به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، محمود رضا آقامیری در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما با تبیین اهداف تدوین پروتکل الحاقی گفت : پس از جنگ جهانی دوم که آمریکایی ها از سلاح اتمی استفاده کردند ، تلاش شد که کشورها را به نوعی با سلاح اتمی کنترل کنند.
وی ، اساسنامه آژانس ، ان پی تی و اخیرا پروتکل الحاقی را ابزار قدرت های جهانی برای کنترل کشورها برشمرد و افزود: پروتکل الحاقی بخشی از پادمان برای کنترل و نظارت بر کشورهای فاقد سلاح اتمی است و چون ان پی تی نتوانست بخشی از خواست آنان را تامین کند به سمت پروتکل الحاقی آمدند تا بر کشورها نظارت داشته باشند.
آقامیری گفت : پروتکل الحاقی دسترسی به مراکز و سایت های هسته ای و حتی غیرهسته ای کشورها را برای آنان فراهم می کند تا با دیدگاه کنترل کشورها ، مانع از دسترسی کشورها به سلاح اتمی شوند.
وی با اشاره به بخش های مختلف پروتکل الحاقی افزود: بخشی از آن مربوط به اطلاعات اجباری است و کشورها بر اساس قراردادی دو جانبه با آژانس، با امضای آن متعهد می شوند که شرایط بازدید از کشورشان را می پذیرند .
این عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی اضافه کرد: بر این اساس ، آژانس برخی اطلاعات اجباری برای بازدید از مراکز ، تاسیسات و همه بخش های مرتبط با تحقیقات و توسعه کشورها به ویژه در زمینه چرخه سوخت هسته ای را مطالبه می کند.
آقامیری، نظارت بر فعالیت های مرتبط با فناوری هسته ای به ویژه تبدیل مواد ، غنی سازی ،تولید سوخت هسته ای راکتورها ، تاسیسات حساس و پردازش مجدد سوخت هسته ای را از دیگر حوزه هایی برشمرد که در چارچوب پروتکل الحاقی به آن دسترسی ایجاد می شود.
وی ارائه اطلاعات به منظور اثبات " حسن نیت " را از دیگر بخش های الزام آور پروتکل الحاقی دانست و گفت : بر این اساس ، دولت ها خودشان اطلاعات مربوط به فعالیت ها وهویت اشخاص و نهادهای مرتبط با فعالیت های هسته ایشان را در اختیار آژانس قرار می دهند تا صلح آمیز بودن فعالیت هایشان را اثبات کنند.
عضو هیات علمی دانشکده مهندسی هسته ای دانشگاه شهید بهشتی،خواست آژانس برای بازرسی از کشورها را بخش دیگری از الزامات پروتکل الحاقی دانست و افزود : بر این اساس ، آژانس طبق اطلاعاتی که در اختیار دارد از کشورها می خواهد که به مکان ها و افراد خاص دسترسی داشته باشد تا پس از بازدید از تاسیسات مد نظر و گفتگو با اشخاص بتواند راستی آزمایی کند.
آقامیری تاکید کرد : طبعا پس از امضای پروتکل الحاقی اجرای این بند ها اجباری است و کشورها نمی توانند در این زمینه گزینشی عمل کنند و بگویند آن را مدیریت می کنند.
پیامدهای اجرای پروتکل الحاقی
وی در پاسخ به پرسشی در خصوص پیامدهای اجرای پروتکل الحاقی گفت:پذیرش و اجرای پروتکل قطعا بدون پیامد نیست زیرا اطلاعات افراد و مکان ها را باید طبق خواست آژانس ارائه کرد.
آقامیری با هشدار درباره پیامدهای امنیتی پذیرش پروتکل گفت : وقتی گروهی خارج از کشورمان امکان می یابند که از هر جا مد نظرشان است با هر شرایطی بازرسی کنند می توانند ایجاد مشکل کنند پس باید آن را مدیریت و دقت کرد که خسارت کمتری وارد شود .
نماینده کشورمان در شورای بین المللی خاورمیانه " سزامی " درپاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه
وی گفت : وقتی می گوییم هر آن و با هر شرایطی و طی زمان مشخصی خواستند بازدید کنند طبعا این یعنی محدودیت ، با این شرایط نمی توانیم بگوییم کجا بیایند و کجا نیایند زیرا پذیرفته ایم که بیایند .
پروتکل الحاقی، یک معضل
این استاد دانشگاه ، پروتکل الحاقی را معضل دانست و بار دیگر تاکید کرد : به هر حال وقتی که قرار است کشورمان آن را بپذیرد باید دقت کنیم که آسیب کمتری ببینیم.
وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه آیا راه بازگشت از اجرای پروتکل الحاقی وجود دارد گفت : اگر داوطلبانه باشد می توانیم هر آن از اجرای آن بپرهیزیم چون روند امضا و تصویب آن باید طی شود ، تا آن زمان اگر این امکان را داشته باشیم که داوطلبانه اجرا کنیم هر آن که ببینیم اجرای آن مشکل ایجاد می کند می توان اجرایش را متوقف کرد.
آقامیری درباره مقایسه کشورمان با دیگر کشورهای امضا کننده پروتکل الحاقی گفت: توجیه غلطی در این قضیه وجود دارد ، یک وقت کشور به این نتیجه می رسد که پروتکل الحاقی را بپذیرد که انجام دهد اما کشورهای امضا کننده آن ، سه دسته اند.
دسته بندی کشورهای امضا کننده
آقا میری افزود : نخست کشورهای دارای سلاح هسته ای که به هیچ کس پاسخگو نیستند و زرادخانه هایشان ساعت به ساعت گسترش می یابد مانند آمریکا ،چین و رژیم صهیونیستی و حتی هند و پاکستان که فعالیت هایشان را بدون محدودیت انجام می دهند.
وی ، کشورهایی مانند جمهوری اسلامی ایران ، برزیل و کره جنوبی را گروه دوم کشورهایی برشمرد که در معرض موضوع پروتکل الحاقی قرار دارند.
این استاد دانشگاه افزود: گروه سوم کشورهایی هستند که اصلا نمی خواهند در این فضا وارد شوند و توان علمی ، انسانی و فناوری هسته ای ندارند پس برای این کشورها اصلا مهم نیست که پروتکل الحاقی را امضا کنند و اصلا در معادلات جهانی جایگاهی ندارند.
آقامیری گفت : در گروه دوم ، جمهوری اسلامی ایران می خواهد از فناوری هسته ای استفاده صلح آمیز کند اما کره جنوبی برای مقابله با کره شمالی قطعا به سمت سلاح هسته ای پیش می رود که آژانس و شورای حکام چند بار بحث انحرافش را اعلام کرده اند.
این عضو هیات علمی دانشکده مهندسی هسته ای دانشگاه شهید بهشتی تاکید کرد: مسلم بدانید که اگر بخواهیم پروتکل الحاقی را اجرا کنیم آنها بر بخشهای غیر هسته ای بیشتر از بخش های هسته ای کشورمان متمرکز خواهند شد .
فشار بر دانشمندان معادل "مرگ دانش هستهای"
نماینده کشورمان در شورای بین المللی "خاورمیانه"، سزامی در ادامه ، اعمال فشار به دانشمندان هستهای کشورمان در قالب پروتکل الحاقی را به مثابه مرگ دانش هستهای دانست و تأکید کرد: دوستان باید مشخص کنند که اگر قرار است پروتکل الحاقی اجرا شود، آیا اطلاعات مربوط به فعالیتها، افراد و مراکزمان را برای حسن نیت ارائه میکنیم؟ اگر چنین شود، عملاً هیچ کار دیگری نباید انجام دهیم.
وی در پاسخ به پرسشی در خصوص سرنوشت تحقیق و توسعه فعالیتهای هسته ای ایران در صورت توافق جامع هستهای گفت : قرار است تحقیق و توسعه ادامه یابد و علایم مثبتی هم وجود دارد.
آقامیری افزود: به عنوان نمونه در سال 82 می گفتند تعداد انگشت شماری سانتریفیوژ در مرکز نطنز می تواند فعال باشد اما امسال پذیرفتند که 5060 سانتریفیوژ در این مرکز و هزار در مرکز فردو فعال باشد و این مرکز به عنوان مرکز تحقیقات کارش را ادامه دهد.
وی گفت: اینکه تیم مذاکرهکننده هستهای با موضوع تحقیق و توسعه به عنوان خط قرمز برخورد می کند و می گوید قرار نیست هیچ محدودیتی در این بخش ایجاد شود امیدوار کننده است.
آقامیری، امکان بازطراحی رآکتور آب سنگین اراک، فعالیت هزار دستگاه سانتریفیوژ فعال در فردو و 5060 دستگاه در نطنز و امکان ادامه فعالیتهای طرح و توسعه به عنوان خط قرمز را دستاوردهای مثبت برشمرد.
محققان را نمی شود محدود کرد
وی در عین حال با اظهار نگرانی از زیاده خواهی طرف مقابل برای کنترل همه فعالیت های هستهای کشورمان گفت: عموماً محققان را نمی شود محدود کرد زیرا پژوهشگری که احساس محدودیت کند نمی تواند کار انجام دهد.
این عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی هستهای دانشگاه شهید بهشتی افزود: نکته دیگر اینکه موضوع تحقیق و توسعه را خیلی واضح تبیین نکردهاند که قرار است محدودیتها کجا اعمال شود و خط قرمزمان کجاست؟
آقامیری کاهش شمار سانتریفیوژها در نطنز به یک سوم، توقف توسعه سانتریفیوژها، انتقال نسلهای جدید آن به انبارها و ارائه اطلاعات افراد و مراکز را محدودیت برشمرد و تصریح کرد: این محدودیتها با خط قرمز دانستن تحقیق و توسعه در تناقض است.
وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه آیا با پذیرش محدودیت در تحقیق و توسعه و منحصر شدن به استفاده از سانتریفیوژهای نسل یک میتوانیم نیازمندی خود را از بازارهای جهانی تأمین کنیم گفت: حتی با سانتریفیوژهایی که داشتیم و درصدد گسترش آن بودیم نمیتوانستیم نیازهایمان را تأمین کنیم.
آقامیری افزود: ما برای تأمین حداقل 190 هزار سو به 190 هزار سانتریفیوژ نیاز داشتیم تا سوخت رآکتور بوشهر را تأمین کنیم و ضرورت داشت که به سمت استفاده از سانتریفیوژهای نسل جدید برویم.
نماینده کشورمان در شورای بین المللی سزامی گفت: اکنون در جهان از ماشینهای نسل جدید استفاده می شود که بالای 100سو جداسازی می کند؛ استفاده از سانتریفیوژهای نسل یک مثل استفاده از هواپیماهای تولیدی سال 1900 است.
آقامیری افزود: تلاش دوستان این است که این کار را انجام دهند اما به این فکر نمی کنیم که بتوانیم سوخت لازم برای رآکتور بوشهر را تأمین کنیم چون برای تأمین سوخت این رآکتور به امکانات صنعتی قویتری نیاز است.
این دانشمند هستهای کشورمان گفت : اکنون می توان در حد صنعتی شدن و کاربردهای تحقیق و توسعه به فعالیت ها ادامه داد نه بیشتر و نباید منتظر باشیم که حداقل تا 10 سال آینده بتوان سوخت رآکتور دیگری را با سانتریفیوژهای کنونی تأمین کرد.
آقامیری افزود: همانطور که امریکاییها و غربیها گفتهاند تلاش دارند فاصله ما را با آنچه انحراف میدانند از دو سه ماه به یک سال افزایش دهند و چنین القا می کنند که با شرایط کنونی تا حدی این خواستشان عملی شده است.
وی کل فعالیت های هسته ای صلح آمیز کشورمان را برای غربی ها بهانه ای برای اعمال فشار بر ما دانست و اظهار داشت: آژانس و صاحبنظران حوزه فنی و حقوقی می دانند که برنامه ما در حد معمول است و این گونه نیست که اگر کسی بخواهد فعالیت غیرصلح آمیز داشته باشد به آسانی بتواند انجام دهد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی گفت: این درحالی است که در کنار ما پاکستان و هند با ادله مقابله با یکدیگر رسما اعلام کردهاند که می خواهند سلاح هستهای داشته باشند و از دیگر سو وزیر دفاع رژیم صهیونیستی رسما ما را به هدف قرار دادن با سلاح هستهای تهدید کرد.
آقامیری افزود: کل مسئله هستهای ما بهانه و ادعای کاهش زمان گریز هستهای هم جزئی از آن است؛ امیدواریم که بهانههای بعدی به وجود نیاید یعنی اگر در هسته ای به نقطهای قابل اتکا رسیدیم بهانههای دیگر را مطرح نکنند.
وی بار دیگر هشدار داد : اگر در پذیرش پروتکل الحاقی دقت عمل و نظر وجود نداشته باشد در بلندمدت می تواند ما را با دو مشکل مواجه کند؛ نخست فرار مغزها و نخگبان هستهای که تحت فشار قرار میگیرند و مشکل دیگر، ایجاد محدود برای فعالان این عرصه است زیرا پروتکل الحاقی ما را به ارائه اطلاعات مربوط به آنان ملزم میکند.
نماینده کشورمان در شورای بین المللی سزامی در پایان ابراز امیدواری کرد موضوع به همین دو مشکل ختم شود و خدای نکرده مخاطرات بعدی را برایمان ایجاد نکند.
انتهای پیام/