“Güçlü İran” Tatbikatı’nın Amacı Ne?

Tesnim Haber Ajansı- Son günlerde Devrim Muhafızları Ordusu, Azerbaycan ile Ermenistan sınırında yer alan Aras Nehri bölgesinde “Güçlü İran” adı verilen askeri tatbikat gerçekleştirdi.    

Devrim Muhafızları Kara Kuvvetleri Komutanlığı tarafından düzenlenen tatbikata zırhlı ve topçu birlikler ile insansız hava araçları ve elektronik savaş birimleri yer aldı.

İran Silahlı Kuvvetleri, ikinci Karabağ savaşının patlak vermesinden bu yana, Azerbaycan-Ermenistan sınırları yakınlarındaki Aras bölgesinde 3 kez askeri tatbikat gerçekleştirdi, ancak icra edilen son tatbikat diğerlerinden farklı özelliklere sahiptir.

Önceki tatbikatlara göre daha geniş bir coğrafyada gerçekleştirilen tatbikatta katılan asker sayısı daha fazlaydı ve kullanılan silah çeşitlilik kazanmıştır.

Güney Kafkasya’da patlak veren İkinci Dağlık Karabağ Savaşı sonucunda İran'ın Ermenistan ve Azerbaycan ile olan sınırlarında yaşanacak köklü değişikliklerden veya en azından savaştan kaynaklanan jeopolitik değişikliklerin İran üzerinde birçok etki yaratmasından endişe ediliyordu.

Bu nedenle İranlı siyasi ve askeri yetkililer, diplomatik yollar ve medya aracılığıyla herhangi bir tatbikat yapmadan önce, bölgedeki her türlü jeopolitik değişikliğe ilişkin tutumlarını net olarak ortaya koymuş ve İran'ın komşu ülkelerin sınırlarında herhangi bir değişikliğe izin vermeyeceğini bildirmiştir.

İran, Ermenistan’ı Avrupa'ya açılan kapı olarak görüyor. Bu yüzden Ermenistan Tahran için çok önemidir.  Aslında iki ülke arasındaki sınır kapıları İran ekonomisine büyük kâr sağlamaktadır.

Öte yandan Ermenistan'ın Sünik ilindeki Goris-Kapan ulaşım hattı üzerinden İran'ı Avrupa'ya bağlayan Zengezor sınır kapısı, Kuzey-Güney koridorunun en önemli parçalarından biridir. Bu koridor aslında, Umman Denizi ve Hürmüz Boğazı'ndan yüklenen ihracat mallarının Kuzey ve Avrupa'ya taşınması için bir rotadır ve bunun için İran'ın bölgesel rolü ve konumu üzerinde önemli bir etkisi vardır.

Fakat geçtiğimiz ayda Azerbaycan ordusunun Ermenistan ile sınır bölgesinde yaptığı eylemler, gelecekte İran'ın çıkarlarını tehlikeye atabilecek gibi görünüyordu.

Bu nedenle Ayetullah Reisi, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile (Özbekistan'ın Semerkant kentinde yapılan Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Zirvesi'nde) yaptığı görüşmede, bölgenin tarihi ve jeopolitik sınırlarındaki herhangi bir değişikliğin ve İran ile Ermenistan'ın transit statüsünün değiştirilmesinin İran İslam Cumhuriyeti açısından kabul edilmez olduğunu bir kez daha vurguladı.

Bu görüşmeden kısa bir süre sonra, Devrim Muhafızları Ordusu Kara Kuvvetleri Aras bölgesinde büyük bir tatbikat düzenledi, bu tatbikat Devrim Muhafızları'nın yıllık tatbikat takvimine göre yapılmıştı. Ancak Azerbaycan-Ermenistan sınırındaki sıcak gelişmeler ve İran-Azerbaycan cumhurbaşkanlarının görüşmesi ile denk gelen tatbikat belli başlı mesajlar göndermiş oldu.

