به گزارش خبرگزاری تسنیم گروه استانها، عشایر با جمعیت یک میلیون و 200 هزار نفری و 213 هزار خانوار به عنوان جامعه سوم، یک هشتم جمعیت کل کشور را تشکیل میدهدند. بررسیها نشان میدهد اقتصاد 70 درصد این قشر متکی به دام است به طوری که با داشتن 24 میلیون جمعیت دامی، 28 درصد دام کشور، 25 درصد گوشت و 35 درصد صنایع دستی را تولید میکنند.
به طور کلی تولید محصولات پروتئینی، لبنی، گیاهان دارویی و صنایع دستی از شاخصههای جامعه عشایری است و فرهنگ بکر اصیل ایرانی- اسلامی در جامعه عشایری دیده میشود که باید حفظ شود.
نقش قابل توجه عشایر ایلامی در زنجیره غذایی کشور
استان ایلام با 16 درصد جمعیت روستایی و عشایری یکی از استانهای مهم و تاثیرگذار در اقتصاد کشورمان است به صورتی که برآوردهای اقتصادی بیانگر این نکته است که فقط ارزش تولیدات سالانه عشایر منطقه 900 میلیارد تومان است.
شرایط اقلیمی منطقه و همچنین سوابق طولانی عشایر ایلام در تولید انواع محصولات دامی و کشاورزی تاکیدی است بر اهمیت و نقش قابل توجه عشایر این منطقه در زنجیره غذایی کشورمان و نمیتوان این نقش را نادیده گرفت.
این درحالی است که سیاه چادر، جاجیم، گلیم، قالیچه، نمد، مشک، گُلوَنی ازعمدهترین صنایع دستی عشایر ایلام است و برای رونق تولیدات آنها طی سالهای اخیر بالغ بر 12 میلیارد تومان تسهیلات ارزان قیمت با کارمزد 4 درصد در اختیارشان قرار گرفته است.
عشایر کهگیلویه و بویراحمد سالانه 7600 تن گوشت تولید میکنند
بیش از 12 درصد اهالی کهگیلویه و بویراحمد زندگی عشایری را برای گذران زندگی خود انتخاب کردهاند و جدای از همه مسائل و مشکلات این نوع زندگی، جذابیتهایی نیز دارد.
عشایر کهگیلویه و بویراحمد با جمعیتی افزون بر 70 هزار نفر و دارا بودن یک میلیون راس دام سالانه 7 هزار و 600 تن گوشت، 26 هزار و 700 تن شیر، 286 تن پشم، مو و کرک و 10 هزار و 476 متر مربع صنایع دستی شامل قالی، قالیچه، گبه و گلیم نقش به سزایی در رونق اقتصادی منطقه دارند.
عشایر تولیدکننده 35 درصد صنایع دستی سیستان و بلوچستان هستند
اگرچه آب و هوای خشک و کمآبیهای اخیر سبب بروز مشکلات بسیاری برای عشایر استان سیستان و بلوچستان شده است اما 19 هزار خانوار عشایر بزرگترین استان کشور علاوه بر تولید 25 درصد از گوشت قرمز استان با هنر و استفاده از مواد اولیه بومی توانستهاند 35 درصد از تولیدات صنایع دستی سیستان و بلوچستان را به خود اختصاص دهند.
در این زمینه بدون تردید رسیدگی مسئولان و توجه آنها به معیشت این بخش زحمتکش از سیستان و بلوچستان میتواند ارزش افزوده بالایی نه فقط در استان بلکه در کلان اقتصاد کشورمان نیز ایجاد کند.
عشایر 3 درصد از جمعیت خراسان شمالی را به خود اختصاص دادهاند
در نگاه اول اگرچه جمعیت کمی از ساکنان استان خراسان شمالی به صورت عشایری زندگی میکنند اما دقت در روند فعالیتهای اقتصادی این بخش کوچک از جامعه استان بیانگر این نکته است که سهم بالایی در تولید انواع محصولات کشاورزی در اختیار دارند و به نوعی ضامن امنیت غذایی منطقه هستند.
برآوردها بیانگر این نکته است عشایر خراسان شمالی با دراختیار داشتن 750 هزار راس دام چیزی حدود 25 درصد از گوشت قرمز استان را تامین کرده و در برخی موارد مازاد نیازشان را هم به استانهای همجوار میفروشند.
اما با درنظر گرفتن اقلیم و شرایط آب و هوایی استان به گفته بسیاری از کارشناسان توجه و ترویج عشایر به تولید گیاهان دارویی میتواند تحولی قابل توجهی در معیشت آنها باشد.
این درحالی است که نکته قابل توجه در این بخش از جامعه خراسان شمالی نقش پررنق بانوان در معیشت خانواده و تولید محصولاتی با ارزش افزوده بالاست که مسئولان میتوانند با توجه به این امتیاز تسهیلات مناسبی برای بهبود درآمدهای این گروه ایجاد کنند.
410 میلیارد تومان ارزش محصولات دامی عشایر خراسان جنوبی است
برآوردهای آماری نشان دهنده حضور 15 هزار خانوار عشایر در خراسان جنوبی است که این عشایر یک میلیون و 200 هزار راس دام در اختیار دارند و 34 درصد فرآوردههای دامی استان را تولید میکنند که ارزش اقتصادی سالانه این محصولات رقمی معادل 410 میلیارد تومان است.
اما اگر از دودوتای اقتصادی و فعالیتهای ارزنده این جامعه عشایری در خراسان جنوبی بگذریم نکته قابل توجه اهمیت فرهنگی و احیای سنتهای اصیل کشورمان است.
به هرحال جامعه عشایری خراسان جنوبی با داشتن ظرفیتها و پتانسیلهای بسیار ارزشمند و قابل توجه در ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جایگاه و نقش مهمی داشته و در این برهه از زمان از نظر موضوع اقتصاد مقاومتی و رونق تولید یکی از نقاط قوت محسوب میشود.
این درحالی است که صنایع دستی به دلیل حفظ اصالتها و سنن، شاخصترین هنر سنتی ایران خصوصاً در مناطق عشایری محسوب میشود. صنایع دستی و هنرهای سنتی هر منطقه بدون شک بخشی از میراث فرهنگی عظیم گذشتگان ماست و به عنوان آثار باقی مانده از فرهنگ اجدادی و سنتی سرزمین ما در دنیای ماشینی امروز قابل بحث و بررسی است.
استان فارس بیشترین جمعیت عشایر سیار کشور را دارد
بیشترین جمعیت عشایر سیار کشور یعنی 12.5 درصد عشایر مربوط به استان فارس است، ترکیب قومیتی استان فارس شامل ایل قشقایی، ایل خمسه و ایل لر و 8 طایفه مستقل است که در 67.5 درصد از عرصههای مرتعی استان حضور دارند.
بطور کلی براساس آخرین سرشماری 27 هزار و 272 خانوار عشایری در استان فارس ساکن هستند که بیش از 3 میلیون راس دام را مدیریت میکنند.
این درحالی است که عشایر استان فارس سالیانه بیش از 20 هزار تن گوشت قرمز معادل 30 درصد گوشت قرمز استان را تامین و به بازارها داخلی عرضه میکنند.
در همین حال در حوزه صنایع دستی هم بانوان عشایری مشغول هستند و براساس آمارهایی که اداره کل میراث فرهنگی تائید کرده بیش از 44 درصد صنعت دستبافت استان شامل گلیم، گبه، جاجیم و غیره را بانوان عشایری تولید میکنند که برخی از اینها مانند گبه قشقایی برند بینالمللی دارد و در بازارهای خارجی عرضه میشود.
انتهای پیام/ز