Yemen'deki Savaş Son Durakta Mı?
Yemen savaşına ilişkin son gelişmeler ve ilgili taraflar arasında yürütülen müzakerelerin ardından, yakın gelecekte Yemen'de kalıcı ateşkesin sağlanabileceğine dair spekülasyonlar gündeme geldi.
Tesnim Haber Ajansı- Suudi Arabistan'ın Yemen'deki savaşı bitirme kararı aldığına dair haberler yayınlandı. Bu haber, Suudi Arabistan ile İran arasındaki yakınlaşma sürecindeki hızlanma dikkate alındığında doğru gibi gözüküyor. Bu, bölgede önemli bir dönüm noktası anlamına gelir ve iki Arap ülkesi Suudi Arabistan ve Yemen'i çatışmadan işbirliğine yönlendirebilir.
Al Mayadeen TV kanalına göre, Suudi Arabistan Savunma Bakanı Halid bin Selman, Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi ve konsey üyelerini Riyad’a davet ederek, onlara Sana'a hükümeti ile bir yıllık ateşkesin uzatılmasına ilişkin son mutabakat, kuşatmanın hafifletilmesi ve Yemen krizine yönelik diğer bazı çözüm önerileri hakkında bilgi verdi.
Reşad el-Alimi’nin, Suudi Arabistan Savunma Bakanı Selman ile yaptığı görüşmede "Yemen'deki krizi sonlandırma" çabalarını ele aldığı belirtildi.
Görüşmede ayrıca taraflar Yemen'deki gelişmeleri, Başkanlık Konseyi'nin "güvenlik ve istikrarı sağlama" çabalarını ve ülkedeki krizi sona erdirecek kapsamlı bir siyasi çözüme ulaşılmasına ilişkin verilen destekleri tartıştı.
Riyad, savaşı sona erdirme ve Yemen dosyasını kapatma kararını Yemen Başkanlık Konseyi'ne iletti.
Suudi Arabistan liderleri nihayetinde dokuzuncu yılına birkaç gün önce giren ve tarafları maddi ve manevi olarak tüketen Yemen savaşının askeri bir çözümle çözülemeyeceğini ve krizi en kısa sona erdirmenin barıştan geçtiğini anlamıştır. Diyalog ve müzakere… İşte bunlar önce dolaylı olarak, sonra arabulucular vasıtasıyla ve sonunda doğrudan diyalogla gerçekleşmiştir.
Suudi Arabistan liderliği, dikkatle planlanmış bir "siyasi darbe"nin gölgesinde hem bölge hem de uluslararası arenada herkesi şaşırtan stratejik adımlar attı. Bu adımlar şu şekilde özetlenebilir:
Birincisi: Suudi Arabistan'ı korumada başarısız olan ABD'nin Patriot ve THAAD hava savunma sistemlerini kritik bir anda askeri üslerinden geri çekmesinden sonra Riyad'ın Washington’dan kademeli olarak uzaklaşması ve Doğu'ya yani Yeni Dünya Düzeni'nin liderleri Rusya ve Çin'e yakınlaşması.
İkincisi: Suudi Arabistan’ın Yemen Ensarullah Hareketi’nin en büyük destekçisi olan bölgesel rakibi İran ile arasında Çin'in arabuluculuğuyla yürütülen ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in de desteklediği gizli diyaloğun, Pekin'de iki taraf arasındaki tarihi bir anlaşmayla sonuçlanması.
Üçüncüsü: Suudi Arabistan'ın, Birleşmiş Milletler'in (BM) resmi gözetimi altında "ilerici ve uzatılabilir ateşkes sistemi" çerçevesinde Yemen savaşına kapsamlı bir çözüm bulunmasına ilişkin akıllıca girişiminin gerilimi bir dereceye kadar azalttığını göstermiş olması.
Ancak Yemen krizinin çözümünün gizli yönüne gelince, bu krizin nihai çözümün detayları büyük ihtimalle Suudi Arabistan ile İran arasındaki görüşmelerde sonuca varmış olabilir. Bir sonraki adım ise önümüzdeki hafta veya aylarda başkent Riyad'da yapılması beklenen geniş kapsamlı bir toplantıdır. Yemen hükümetinin de katılması öngörülen toplantıda pratik bir girişimin ana hatları çizilebilir.
Suudi Arabistan’ın San’a hükümeti ile olan mutabakatından zarar görenlerin bunu engellemek için elinden yapacağı kesindir, ancak uzlaşı treni hızla ilerlediği için onu durdurmak zordur.
Reuters haber ajansı, konuyla ilgili olarak Yemen'deki barış müzakereleri sürecine aşina iki kaynaktan naklen şu açıklamalarda bulundu: "Bir Suudi-Umman heyeti, kalıcı bir ateşkes üzerinde anlaşmak için önümüzdeki hafta San'a'ya gitmeyi planlıyor."
Kaynaklar, uzlaşıya varılması halinde, Yemen'de savaşan tarafların 20 Nisan'da başlayacak Ramazan Bayramı tatilinden önce bir anlaşma ilan edebileceğini belirtti.
Kaynaklar, müzakerelerin Yemen liman ve havaalanlarının tamamen yeniden açılması, kamu görevlilerine maaş ödenmesi, yeniden inşa süreci ve siyasi geçiş konularına odaklandığını sözlerine ekledi.
Yemen'de geçen yıl 2 Nisan'da Birleşmiş Milletler'in arabuluculuğuyla sağlanan ateşkes şu ana kadar iki kez uzatıldı. Bu anlaşmanın Ekim ayında uzatılması gerekiyordu, ancak Ulusal Kurtuluş hükümetinin anlaşmaya dayanan taleplerinin yerine getirilmemesi, bu anlaşmanın şimdiye kadar yenilenmemesine neden oldu.
Son haftalarda Umman'ın arabuluculuğunda ateşkesin uzatılması için çabalar sarf edildi. Yemenli ve Yemenli olmayan kaynakların ifadesine göre bu çabalar faydalı oldu ve gelecekte Yemen'de ateşkesin uzatılmasına yol açabilir.