Bu tatbikatta, Devrim Muhafızları Kara Kuvvetleri, teknik açıdan büyük önem taşıyan ve daha önce denenmemiş yeni bir eğitimi gerçekleştirdi. 45. Hz. Cevad-ul Aimme (a.s) mühendislik birimi, Aras Nehri üzerinde köprü kurma tatbikatı yaptı. Bu tatbikatla ilgili dikkat çeken ilginç konu, bu köprünün Aras bölgesinde ve tam da Azerbaycan sınır muhafızlarının Devrim Muhafızları Ordusunun zırhlı araçlarının geçişini izleyebildiği bir yerde kurulmuş olmasıdır.
Nehir geçiş tatbikatı, genellikle komuta ve karargah kurslarında öğretilen en karmaşık savaş taktiklerinden biridir, ancak Devrim Muhafızları kara kuvvetleri, 8 yıllık kutsal savunma deneyiyle bu alanda yüksek kabiliyete sahptir.

Devrim Muhafızları kara kuvvetlerinin bu tatbikatta uyguladığı bir diğer taktik de savunma ve güvenlik senaryolarının eş zamanlı olarak uygulanmasıdır, genellikle Devrim Muhafızları Ordusu'nun tatbikatları ya güvenlik ya da savunma amaçlı gerçekleştirilmektedir. Devrim Muhafızları'nın Hürmüz Boğazı ve Fars Körfezi bölgesinde yürüttüğü savunma odaklı tatbikatlar, bölge ötesi düşmanlarla mücadele eğitimi yapmayı amaçlıyor.

Kara kuvvetlerinin on karargâhı tarafından gerçekleştirilen tatbikatlar genellikle terörle mücadele amacıyla düzenleniyor.
“Güçlü İran” tatbikatında savunma ve güvenlik senaryolarının birlikte uygulanması, Devrim Muhafızları'nın ülkenin kuzeybatı bölgesindeki herhangi bir tehdide karşı koymaya hazır olduğunu gösterdi.

Söz konusu tatbikatın Aras bölgesinde yapılmasının bir başka nedeni de Siyonist İsrail’in İran'ın kuzeybatı sınırına yakın ülkenin topraklarında üs kurma girişimidir. Son yıllarda İran'ın güney ve kuzey komşuları da dahil olmak üzere bölgedeki bazı ülkelerle kapsamlı ilişkiler kuran Siyonist Rejim, İran sınırları boyunca askeri ve güvenlik varlığını genişletmeye çalışıyor. İsrail'in ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı'na (CENTCOM) dahil edilmesi ve rejimin bölge ülkeleriyle ortak tatbikatlara katılma olasılığı bu varsayımı güçleniriyor.

Ancak İranlı askeri yetkililer, komşu ülkelerle olan sınırların yakınlarının tehdit odağı haline gelmesine izin vermeyeceklerini ve bölge ülkelerindeki askeri üslerden İran'a yönelik bir tehdit oluşturulması halinde İran silahlı kuvvetlerinin tehditleri kaynağında yok edeceği uyarısında bulunmuştu. Bu politikanın somut bir örneği, Erbil'de bulunan Mossad casus merkezinin ve Kuzey Irak’taki bölücü terör örgütlerine ait karargahların yerle bir edilmesidir.

Ülkenin kuzeybatısında askeri tatbikat icra edilirken İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan Ermenistan'a yaptığı ziyaret kapsamında İran İslam Cumhuriyeti’nin  Kapan Başkonsolosluğunun resmi açılış törenine katıldı. İran’ı Avrupa'ya bağlayan en önemli ticaret koridoru Goris-Kapan bu bölgede bulunuyor.

Savunma ve politik tedbirler arasındaki koordinasyon, 13. Hükümetindeki Savunma ve Dış İşleri Bakanlığı arasındaki yakın işbirliğinin göstergesidir. Bu politikanın devam etmesi halinde ülke çıkarları ve ulusal güvenliğinin korunmasına daha da fazla katkı sağlayacaktır.