Acaba ABD İle 4 Arap Ülkesi Katar Krizini Çözmek İçin Ciddi Mi?

Tesnim Haber Ajansı -  Amerika Dışişleri Bakanı Rex Tillerson, Katar krizini çözmek için bölgedeki ülkeler ile Arabistan ve müttefikleriyle görüşmek için ziyarette bulundu. Tillerson bu görüşmede hiçbir girişim ve kazanım olmadan eli boş ülkesine döndü.

Amerika Dışişleri Bakanı Rex Tillerson, ilk görüşmesini Katar emiri ve arabulucu Kuveyt ile Katar’da gerçekleştirdi. Daha sonra Suudi Arabistan’ın üst düzey yetkilileri ile bu kriz hakkında görüşme yaptı. Son olarak da aynı amaçla Cidde’de altılı görüşme düzenlendi.

Tillerson bu yoğun istişarelerden sonra tekrar Doha’ya giderek ikinci kez bu ülkenin mevcut emiri Şeyh Tamim bin Hamad el Tani ile görüştü. Tillerson Katar emiri ile görüştükten sonra görüşmelere ilişkin bir açıklama yapmaksızın Washington’a döndü.

Amerika krizi çözmek için hiçbir girişimde bulunmadı

Başından beri Amerikalıların sorunu çözmek için yeni bir şeylerinin olmadığı belliydi. Aynı şekilde Amerika Dışişleri Bakanı’nın ziyareti şunu açıkça gösterdi ki sorunun çözümünü üstlenen Amerika’nın sunacak olağanüstü bir projesinin olmadığını ve bunu açıklamadığını gördük. Sadece Katar ve Amerika arasında salı günü terörizme karşı mücadele için ortak imza atıldı. Biz, Amerika Dışişleri Bakanından sorunun çözümü için bir girişimde bulunduğunu görmedik gerçi son günlerde sorunların biraz yatışmış olduğunu görsek de sorunun temeli hala devam etmektedir. Katar’a yaptırım uygulayan ülkeler kendi isteklerini bu ülkeye dayatma peşinde ve Katar’ın bu istekleri kabul etmemesi üzerine ısrarlarına devam etmektedir. Katar’ın ise bu Arap ülkesi karşısında geri adım atmadığını görmekteyiz.

Çarşamba günü Amerika ile Katar arasındaki terörizme karşı imzalanan anlaşma Katar’a yaptırım uygulayan ülkeleri razı etmedi. Zira bu ülkeler bu anlaşmanın Doha’nın faaliyetlerini azaltma noktasında endişeleri gidereceğine inanmamaktadır. Bu ülkeler tüm isteklerinin Doha tarafından karşılanmasını talep etmektedir.

Dikkat çekici nokta şu ki, Amerika Dışişleri Bakanı bu ziyarette sorunun çözülmesi için Kuveyt’in arabuluculuğunda ısrar ediyordu. Bu durum Amerika’nın krizin çözülmesi için bir isteğinin olmadığını göstermektedir.

Birçok analist Amerika’nın Katar ile Arabistan ve müttefiklerinin arasındaki krizi çözme noktasındaki girişimlerine şüpheyle yaklaşmakta ve hali hazırda Amerika’nın bu sorunun çözülmesini istemediğini ve sorunun devamının Amerika’nın faydası olduğuna inanmaktadır.

Kuveyt el-Vatan Gazetesi meseleye ilişkin yaptığı analizde, bu sorun karşısında Washington’un kendi çıkarları doğrultusunda stratejik ve ekonomik olarak menfaat elde etmeye çalıştıklarını yazdı.

Amerikan Oyunları

Katar’ın terörizmi desteklediğine dair ilk açıklama Riyad’da Amerika tarafından geldi. Ondan sonra Arabistan ve müttefikleri tam anlamıyla Amerika’yla birlikte Katar’a karşı cephe alarak Amerika’nın tuzağına düştüler ve 13 maddelik şartla ile Katar’a 10 gün süre verdiler.  Bu on günlük sürenin bitmesiyle Katar’ı askeri saldırı ile tehdit ettiler. Katar’ın geri adım atmasını kabul etmediler. Buna rağmen Katar önceye göre daha iyi bir duruşla onların istekleri karşısında kendi şartlarını onlara sundu ve Katar bu ülkelerden girişimlerini sonlandırmasını talep etti.

Görüne o ki Arabistan ve müttefikleri kandırıldıklarını anladılar. Çünkü Washington ilk olarak Arabistan ile Katar’ın eylemlerinden dolayı kınaması için 110 milyar dolarlık anlaşma imzaladı. Katar ile de askeri alanda 12 milyar dolarlık anlaşma gerçekleştirildi. Ayrıca Suudi ve müttefiklerinin ilgisini çekmek amacıyla Doha ile terörizme karşı mücadele için bir anlaşma imzaladılar. Aslında Amerikalılar bu krizde Arabistan ve müttefiklerini desteklemek amaçlı ikiyüzlü siyaset uyguladılar. Zahirde Katar’ın eylemlerini eleştirmesine rağmen bu ülke ile imzalanan anlaşmalar Arabistan’ı bu macerada yalnız bıraktı. Bu da Arabistan’ın Katar karşısında kendi siyasetini uygulayamamasına neden oldu. Dikkat çekici nokta ise Amerika Dışişleri Bakanı Doha’nın duruşunu mantıklı olarak değerlendirdi. Bu krizde Amerika’dan sorunu çözmek için bölgeye ziyaret düzenlemesi ve tarafsız bir şekilde arabuluculuk yapması ya da en azından tarafsız tutumu ile karşı tarafı rencide etmeyecek bir tutum sergilemesiydi. Arabistan ve müttefikleri Amerika’nın kendileri yerine bu olayda Katar’ı desteklediğine inanmaktadırlar.

Katar’ın Dört Arap ülkesi ile devam eden krizi

Dolayısıyla Arabistan ve müttefiklerinin Katar ile aralarındaki krizin yakın zamanda çözülmesi beklenmemektedir. Konuya ilişkin bir açıklamada BAE Dışişleri Bakanı Enver Gargaş’tan geldi. Gargaş bundan sonra daha şiddetli bir krizin Doha ile 4 ülke arasında yaşanacağını vurguladı. Diğer yandan Kuveyt’in arabuluculuk girişimleri de sonuç vermedi. Öte yandan Umman’da yenilerde arabuluculuk girişimlerine başladı ama sonucun ne olacağı noktasında belirsizlik devam etmektedir. Ama açık olan şu ki Amerikalılar bu krizde ciddi bir çaba sarf etmeyerek kendi faydasına olacak anlaşmalar imzaladılar.

Hasan Rostemi