مجید ناگهی عکاس و یکی از داوران جشنواره ملی «عکس آیات» در گفتگو با خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، درباره موضوع امسال با عنوان «قرآن معنای زندگی» و تاکید بر عکسهای مفهومیتر در این جشنواره، گفت: معمولا مسئله مهم در جشنوارههایی که به سمت معناییشدن پیش میروند این است که عکاس از موضوع دور نشود و در عین حال روح تازهتری به کارش بدمد و از کلیشهها دور شود یعنی مثلاً از عکاسی اماکن مذهبی و خود کتاب قرآن دور شود. اما نکته در این است که خیلی از عکاسان در مواجهه با این موضوع میگویند ما مفهومیکردن این مقوله را در عکاسی متوجه نمیشویم.
ناگهی ادامه داد: در این جشنواره هم عکسهایی به دستمان رسید که نشان داد هنوز در سرمنشا این موضوع دچار مشکلاتی هستیم. ما توقع داریم مفهومی را در فراخوان اعلام کنیم و عکاس همان مفهوم را درست شبیه درک ما ادراک و برایش ما به ازای تصویری پیدا کنند. در واقع انتظار داریم عکاس نشانههای مورد نظر ما را پیدا کند که نماینده مفهوم مورد نظر است تا ما آنها را انتخاب کنیم و مردم نیز از طریق عکسها تحت تاثیر قرار بگیرند، این فرایند عملا غیر ممکن است. مفاهیم در ذهن اشخاص مختلف دارای تفاسیر و نشانههای مختلفی هستند. قاعدتا برای پرهیز از اینکه مفهومی در یک نشانه در ذهن منِ داور به طور غلط تفسیر نشود عکاسها باز هم سراغ آیینها و بیان صریح موضوعات اینچنینی میروند و برای همین ما شاهد نوعی تکرار نشانههای آشنا در عکسهای این جشنوارهها هستیم.
وی خاطرنشان کرد: شاید درست نباشد که از عکاسان توقع داشته باشیم برای جشنوارهها سراغ عکسهای آرشیوی نروند و درباره موضوع جشنواره فکر و ایدهپردازی کنند. اگر میخواهیم عکاس برای جشنواره ما عکاسی کند باید یک فرصت فراخوان مناسب در اختیارش بگذاریم، برنامهها و اطلاعاتی را در طول سال به او ارائه دهیم تا بداند نیت ما در آن جشنواره چیست. با یک فرصت یکماهه نمیتوان از عکاس انتظار داشت سراغ آرشیو نرود. البته اگر جشنواره تداوم داشته باشد عملا این فرصت مهیا میشود اما باز هم به زمینهسازی در طول سال نیاز دارد تا ذهن عکاس را هدایت کنیم. هر چند که با برگزاری یک جشنواره نمیتوان فرهنگسازی کرد.
*جای عکسهای مفهومی در گالری است نه جشنواره
داور جشنواره ملی «عکس آیات» با بیان اینکه عکسهای مفهومی چالش برانگیز است و شاید نتوان درباره شکل مشخص آن به تفاهم رسید، افزود: در جشنوارهها باید در مسیر مشخص حرکت کرد و روی نشانهها و نمادهای مشخصی مانور داد. اما در عین حال ما میتوانیم فضای این نمادها را گسترش دهیم. مثلا در موضوعات قرآنی میتوان سراغ مصادیق مفهومی مثل بخشش رفت و از عکاس خواست برای آن نماد پیدا کند. مفاهیم قرآنی در زندگی روزمره مردم حضور دارد. البته ما در جشنواره ملی عکس آیات موضوع اسراف را به عکاسان ارائه کردیم اما موضوع عدم فکرکردن روی موضوع در حوزه عکاسی مانند همه حوزههای دیگر در کشورمان وجود دارد. در نهایت ما با جشنوارهای مواجه میشویم که هدفش رسیدن به عکسهای مفهومی بوده اما در عمل اینچنین نیست.
بیشتر بخوانید:
ساسان مؤیدی: عکاسانی که چشمشان را به روی جنگ بستند اصلاً عکاس نیستند
میزگرد عکاسان دفاع مقدس| کریمیان: رزمنده گلوله جنگی شلیک میکند و عکاس جنگی گلوله فرهنگی/ فریدونی: جنگ برای ما مثل یک دانشگاه بود
وی اضافه کرد: اگر جشنوارهای بتواند به دوره دهم خود برسد شاید بتوانیم به مطلوب مورد نظر برسیم. به گمانم جای عکسهای مفهومی در جشنواره نیست بلکه در گالریهاست. چراکه داوران عموما با نمادهایی مواجه میشوند که به صورت عینی و سریع دریافت میکنند و ممکن است با توجه به سرعت داوری یک عکس مفهومی از دید داوران بیرون بماند و البته عکاسان نیز عکسهای مفهومی خود را به جشنوارهها عرضه نمیکنند. عکاسان مفهومی احساس میکنند که نباید آثارشان به داوری گذاشته شود.
انتهای پیام/