ما بتوانیم نفس بکشیم.
انتهای پیام/