به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، قالیبافی خراسان در طول حیات یک هزار و پانصد ساله خود در زمان سلطنت شاهرخ میرزا "از سلسله تیموریان" یکی از شکوفاترین ادوار تاریخی خود را گذرانیده است و امروز نیز صرف نظر از کارگاههای شهری که زیر نظر استادکاران و کارگران ماهر سرپرستی و اداره میشوند، مناطق مشهور دیگری مانند بیرجند، قائنات، کاشمر، طبس و تربت حیدریه به بافت انواع قالیها اشتغال دارند این مراکز با وجود برخورداری از وجوه مشترک فرهنگی و داشتن خصلتهای همگون در بافت فرش،خصوصیات ویژهای نیز دارند که با توجه به آنها فرش هر منطقه را میتوان از دیگر مناطق تمیز داد.
فرش دستباف کالایی است که به خاطر چند بعدی بودنش، هنر و صنعت به شمار می رود یعنی نه تنها ارزآوری دارد بلکه قادر است پیام تمدن، فرهنگ و هنردوستی مردمان این سرزمین را به اقصی نقاط جهان برساند. از همین رو حمایت جدی از آن، هر دو حوزه مورد تأکید مقام معظم رهبری یعنی اقتصاد و فرهنگ را منتفع میکند.
هادی مخملباف رئیس اتحادیه فروشندگان و صادرکنندگان فرش دستباف خراسان رضوی در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در مشهد مقدس اظهار کرد: فرش دستباف استان خراسان رضوی نسبت به سایر استانها مزیتهای ویژهای دارد که مهمترین آن تنوع بافت و طرح است یکی دیگر از این مزیتها که سبب تمایز فرش دستباف خراسان رضوی شده است تولید فرش تمام ابریشم و ابریشم دو رو است.
وی افزود: وجود بافت و انواع طرحها و نقشهها در شهرستانهای نیشابور، کاشمر، سبزوار فرش دستباف استان خراسان رضوی را تبدیل به قطب برجسته تولید فرش در کشور کرده است همچنین تولید انواع تابلو فرشها نیز رونق و انقلابی را در صادرات به وجود آورده و امروز جزو سبد صادراتی هر صادر کننده ای قرار دارد.
75 میلیون دلار صادرات استان خراسان رضوی
مخملباف خاطرنشان کرد: کشور چین به عنوان یکی از کشورهایی است که با وجود رقابت در عرصههای مختلف با ایران اما در عرصه فرش دستباف نتوانسته است به بازار ایران دست یابد و کماکان فرش دستباف و تابلو فرشهای ایران در بازار چین مشتریان زیادی دارد.
رئیس اتحادیه فروشندگان و صادرکنندگان فرش دستباف خراسان رضوی تصریح کرد: استان خراسان رضوی 75میلیون دلار صادرات دارد و صادرات غیر از گمرک خراسان از دیگر گمرکات نیز انجام میشود که اغلب این صادرات در بازارهای سنتی اروپا خرید و فروش میشود و کشورهایی مانند برزیل،چین، ایتالیا و آفزیقای جنوبی کشورهای صادراتی هستند که فرش دستباف خراسان به آنها صادر میشود.
فعالیت 90 هزار بافنده در استان خراسان رضوی
وی با اشاره به مشکلات تولید کنندگان فرش دستباف گفت: عدم تبلیغات در چند دهه اخیر برای نشان دادن شان فرش دستباف بسیار ضعیف بوده است و کمتر به نسل جدید در کشورهای اروپایی که مرکز پخش فرش دستباف هستند معرفی شده است بنابراین باید فرش دستباف را بهتر به جهانیان معرفی و علاقمندی ایجاد کنیم.
مخملباف عنوان کرد: 90 هزار بافنده در استان خراسان رضوی داریم، این تعداد بافنده در طول سال 650 هزار متر تولید میکنند که نزدیک به 40 تا 50 درصد آنها تحت پوشش بیمه قالیبافان هستند و در بیمه بافندگان به دنبال منزلت اجتماعی بافنده هستیم تا منزلت اجتماعی بافنده حفظ شود.
وی با اشاره به صدور مجوز برای کارگاههای متمرکز و نیمه متمرکز گفت: کارگاهها برای دریافت مجوز باید دارای استانداردهای محیطی و پزشکی باشند و اگر استاندارد سازی صورت نگیرد مجوز فعالیت به آنها داده نمیشود در حال حاضر نزدیک به 500فقره پروانه کارگاههای متمرکز و غیر متمرکز صادر شده است.
رئیس اتحادیه فروشندگان و صادرکنندگان فرش دستباف خراسان رضوی اظهار کرد: بیشتر قیمت و بهای تمام شده فرش دستباف صرف دستمزد میشود و اگر حمایتی که دولت از آن حرف میزند شعار نباشد و حمایت صددرصدی صورت گیرد میتوانیم سهم بازار را مدیریت کنیم و یکی از سیاستهای بازار تولید فرش دستباف این است که بتواند فرشی تولید کند که همه اقشار بتوانند خرید کنند و به عنوان کالایی مصرفی فرش دستباف را به دیگر فرشها ترجیح دهند.
مخملباف عنوان کرد: 80 تا 85 درصد فرش، دستمزد آن است و اگر حمایتی از طرف دولت انجام شود بستههای حمایتی، حمایت از رستههای فرش تولید کننده، صادرکننده در بحث معافیت از مالیات انجام شده است از طرفی با ارائه تسهیلات و مواد اولیه خوب موانع از سر راه تولید کننده و صادرکننده برداشته میشود.
