هدف اصلی طرح فلسفه و کودک، ایجاد استقلال در نظر و عمل برای کودکان است
کودکی که نقادانه بیندیشد هر اندیشهای را بدون بررسی و ارائه دلیل نمیپذیرد و به خودباوری و استقلال رای میرسد
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران تسنیم«پویا»؛ مسئله تربیت انسان طراز از منظر اسلام و نسبت آن با اهداف اصلی و کلان انقلاب اسلامی یک مسئله اساسی و استراتژیک است. اهمیت این مسئله تا حدی است که در طول 10 سال گذشته امام خامنهای چندین بار به آن تصریح و از مسئولین آموزش و پرورش آن را مطالبه کردهاند. سرمایه اجتماعی به قدری اهمیت دارد که اگر سیستم حکومتی و تفکر ایدئولوژیکی نتواند آن را دارا باشد و کادرسازی مناسبی صورت دهد قطع به یقین به بن بستهای اساسی کشیده خواهد شد. بهترین زمان برای کادر سازی و تربیت اجتماعی، سنین کودکی و نوجوانی است. انقلاب اسلامی به دلیل اینکه درصدد احیاء و احقاق حقیقت است پس در این فرآیند اساسی درصدد تربیت افکار پرسشگر و حکمی است. در همین راستا با زهره حسینی خامنهای، مدیر گروه فلسفه و کودک بنیاد حکمت صدرا به گفتگو پرداختیم تا ابعاد جزئیتری از طرح اجرایی بنیاد حکمت صدرا را بررسی کنیم.
تسنیم: طرح فلسفه و کودک را از چه سالی به صورت رسمی آغاز کردید و عامل اصلی که باعث شد این طرح را شروع کنید چه بود؟
حسینی: ریاست محترم بنیاد حضرت آیتالله سیدمحمد خامنهای سالها پیش قبل از انقلاب یعنی زمانی که به تدریس در دبیرستان اشتغال داشتند این روش آموزش را در کلاسهای دینی و معارف آن زمان پیاده میکردند و طرحی در ذهن داشتند که به علت مشغلههای سیاسی و علمی هیچوقت به صورت برنامه مدون تهیه نشد.در سالها بعد از انقلاب بر اثر ارتباطات با اساتید مربوطه در سفرهای خارجی و شرکت در کنگرههای علمی اروپا و مخصوصا در زمان برقراری ستاد برگزاری همایش جهانی ملاصدرا ایشان با فلسفه برای کودک (P4C) آشنا شدند و این انگیزهای شد برای ذهن پویای ایشان که طرحهای قدیم ذهنی بیدار شود. همزمان با تاسیس بنیاد صدرا (که البته در ابتدا با نام کنگره جهانی صدرالمتألهین شروع به کار کرده بود) ایشان گروهی را تشکیل دادند تا این برنامه آموزشی را از سایتها و منابع اینترنتی شناسایی و در ضمن به تاسیس این بخش در بنیاد بپردازند.
تسنیم: وضعیت موجود در ابتدای کار چگونه بود؟ موانع و کمبودها چه بود؟
حسینی: در شروع کار مانند همه کارهای فرهنگی جدید موانع بسیاری وجود داشت، منابع کم بود و نیاز به ترجمه داشت، در برابر طرح جدید مقاومت فکری میشد، بدفهمی اصل طرح نیز معضل دیگری بود که بارها به تلاش و توضیح نیاز داشت، هراس برخی مسئولین از طرح جدید که با ذهن و فکر کودکان در ا رتباط بود و قصد تغییر داشت، ناآشنایی کارشناسان و محققین با این حوزه جدید...، کمبود نیروی انسانی کارآمد برای اجرای طرح و... کمبودهای مالی و امکانات و...
