حجت‌الاسلام والمسلمین رضا رستمی، مسئول مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه علمیه، در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه و روحانیت خبرگزاری تسنیم، به تبیین ضرورت تغییر آرایش تبلیغاتی بر اساس سخنان رهبر انقلاب اسلامی پرداخت.

ورود به بحث تغییر آرایش تبلیغاتی

حجت‌الاسلام رستمی در ابتدای سخنان خود با اشاره به فرمایشات رهبر معظم انقلاب گفت: مقام معظم رهبری در بیانات خود به موضوع تغییر آرایش تبلیغاتی اشاره فرمودند. راهکارهای این تغییر باید توسط متخصصان و کارشناسان عرصه رسانه و تبلیغات بررسی شود تا راهکارهای عملیاتی ارائه شود. ایشان تصریح کردند که باید مشخص شود دشمن دقیقاً کدام نقطه را هدف قرار داده است تا در مقام تبیین همان نقطه مورد توجه قرار گیرد.

استاد حوزه علمیه قم افزود: جمهوری اسلامی ایران علاوه بر جبهه نظامی، درگیر جبهه‌ای وسیع در عرصه تبلیغات و رسانه است. دشمن پس از ناکامی در جنگ سخت، سرمایه‌گذاری خود را در حوزه نفوذ به دل‌ها و ذهن‌های مردم متمرکز کرده و تلاش دارد آموزه‌های دینی و انقلابی را کمرنگ سازد.

دشمن و راهبرد رسانه‌ای او

حجت الاسلام رستمی با اشاره به راهبرد دشمن در عرصه رسانه گفت: دشمن اهل هنر، نویسندگان و تولیدکنندگان آثار فرهنگی را به خدمت می‌گیرد تا در دل جوانان و عموم مردم رسوخ کند. هدف اصلی این است که آموزه‌های انقلابی و جایگاه امام در ذهن‌ها کمرنگ شود. این یک جنگ نرم و تبلیغاتی است که باید با آن مواجه شد.

وی ادامه داد: حضرت آقا تصریح کردند که ما در یک جنگ تبلیغاتی قرار داریم و باید آرایش تبلیغاتی خود را متناسب با عملکرد دشمن تغییر دهیم. این تغییر نیازمند رصد دقیق و شناسایی نقاط هدف دشمن است تا همان نقاط در مقام تبیین مورد توجه ویژه قرار گیرد.

شناخت مخاطب؛ اصل بنیادین تبلیغ

 مسئول مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه‌های علمیه با اشاره به اهمیت شناخت مخاطب گفت: رهبر معظم انقلاب در دیدار با حوزه‌های علمیه در تاریخ 21 تیر تأکید کردند که شناخت مخاطب در هرگونه تبلیغ کاملاً ضروری است. تبلیغی که بدون توجه به سطح فکری و نیازهای مخاطب انجام شود، بی‌اثر خواهد بود. این اصل در قرآن کریم نیز آمده است: و ما أرسلنا من رسول إلا بلسان قومه.

وی افزود: لسان قوم تنها به معنای زبان لغوی نیست، بلکه مرتبه‌ای فراتر دارد. پیامبران الهی متناسب با سطح فهم مردم سخن می‌گفتند و از تمثیل استفاده می‌کردند تا پیامشان قابل ادراک باشد. در عرصه رسانه نیز باید همین الگو دنبال شود.

چالش‌های نسل جدید

استاد حوزه علمیه قم با اشاره به ویژگی‌های نسل Y و Z اظهار داشت: این نسل در عصر رسانه رشد کرده و تبلیغات سنتی برای آنان قانع‌کننده نیست. آنان بیشتر به تجربه شخصی علاقه‌مندند و محتواهایی که در فضای مجازی «ترند» می‌شوند، بر آنان تأثیر زیادی دارد. حقیقت به معنای فلسفی آن در ذهن این نسل کمرنگ شده و رسانه‌ها بیشتر واقعیت‌های جزئی را نشان می‌دهند تا حقیقت کامل.

