İran, Suudi Arabistan'ın İçinde Bulunduğu Ekonomik Krizi Ortadan Kaldırabilir
Al Jazeera haber kanalı kendi internet sitesinde İran ile Suudi Arabistan arasında bir süredir yaşanan diplomatik gelişmeleri konu edinerek Irak’ın iki ülke arasında arabulucu olma ihtimalinin yüksek olduğunu ve Riyad’ın hali hazırda kendi sınırlarında Yemen ile savaş içerisinde olduğunu vurguladı.
Tesnim Haber Ajansı - Uzmanlar Suudi Arabistan’ın en eski azılı rakibi olan ve Yemen’de ki muhalifleri destekleyen İran ile barış yapması halinde her iki ülkenin de içlerinde bulunduğu ekonomik kısıtlama ve krizlerden kurtulacağına işaret ederken iki ülke arasında bölgesel rekabetin devam edeceğini ancak ilişkilerin normalleşmesine iki tarafında sıcak bakacağını ifade etmekte.
Katar Üniversitesi Batı Asya Tarihi Profesörü Mahcup Zeveri, Suudi Arabistan’ın Suriye ve Yemen’in içinde bulunduğu durumun baş aktörü olduğunu ve bu bölgelerdeki vaziyetin Suudi Arabistan’ı ekonomik ve siyasi açıdan yorduğunu belirterek; “Yine bu bölgelerde İran çok etkili bir ol oynamaktadır” ifadelerini kullandı.
Suudi Arabistan ve İran’ın dünyada petrol üretimine sahip iki ülke olduğuna işaret eden Mahcup Zeveri, iki ülke arasındaki askeri ve diplomatik krizlerin çözümü noktasında arabulucu olmanın petrol fiyatlarını aşağı çekeceğini vurguladı.
Geçtiğimiz haftalarda Irak basınında yer alan haberlerde Suudi Arabistan’ın yeni veliahdı Muhammed bin Selman’ın Irak Başbakanı Haydar el İbadi’den İran ile yaşanan krizde arabulucu olmasını istediği yer almıştı. İran ise bu teklife hali hazırda olumlu karşılık vermişti.
Muhammed bin Selman’ın kendi kişisel bilgisayarından sızan bilgilerde de bin Selman’ın Obama dönemindeki ABD makamlarına Yemen savaşından çıkmak istediğini ve İran ile Amerika’nın normalleşme sürecine muhalif olmadığını belirtmişti.
Iraklı siyasi analist Said Cevad, Irak’ın iki ülke arasında arabulucu olacağına dair çıkan haberlere şüphe ile yaklaşmak gerektiğini belirterek; “Ancak bunun gerçek olması halinde Irak bölgede tarafsız bir ülke olarak önemli bir konum elde edecekti” açıklamasını yaptı.
Al Jazeera kendi internet sitesinde yayınladığı haberin devamında iki ülke arasındaki krizlerin özellikle 2016 yılında Suudi Arabistan’ın Şiilerin önde gelen dini alimi olan Ayetullah Nemr’i idam etmesi ile zirveye taşındığını belirterek bu dönemde iki ülkenin de bu krizden faydalandığına işaret etti.
Said Cevad, Al Jazeera’ya yaptığı açıklamada iki ülkenin de savaşın eşiğine geldiklerini ifade ederek; “ancak tarafların aralarında böyle bir savaşı isteyeceklerini düşünmüyorum” dedi.
Al Jazeera haberin devamında İran açısından duruma yaklaşarak İran’ın Amerika ile Nükleer Anlaşma sonrasında ekonomik anlamda umutlandığını ve üzerindeki yaptırımları kırabileceğini düşündüğünü vurgulayarak; “Ruhani hükumeti Amerika’dan boşalan yeri Suudi Arabistan ile doldurmak isteyebilir” ifadelerini kullandı.
Zeveri bu bağlamda İran’ın Suudi Arabistan’ın arabuluculuk teklifine olumlu cevap vererek müzakere yapmaya hazır olması halinde iki ülke arasındaki sorunların mezhebi değil siyasi olduğunu ilan etmiş olacağını belirterek; “Eğer İran, Suudi Arabistan’ın doğusunda yaşanan gelişmeler gibi meseleleri öncül şartlar olarak masaya koyar ise bu İran’ın olaylara mezhebi yaklaştığını gösterecektir. Ben iki ülkenin de oturup konuşmak istediğini düşüyorum. Bu nedenle Avamiye bölgesinde yaşananlar son aşamada ancak ele alınabilir” açıklamasını yaptı.
