کاهش بودجه فرهنگی؛ خطای محاسباتی در میانه جنگ رسانه‌ای

به گزارش خبرگزاری تسنیم از کاشان، وقتی فرمانده کل قوا صحنه نبرد را تغییر یافته توصیف می‌کند، هر تصمیم اجرایی که برخلاف این توصیف باشد، نه یک خطای اداری، بلکه یک خطای راهبردی محسوب می‌شود.

رهبر انقلاب در دیدار میلاد حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها، صریح و بدون تعارف اعلام کردند که جمهوری اسلامی امروز در کانون یک «درگیری تبلیغاتی و رسانه‌ای» با جبهه‌ای وسیع قرار دارد؛ درگیری‌ای که هدف آن نه تصرف خاک، بلکه تصرف ذهن و دل مردم است.

دشمن در این چارچوب به‌روشنی راهبرد خود را تغییر داده است چراکه فشار نظامی را ناکارآمد دیده و به سراغ جنگ روایت‌ها، مهندسی افکار و فرسایش مفاهیم انقلابی رفته است و میلیاردها دلار هزینه می‌کند تا «یاد انقلاب»، «هدف انقلاب» و «امام انقلاب» را از حافظه‌ی جمعی ملت‌ها پاک کند.

این توصیف، تحلیل شخصی نیست؛ تشخیص صحنه از سوی عالی‌ترین سطح فرماندهی نظام است و با این مقدمه، یک پرسش بنیادین پیش‌روی سیاست‌گذاران قرار می‌گیرد که وقتی میدان، میدان جنگ تبلیغاتی است، کاهش بودجه‌ی نهادهای فرهنگی و رسانه‌ای با چه منطقی توجیه می‌شود؟

در منطق جنگ، آرایش نیروها تابع جهت حمله‌ی دشمن است و خود رهبر انقلاب این قاعده بدیهی نظامی را به عرصه‌ی تبلیغات تعمیم می‌دهند و تصریح می‌کنند همان‌گونه که در میدان نظامی صف‌آرایی می‌کنیم، در میدان تبلیغ نیز باید آرایش متناسب داشته باشیم و از این رو نقطه هدف دشمن را هم روشن می‌کنند و آن معارف اسلامی، معارف شیعی و معارف انقلابی است.

حال اگر دقیقاً در همین نقطه هدف، یعنی در حوزه تولید، تبیین و اشاعه این معارف، با انقباض بودجه، تضعیف نهادها و کاهش ظرفیت انسانی و رسانه‌ای مواجه شویم، نتیجه چیزی جز باز کردن میدان برای دشمن نیست؛ حتی اگر نیت، صرفاً «صرفه‌جویی مالی» یا «کنترل هزینه‌ها» باشد.

مسئله این نیست که دستگاه‌های فرهنگی بی‌نیاز از اصلاح، بهره‌وری و شفافیت‌اند؛ اتفاقاً هستند و باید پاسخگو باشند اما تفاوت اساسی وجود دارد میان اصلاح کارآمدی و تضعیف میدان چراکه اولی یک ضرورت انقلابی و دومی یک خطای پرهزینه‌ی راهبردی است.

در شرایطی که دشمن با تمام توان رسانه‌ای، هنری، سینمایی و ادبی خود به میدان آمده، کوچک‌سازی منابع جبهه فرهنگی انقلاب، به‌معنای تحمیل جنگ نابرابر به نیروهای خودی است و این دقیقاً همان چیزی است که دشمن می‌خواهد و آن فرسایش درونی، خستگی نیروها و خالی شدن سنگرهای نرم است.

اگر باور داریم که امروز جنگ، جنگ روایت‌هاست، آنگاه بودجه فرهنگی، هزینه مصرفی نیست بلکه سرمایه دفاعی و امنیتی است و همان‌گونه که در اوج تهدید نظامی، بودجه‌ی دفاعی را کاهش نمی‌دهند، در اوج جنگ تبلیغاتی نیز نباید بودجه تبلیغ، رسانه و فرهنگ را به حاشیه راند.

بیانی که رهبر انقلاب ارائه دادند، یک هشدار ساده نبود؛ یک نقشه میدان بود؛ هر تصمیمی  که با این نقشه ناسازگار باشد، دیر یا زود هزینه‌اش را در تضعیف سرمایه اجتماعی، کمرنگ شدن مفاهیم انقلابی و پیشروی آرام دشمن در ذهن‌ها خواهیم پرداخت.

در جنگ نرم، غفلت مالی، شکست معرفتی می‌آورد و این خطایی نیست که بتوان آن را با توجیهات اداری جبران کرد.

یادداشت از حجت‌الاسلام مهدی بصیرتی، رئیس اداره تبلیغات اسلامی کاشان

انتهای پیام/801