لیلة الرغائب؛ شبی که آرزوها به اجابت نزدیک‌ترند

به گزارش خبرگزاری تسنیم در زنجان،ماه رجب، دروازه ورود به ضیافت بزرگ الهی و سرآغاز مسیر معنوی سه‌ماهه‌ای است که به ماه مبارک رمضان ختم می‌شود؛ ماه‌هایی که فرصت خودسازی و بندگی را برای انسان فراهم می‌آورند. در میان این ماه نورانی، شبی خاص و مبارک نهفته است که به “لیلة الرغائب” مشهور است؛ شبی که به معنای “شب آرزوها”، “شب بخشش‌ها” و “شب گرایش‌ها و تمایلات” بوده و بندگان مشتاق را به سوی ملکوت فرامی‌خواند.

لیلة الرغائب، اولین شب جمعه ماه رجب است؛ شبی که فضیلت آن در آثار دینی و روایات اهل بیت (ع) به روشنی مورد تأکید قرار گرفته است. این شب به مثابه یک موهبت الهی است تا انسان پیش از آنکه درگیر روزمرگی‌ها شود، یک ایستگاه قوی برای اتصال به ذات باری‌تعالی بیابد. “رغائب” جمع “رغیبه” به معنای چیزی است که مورد میل و آرزو و توجه قرار می‌گیرد. در این شب، آنقدر کرامت الهی و توجه خداوند به بندگان افزایش می‌یابد که گویا آرزوها و خواسته‌های مؤمنان، با سرعتی فزون‌تر به آستان اجابت می‌رسند.

رجب، ماه استغفار و زمینه‌سازی

پیش از ورود به فضیلت این شب، باید به مقام ماه رجب پرداخت. رجب، یکی از ماه‌های حرام و از ماه‌های با اهمیت در فرهنگ اسلامی است. پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «رجب، ماه استغفار امت من است.» این ماه، فصل خانه‌تکانی دل‌هاست تا زنگارهای گناه از لوح جان زدوده شود و دل، آماده استقبال از اعیاد شعبانیه و رحمت رمضان گردد.

لیلة الرغائب در واقع، پاداشی است زودرس برای آنان که قدر این ماه را می‌دانند و برای ورود به آن، مقدمات لازم را فراهم آورده‌اند. اعمالی چون روزه گرفتن در اولین پنجشنبه رجب، مقدمه‌ای برای درک فضیلت این شب است. این روزه، نه صرفاً یک عمل عبادی، بلکه نشانه‌ای از آمادگی باطنی برای دریافت رحمت بی‌کران خداوند در لیلة الرغائب است.

رازگشایی از نماز دوازده رکعتی

نقل است که در فضیلت این شب، نمازی با آداب خاص وارد شده که به «نماز لیلة الرغائب» مشهور است؛ عبادتی مشتمل بر دوازده رکعت که بین نماز مغرب و عشا خوانده می‌شود. اهمیت این نماز به حدی است که پیامبر (ص) فرموده‌اند: هر کس این نماز را به جا آورد، هنگام مرگ، خداوند فردی را با چهره‌ای زیبا و گشاده‌رو به همراه هزار فرشته به سوی او می‌فرستد که او را بشارت داده و با او سخن می‌گویند… و در اولین شب قبرش، خداوند پاداش این عمل را به شکل چهره‌ای نورانی و با زبانی فصیح به سوی او می‌فرستد.

محتوای اصلی این حدیث، نه صرفاً وعده‌های اخروی، بلکه تأکید بر تأثیر عمیق این عبادت بر سعادت دنیوی و اخروی انسان است. این نماز، پلی میان اعمال محدود و کوچک ما و الطاف بی‌حد و حصر خداوند می‌سازد. مهم‌تر از تعداد رکعات یا کیفیت ذکر، حضور قلب و نیتی است که پشت این اعمال نهفته است. نیت اصلی در لیلة الرغائب، درخواست بخشش گناهانی است که مانع از رسیدن انسان به آرزوهای حقیقی و معنوی او شده‌اند.

رغبت به سوی حقیقت

«رغائب» در معنای عمیق‌تر، نه فقط آرزوهای مادی، بلکه تمایل به سوی خوبی‌ها، فضیلت‌ها و کمالات انسانی است. در این شب، مؤمن باید در درون خود جستجو کند تا ببیند «رغبت» او به سمت چه چیزی است؟ آیا او مشتاق دنیای فانی است یا مشتاق لقاء پروردگار و عمل صالح؟

لیلة الرغائب، فرصتی برای اصلاح جهت‌گیری‌های باطنی ماست. انسان در این شب، می‌آموزد که بزرگترین آرزو و رغبت، باید رسیدن به قرب الهی باشد. در این بستر زمانی معنوی، می‌توان فهرست آرزوهای مادی را به فهرست آرزوهای معنوی تبدیل کرد: آرزوی توفیق خدمت به خلق، آرزوی ترک رذایل اخلاقی، آرزوی معرفت بیشتر نسبت به اهل بیت (ع) و در نهایت، آرزوی شهادت یا حسن عاقبت.

عملیات شبانه؛ از دعا تا استغفار

بنابراین، اعمال این شب نباید تنها به نماز خاص آن محدود شود. مؤمن باید تمام شب را به خلوت با خدا بپردازد:استغفار و طلب مغفرت: چون رجب، ماه استغفار است، تکرار ذکر استغفار (مانند «أستَغفِرُ اللهَ رَبّی و أتوبُ إلَیه») با حضور قلب، کلید گشایش رحمت‌هاست.

دعا برای دیگران: بهترین دعا، دعایی است که در حق دیگران باشد، چرا که اجابت آن زودتر است و از مسیر ناخودآگاه، رحمت خدا شامل حال خود فرد نیز می‌شود.

تفکر و محاسبه نفس: تأمل در اعمال و رفتار گذشته و برنامه‌ریزی برای سه ماه پیش رو، یک عمل حیاتی است. این شب، شب تجدید پیمان با ارزش‌های الهی است.

لیلة الرغائب، یک پیام واضح دارد: خداوند بندگانش را دوست دارد و برای بازگشت آن‌ها، هر بهانه‌ای را فراهم می‌سازد. این شب، اعلام رسمی خداوند به بندگان است که «درب‌های رحمت باز است؛ آرزو کنید.» حال، این انسان است که باید با قلب مشتاق و دست‌های برافراشته، از این فرصت گرانبها نهایت استفاده را ببرد و “رغبت” خود را به سمت معبود و مقصود حقیقی هدایت کند. لیلة الرغائب، شبی است که اگر مؤمن خالصانه آرزو کند، حتماً آرزویش اجابت خواهد شد، چرا که صاحبخانه، خود مشتاق شنیدن صدای آرزوهای ماست.

انتهای پیام/