لیلة‌الرغائب؛ شبی که آرزوهای انسان به رحمت خدا گره می‌خورند + اعمال

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردبیل، انسان، پیش از آن ‌که درگیر معیشت، مسئولیت‌های روزمره و دغدغه‌های بیرونی باشد، موجودی معناجو و حقیقت‌طلب است و همواره در پی لحظه‌ای است که بتواند از هیاهوی زندگی فاصله بگیرد و مسیر حقیقی خود را دوباره بازشناسد.

در شتاب فزاینده زندگی معاصر، خستگی روحی و فرسودگی درونی به پدیده‌ای فراگیر تبدیل شده است؛ خستگی‌ که نه با استراحت جسمی جبران می‌شود و نه با سرگرمی‌های زودگذر، بلکه تنها با اتصال دوباره به معنویت و بازگشت به درون آرام می‌گیرد.

در منظومه معارف دینی، شب‌هایی وجود دارند که صرفاً گذر زمان نیستند، بلکه ایستگاه‌های تأمل، توقف و بازنگری به شمار می‌آیند و به انسان امکان می‌دهند صدای فطرت، وجدان و حقیقت درون خود را شفاف‌تر بشنود.

لیلة‌الرغائب، نخستین شب جمعه ماه رجب، از جمله همین شب‌ها است؛ شبی که نه ‌تنها آغاز یک ماه قمری، بلکه آغاز یک مسیر تربیتی، اخلاقی و معنوی برای انسان تلقی می‌شود.

واژه «رغائب» تنها ناظر به آرزوها و خواسته‌های انسان نیست، بلکه به عطاهای فراوان، بخشش‌های گسترده و کرم بی‌حد الهی اشاره دارد و از هم‌زمانی خواستن بنده و بخشش پروردگار خبر می‌دهد.

این شب یادآور حقیقتی بنیادین در ساحت ایمان است و آن اینکه خداوند، پیش از آن ‌که منتظر درخواست بندگان باشد، مشتاق بازگشت آنان است و درِ رحمت و مغفرت را همواره گشوده نگه می‌دارد.

جایگاه ویژه لیلة‌الرغائب از پیوند حرمت ماه رجب، به‌ عنوان ماه استغفار، توبه و خودسازی، با فضیلت شب جمعه شکل می‌گیرد و همین اجتماع زمانی، بر اهمیت معنوی این شب می‌افزاید.

اعمال و نماز لیلة‌الرغائب بیش از آن ‌که مجموعه‌ای از اذکار، حرکات عبادی و اعمال ظاهری باشند، نماد بازگشت آگاهانه، انتخاب دوباره و روی‌ آوردن صادقانه انسان به سوی خداوند محسوب می‌شوند.

در برخی نقل‌های روایی آمده است که ثواب این نماز در شب نخست قبر به صورت مونس، آرامش‌بخش و امیدآفرین ظاهر می‌شود و انسان را از وحشت، تنهایی و اضطراب آن مرحله می‌رهاند.

پیام محوری لیلة‌الرغائب در نوع خواستن نهفته است و این شب فرصتی فراهم می‌آورد تا انسان آرزوهای خود را از سطح خواسته‌های مادی، شخصی و زودگذر فراتر ببرد و افق‌های بلندتری را مدنظر قرار دهد.

بزرگان اخلاق اسلامی تأکید کرده‌اند که دعا برای عاقبت‌به‌خیری، اصلاح نفس، سلامت ایمان، آرامش روان، ادای حقوق مردم، بهبود روابط اجتماعی و تعجیل در فرج امام عصر(عج) از برترین درخواست‌های این شب به شمار می‌آید.

لیلة‌الرغائب شبی برای سرزنش، ملامت و ناامید کردن انسان نیست، بلکه شبی برای دعوت به بازگشت، شروع دوباره، ترمیم مسیر گذشته و انتخابی آگاهانه در ادامه راه زندگی تعریف می‌شود.

در شرایطی که ناامیدی، اضطراب و احساس بن‌بست در بخشی از جامعه گسترش یافته است، لیلة‌الرغائب یادآور این حقیقت اطمینان‌بخش است که درِ رحمت الهی همواره باز است و هیچ‌گاه بسته نمی‌شود.

در نهایت، لیلة‌الرغائب شبی است که انسان می‌تواند با دل، دعا، امید و نیتی تازه، مسیر بندگی آگاهانه را از نو آغاز کند.

بهره‌مندی عملی از لیلة‌الرغائب؛ اعمالی برای نیت‌سازی و بازگشت

برای بهره‌مندی عملی از برکات لیلة‌الرغائب، در منابع عبادی بر آمادگی پیشینی تأکید شده است و روزه گرفتن در روز پنجشنبه نخست ماه رجب به‌ عنوان مقدمه‌ای برای پالایش روح و تمرکز قلب توصیه می‌شود.

پس از غروب آفتاب و در فاصله میان نماز مغرب و عشاء، نمازی ویژه در برخی کتب دعا نقل شده که به نماز لیلة‌الرغائب شهرت دارد و انجام آن به‌ عنوان فرصتی برای توجه عمیق‌تر به خداوند یاد می‌شود.

این نماز شامل 12 رکعت است که به صورت 6 نماز 2 رکعتی خوانده می‌شود و در هر رکعت، پس از سوره حمد، سوره قدر سه بار و سوره توحید 12 بار قرائت می‌شود.

پس از پایان نماز، صلوات فرستادن، سجده همراه با تسبیح الهی و طلب آمرزش از خداوند از جمله اعمالی است که در منابع عبادی ذکر شده و فضای دعا و تضرع را تکمیل می‌کند.

در این مرحله، تأکید اصلی بر حضور قلب و صدق نیت است و بزرگان اخلاق یادآور شده‌اند که اثر این اعمال بیش از شکل ظاهری، به میزان توجه درونی و اخلاص انسان وابسته است.

در لیلة‌الرغائب سفارش شده که دعاها تنها به نیازهای شخصی محدود نشوند و انسان برای اصلاح نفس، عاقبت‌به‌خیری، ادای حقوق دیگران و رفع مشکلات جامعه دعا کند.

در نهایت، آنچه به این اعمال معنا می‌بخشد نیت آغاز مسیری تازه در زندگی است و لیلة‌الرغائب زمانی ارزشمند تلقی می‌شود که انسان پس از آن، تصمیمی آگاهانه برای تغییر و رشد اتخاذ کند.

انتهای پیام/