وی ادامه داد: چالش امروز ما این است که پاسخ‌ها را بر اساس نظام معرفت‌شناختی خود تولید می‌کنیم؛ اما بخشی از جوانان هیچ ارتباط ادراکی با این پاسخ برقرار نمی‌کنند. بنابراین باید محتوای تبلیغی را بازتولید کنیم تا قابل فهم برای نسل امروز باشد.

لزوم بازتولید محتوای دینی و تبلیغی

 مسئول مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه‌های علمیه تأکید کرد: سخن گفتن به زبان نوجوان و جوان تنها به معنای تبدیل محتوای موجود به قالب‌های رسانه‌ای نیست. محتوای پایه نیازمند بازتولید است. باید مباحث را متناسب با نظام معرفت‌شناختی نسل امروز بازتولید و ارائه کرد. صرف تبدیل محتوا به کلیپ یا پادکست کافی نیست.

وی افزود: حضرت آقا در جلسه با مداحان فرمودند که هیئت و مداحی رسانه‌ای است که می‌تواند معارف را به نسل جوان منتقل کند؛ بنابراین محتوای خوب موجود باید به زبان قابل فهم مخاطب عرضه شود.

سیاست‌گذاری و بازآفرینی تبلیغی

حجت الاسلام رستمی در بخش دیگری از سخنانش خاطرنشان کرد: برای رسیدن به آرایش تبلیغاتی مطلوب باید در سیاست‌گذاری بازآفرینی و تجدیدنظر صورت گیرد. پژوهشگاه‌ها تاکنون بر کارهای علمی و بنیادی تمرکز داشته‌اند؛ اما امروز نیاز جدی به پژوهش‌های کاربردی و ترویجی وجود دارد. باید آنچه تولید شده به زبان مردم بازتولید شود.

وی ادامه داد: نمونه‌های موفقی در فضای مجازی وجود دارد؛ از جمله کسانی که تاریخ طبری یا فلسفه غرب را با جزئیات بیان می‌کنند و مخاطبان زیادی دارند. در داخل کشور نیز جلسات نهج‌البلاغه با استقبال گسترده مواجه شده است. این نشان می‌دهد که جوانان علاقه‌مند به مباحث علمی هستند، اما شیوه بیان باید متفاوت باشد.

پاسخ‌های کوتاه و رسانه‌ای

استاد حوزه علمیه قم با اشاره به ضعف موجود در پاسخ‌گویی به شبهات گفت: امروز برای پاسخ به یک شبهه حداقل نیم‌ساعت یا چهل دقیقه زمان صرف می‌کنیم، در حالی که آن شبهه در دو دقیقه تولید شده است. باید باور کنیم که در فضای رسانه‌ای پاسخ‌های تفصیلی، even اگر عمیق باشند،کارآمد نیستند. پاسخ کوتاه، به‌هنگام و متناسب با ادبیات رسانه‌ای بیشترین اثر را دارد.

وی نمونه‌ای از این موضوع را یادآور شد: در ماجرای ادبی که نسبت به امام جواد علیه‌السلام صورت گرفت، یکی از عزیزان پاسخ کوتاه و رسانه‌ای ارائه داد که بیشترین بازخورد را داشت، هرچند مستندات تاریخی و روایی کامل نبود. این نشان می‌دهد که ادبیات رسانه‌ای باید در اولویت قرار گیرد.

حجت‌الاسلام رستمی در پایان گفت: اگر بخواهیم نسل جوان و نوجوان مخاطب کلام و تبیین ما باشند، باید در تولید پاسخ و تبیین معارف به نظام معرفت‌شناختی و نظام ارزشی آنان توجه ویژه داشته باشیم. این امر می‌تواند زمینه‌ساز سیاست‌گذاری تازه در عرصه تبلیغات شود. اگر به این مقدمه توجه نشود، تبلیغ و تبیین بی‌اثر خواهد بود.

گزارشگر: محمد رحمانی

انتهای پیام/