وی بیان کرد: وضعیت بازارها در دنیا به خاطر رکود اقتصادی با گذشته تفاوتهای زیادی پیدا کرده است همچنین شرایط سیاسی بر بازارها حاکم شده و تحریم های ظالمانه بازار فرش را هم متأثر کرده است.
وی افزود: هنوز ورود فرشهای ایران به آمریکا که بازار سنتی کشورمان به شمار می رود ممنوع است و انتقال پول تجار ایرانی به داخل کشور به سختی صورت می گیرد در سال های اخیر چین و پاکستان با الگوبرداری از طرح های ایرانی به این بازار ورود پیدا کردند. نیروی کار ارزان و تحویل به موقع سفارشات به مشتری، برگ برنده آنها بود.
19 رشته تخصصی فرش دستباف
رئیس اتحادیه فروشندگان و صادرکنندگان فرش دستباف خراسان رضوی گفت: در راستای ارتقای جایگاه فرش دستباف در سطح ملی برنامه هایی نظیر سلیقه یابی مشتری برای ایجاد بازارهای جدید، حمایت مالی از فعالان داخلی، اعزام هیئت های تجاری و چاپ نشریات تخصصی در خارج از کشور اجرایی شده است.
ایجاد شهرک نمایشگاهی فرش دستباف
مخملباف خاطرنشان کرد: فرش دستباف در ذیل خود 19 رشته تخصصی از جمله نقشه کشی، بافندگی، مرمت و قالیشویی را شامل می شود و با توجه به اینکه رشته فرش در دانشگاهها از کاردانی تا دکتری پیش رفته است و دانش اموختگان با تکنولوژی سبک قدیم و جدید آشنا میشوند نگرانی برای آینده این حرفه نداریم.
وی اظهار کرد: از دیگر برنامههای اتحادیه که با مشارکت اصناف و میراث فرهنگی در حال پیگیری است مرمت بازار فرش مشهد واقع در خیابان خسروی نو است در این طرح بنا داریم بازار را به شکل حجره های قدیم بازسازی و موجبات جذب گردشگران و حفظ بخشی از تاریخ مشهد را فراهم کنیم ازطرفی با جلب مشارکت سرمایه گذاران شهرک نمایشگاهی فرش دستباف خراسان رضوی را در مشهد راه اندازی خواهیم کرد.
رئیس اتحادیه فروشندگان و صادرکنندگان فرش دستباف خراسان رضوی تصریح کرد: در آینده انجمن طراحان فرش دستباف در استان خراسان رضوی راه اندازی خواهد شد در حال حاضر 60درصد طراحان قالی استان پروانه فعالیت دارند.
وعدههایی که محقق نشده است
یکی از قالیبافان فرش دستباف نیز درخصوص مشکلات قالی بافان گفت: 50سال است که به بافندگی مشغول هستم اما متاسفانه هنوز از بیمه و مزایای دیگر برخوردار نیستم.
وی افزود: در گذشته مشکلات زیادی داشتیم اما امروز بهتر شده است اما نه انطور که یک بافنده انتظار دارد من الان در سن بازنشستگی قرار دارم اما هنوز به کار قالی بافی مشغول هستم روزی 10تا 12 ساعت پشت دار قالی هستم چرا که هر روز که کار نکنم نمیتوانم خرج زندگیم را تامین کنم.
این هنرمند قالی باف تصریح کرد: نقش قالی نسبت به گذشته پرکار، ظریف، شلوغ و متنوع شده است از طرفی نخهای امروز نیز ظریف و نرم شده است.
یکی دیگر از قالی بافان اظهار کرد: اینقدر کار میکنم که از گشنگی نمیرم و دستم را جلوی کسی دراز نکنم من از 6سالگی کار قالی بافی را شروع کردم به همین دلیل حرفه دیگری نداشتم تا سراغ کار دیگری بروم و امروز که به مرز بازنشستگی رسیده ام مشکلات زیادی دارم.
وی افزود: دولت باید به دنبال ما باشد تا هنرمان را عرضه کنیم اما متاسفانه برای یک وام کلی مشکلات داریم طراحی و بافت دست خودمان است ما قالی بافان گذشته عملی کار میکنیم چرا که از کودکی با قالیبافی بزرگ شده ایم اما کسانی که تازه میخواهند وارد این حرفه شوند نمیتوانند هنر خود را در این کار به درستی استفاده کنند قالی بافی عشق و علاقه و سلیقه میخواهد.
وی گفت: ما هنرمندان قالیباف هنر داریم اما حمایت نداریم بنابراین اگر حمایت از سوی دولت صورت گیرد بهترین هنر و طرحهای خود را به نمایش خواهیم گذاشت، زمانی که ما بچه بودیم شغل دیگری نبود به همین خاطر وارد این شغل شدیم بیمه میگوید 10میلیون بده تا برجی 200تومان بدهیم، قالی بافی که رفته کنار و بازنشست شده است باید حقوق بازنشستگی دریافت کند نه اینکه در کنار خیایان دستش دراز باشد هنرمندان قالی باف حاضر هستند در خیابان آشغال جمع کنند اما این کار را ادامه ندهد میگوید اشغال جمع کردن پول بیشتری دارد.
این قالی باف خاطرنشان کرد: این کار اگر دستمزد خوبی داشته باشد بچههای ما نیز این حرفه را پیگیری میکنند اما متاسفانه چون حمایتی از طرف دولت وجود ندارد نه تنها بچهای ما به دنبال این شغل نمیایند بلکه هنرمندانی که به این حرفه اشتغال دارند نیز روز به روز ناامید تر از گذشته میشوند و ترجیح میدهند سراغ مشاغل دیگر بروند.
گزارش از مرجان شریعت
انتهای پیام/