به گزارش خبرگزاری تسنیم از ری، استاد جواد صفی‌نژاد، انسان‌شناس و جغرافی‌دان برجسته و فرزند زادگاه تاریخی شهرری، که از او به‌عنوان پدر علم نوین قنات و پدر کاریز ایران یاد می‌شود، در سن 96 سالگی درگذشت.

مرحوم صفی‌نژاد در نهم شهریورماه 1308 در محله هاشم‌آباد شهرری متولد شد؛ شهری که از دیرباز زادگاه مشاهیر و مفاخر علمی و فرهنگی ایران بوده و نقشی مهم در توسعه تمدن و کشاورزی سنتی کشور ایفا کرده است.

وی بخش عمده‌ای از عمر علمی خود را صرف پژوهش درباره اقوام، عشایر و نظام‌های سنتی بهره‌برداری از منابع آب، به‌ویژه قنات، کرد و نامش با احیای علمی و مستندسازی کاریز در ایران گره خورده است؛ میراثی که قرن‌ها زندگی در سرزمین کم‌آب ایران را ممکن ساخته است.

استاد صفی‌نژاد در سال 1345 با همکاری نادر افشارنادری، بخش مستقل مطالعات و تحقیقات عشایری را پایه‌گذاری کرد و همچنین شیوه سنتی کشاورزی «بُنه» را به صورت علمی معرفی کرد. اثر شاخص او با عنوان کاریز در ایران و شیوه‌های سنتی بهره‌گیری از آن نه تنها برگزیده نخست دهمین جشنواره بین‌المللی فارابی شد، بلکه عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران را نیز کسب کرد. پژوهش‌های او در دانشگاه‌های معتبر جهان، از جمله در ژاپن، تدریس و مورد استناد قرار گرفته است.

استاد جواد صفی‌نژاد، فرزند شهرری و پژوهشگر برجسته حوزه انسان‌شناسی و جغرافیا، با بهره‌گیری از منابع مردم‌شناسی، اسناد وقفی، روایت‌های تاریخی و داده‌های محلی، توانست تصویری علمی و زنده از شهرری ارائه دهد. او با تمرکز بر لایه‌های تاریخی، مذهبی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی این منطقه کهن، نه تنها داده‌ها را گردآوری کرد، بلکه تحلیلی عمیق و روشمند از ساختار اجتماعی و فرهنگی شهرری ارائه داد که آن را به نمونه‌ای ممتاز در مطالعات محلی و تاریخ اجتماعی تبدیل می‌کند.

آخرین اثر استاد با عنوان «بررسی درونی جامعه انسانی شهرری از قاجار تا جمهوری اسلامی» حاصل چند دهه پژوهش میدانی و مطالعات اسنادی اوست و در مراسم رونمایی آن با حضور تولیت آستان مقدس حضرت عبدالعظیم(ع)، امام جمعه شهرری و مدیران و پژوهشگران، اهمیت این اثر در حفظ هویت تاریخی و فرهنگی شهرری مورد تاکید قرار گرفت. 

درگذشت این استاد فقید، ضایعه‌ای بزرگ برای جامعه علمی ایران و شهرری محسوب می‌شود. یاد و نام او در میان شاگردان، دوستداران و پژوهشگران حوزه آب و میراث فرهنگی کشور گرامی داشته خواهد شد.
اطلاع‌رسانی درباره زمان و مکان مراسم تشییع و بزرگداشت آن مرحوم متعاقباً اعلام خواهد شد.

انتهای پیام/