پادکست| نخستین انتخابات داخلی حماس پس از آتش‌بس؛ مقاومت در مسیر احیا؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، دویست و هشتمین شماره از پادکست «در عمق» که به بررسی مهم‌ترین روندها، تحولات و همچنین شخصیت‌ها در غرب آسیا می‌پردازد، روز یکشنبه 7 دی ماه 1404 ضبط و منتشر شد. «منصور براتی»، کارشناس رژیم صهیونیستی، در این اپیزود معانی و دلالت‌ها و البته پیامدهای انتخابات داخلی حماس برای تعیین رئیس دفتر بعدی را بررسی کرده است.

 

 

 پس از عملیات طوفان الاقصی در هفتم اکتبر 2023 و سپری شدن دو سال جنگ نسل کشی در نوار غزه،  سازمان رزم حماس اگرچه متحمل آسیب‌های جدی شده، اما اساس و موجودیت آن برخلاف ادعاهای مقامات صهیونیست همچنان برقرار است، به نحوی که در بخش‌هایی از نوار غزه که نیروهای اسرائیلی از آن‌ها عقب‌نشینی کرده‌اند، بار دیگر نشانه‌هایی از حضور نیروها و دستگاه‌های وابسته به حماس  در این باریکه محسوس است. 

شرایط کنونی غزه در وضعیت «نه جنگ، نه صلح» قرار دارد و عملا نوعی آتش‌بس موقت برقرار شده اما ورود به مرحله دوم آتش‌بس هنوز تحقق نیافته و این مسئله به یکی از محورهای اصلی تعاملات سیاسی، به‌ویژه میان آمریکا و اسرائیل، تبدیل شده است. 

پس از برقراری آتش‌بس در اواخر سپتامبر 2025 این شرایط نامشخص نوعی وضعیت تعلیقی را برای حماس رقم زده است؛ از یکسو مقاومت فعال حماس علیه نقض آتش‌بس صهیونیست‌ها ادامه دارد و از سوی دیگر حماس تلاش کرده حکمرانی نسبی خود را در مناطق عاری از اشغال اسرائیل اعاده کند. در عین حال این جنبش انسجام ساختاری اجزای خود برای تداوم حیات عملی را حفظ کرده استو

البته به طور سنتی نوعی تفاوت در رویکردها میان کادر رهبری و فرماندهی حماس در داخل و خارج باریکه غزه و همچنین میان شاخه نظامی و دفتر سیاسی این جنبش وجود دارد. از این رو، ادامه اداره جنبش با سازوکار رهبری موقتِ دوران جنگ ممکن نیست.

در چنین شرایط خطیری برگزاری انتخابات برای تعیین رئیس جدید دفتر سیاسی حماس عملا پاسخ و تودهنی مقاومت اسلامی فلسطین به رجزخوانی های مقامات ارشد صهیونیست به شمار می‌رود و سه کارکرد اصلی دارد: تثبیت مرجع اقتدار و تمرکز تصمیم‌گیری، انتقال از منطق اضطرار جنگی به منطق مدیریت بحران در دوره آتش‌بس، و کنترل و نهادمند کردن ساختار با هدف شکل دهی به یک سازوکار جدید تصمیم گیری و حل و فصل اختلافات سازمانی.

 

 

محدود بودن این انتخابات به کرسی ریاست دفتر سیاسی نشان می‌دهد که هدف اصلی در برهه کنونی تغییر و دگردیس در مسیر راهبردی حماس نیست، بلکه این انتخابات در حقیقت به مثابه تنظیم فرمان جنبش در شرایط پسا‌جنگ و انتخاب مدیری توانمند برای عبور از شرایط بحرانی و پرمخاطره کنونی است.

انتهای پیام/