تسنیم: اهداف شما در ابتدای شروع کار اعم از اهداف کیفی و کمی چه بود؟
حسینی: هدف اصلی این برنامه پرورش نسلی است که استقلال در فکر و فهم داشته باشد و مهارت اندیشهورزی و تحلیل و استدلال و پژوهش را یاد بگیرند و مقلد بار نیایند و حق را از مغلطه بشناسند و دو نوع تفکر بیشتر از همه مدنظر ماست. 1- تفرک نقاد و..، 2- تفکر خلاق که هر دو اثر آموزش و پرورش رشد یافتنی است.کودکی که نقادانه بیندیشد هر اندیشهای را بدون بررسی و ارائه دلیل نمیپذیرد و به خودباوری و استقلال رای میرسد، این فرد به ملاکهای قضاوت و معیارهای داوری آراء توجه بیشتری پیدا میکند و قوه استنباط و تجزیه و تحلیل او پیشرفت میکند. تفکر خلاق نیز بیشتر نظر به پرورش تواناییها و شکوفایی استعدادهای پنهان کودک است که موهبتی الهی است و نیاز به توجه و پرورش خاص دارد و اعتماد به نفس به انسان میدهد. در راستای پرورش تفکر خلاق و تفکر نقاد کمبودهای معنوی کودک نیز کشف میشود و ایجاد روحیه تعاون، رقابت سالم، مهارتهای کلامی و کنترل هیجانات و افتادن در جاده حکمت و عقلانیت از فواید دیگر این برنامه است.
تسنیم: تا به حال تقریبا بر روی چند مدرسه و کودک و نوجوان کار کردهاید؟
حسینی: از سال 1383 تاکنون حدودا با 8 مدرسه دخترانه و پسرانه در هر سه مقطعی دبستان تا دبیرستان و در حدود 4 هزار ساعت مفید کار آموزشی صورت گرفته است. در مناطق مختلف آموزش و پرورش و همچنین جلساتی با معلمین و کادر آموزشی مدارس و مناطق آموزش و پرروش داشتهایم. تا به حال هشت نشست تخصصی نیز با حضور اندیشمندان و متخصصین حوزه تربیت کودک برگزار شده است که امیدواریم ادامه پیدا کند.
تسنیم: خروجیها و نتایج طرح شما بر روی کودکان و نوجوانان چه بوده است؟ ( با ذکر مصداق)
حسینی: به حمدالله در اکثر مدارس به اهداف آموزشی و پرورشی مورد نظر دست یافتیم و تغییرات مشهودی در بچهها به وجود آمد و خانوادهها اذعان داشتند که کودکانشان تفاوتهای مثبت رفتاری، اخلاقی و درسی داشتهاند. با توجه به اینکه ما در طی مراحل کار ارزیابی تکوینی و در پایان دورهها ارزیابی نهایی داشتیم و قبل و بعد بچهها را مقایسه میکردیم، کاملا تفاوتها مشهود و ملموس بود... برخی از کودکان از نظر رفتاری و اخلاقی تفاوت بسیاری کرده بودند که اولیاء آنها به مدرسه مراجعه کردند و بارها از بنیاد تشکر کردند و جزئیات برخی از آنها در سایت ما موجود است... (pac.org.ir)
تسنیم: بازخورد دیدگاهی و رفتاری خانوادهها در مورد شما چه بوده است؟
حسینی: اکثرا از تغییرات مثبت بچهها تشکر میکردند ولی والدینی بودند که از سوال کردنهای فرزندانشان به ستوه آمده بودند و یا فکر میکردند ما درصدد هستیم تا فقط امور دینی را به آنها آموزش دهیم!خانوادهها اذعان داشتند که فرزندانشان آرامتر، متفکرتر و کنجکاوتر شدهاند، برای رفتارها دلیل میخواهند و دلیل میآورند، اعتماد به نفس کودکان بالاتر رفته و در دروس مدرسه هم پیشرفت چشمگیری داشتهاند، رفتار آنها با خواهر و برادرها بسیار بهتر و منطقیتر شده است. امید است که با یاری حق «طرح فلسفه و کودک» در جهان شناخته شود و موانع موجود در راه اجرای آن در ایران برطرف شود و در این برنامه هم مانند دیگر امور دنبالرو و مقلد غرب نباشیم و به فرهنگ بومی و دینی خودمان متکی باشیم و به دام نیرنگهای دشمنان فرهنگی نیفتیم.
انتهای پیام/