به گزارش خبرگزاری تسنیم از بندرعباس، خورها بندرگاههای طبیعی بشمار میروند که از نفوذ آب دریا به خشکی و به مرور زمان ایجاد شده و بستر مناسبی برای انتقال آبهای سطحی و روان آبهای ناشی از بارندگی و سیل به دریا هستند، بنابراین خورها در شهرهای بندری اهمیت بالایی دارند. حال اگر بر اثر توسعه شهری مسیر ورود آب به دریا مسدود شده باشد در خوشبینانهترین حالت معابر و در بدترین حالت نفوذ آب به ساختمانها و منازل مسکونی را به دنبال دارد.
در حال حاضر چهار خور بزرگ در شهر بندرعباس وجود دارد که با توجه به ورود فاضلاب مدیریت نشده به آن، به محلی متعفن و غیربهداشتی تبدیل شده است که زندگی مردم ساکن در نواحی اطراف آنها را با مشکلات جدی روبهرو کرده است. واریز فاضلاب به خور مشکلات زیستمحیطی و بهداشتی زیادی در آن به وجود آورده است. مردمی که در نزدیکی این خورها زندگی میکنند از بوی متعفن و موجودات آلودهای که در این محیط رشد پیدا میکنند مثل موش و سوسک در امان نیستند. بوی تعفن بهقدری زیاد است که افرادی که با وسیله نقلیه از نزدیکی این محل عبور میکنند را آزرده خاطر میسازد.
از این رو در سال 1393 با پیگیریهای متعدد مردمی، مسئولان استان دو پروژه برای مناسبسازی و منظرسازی خورهای مهم نایبند و گورسوزان در نظر گرفتند که به ترتیب شهرداری و اداره کل آب منطقهای مأمور اجرای آن شدند. این عملیات عمرانی قرار بود خورها را به جاذبههای گردشگری شهر اضافه کنند بهگونهای که محلی برای تفریح شهروندان همراه با ورزشهای آبی و دریایی باشند.
طراحی پروژه خور نایبند بهگونهای بود که آب دریا بهوسیله پمپ از پاییندست به بالادست خور منتقل شده و باوجود حوضچههای تعبیهشده در مسیر آب، امکان انجام ورزشها و تفریحات آبی ازجمله قایقرانی و جت اسکی را فراهم میآورد. همچنین در دو طرف خور با درختکاری و نصب چراغ، محلی برای پیادهروی در نظر گرفته شد که طول آن به 5 کیلومتر میرسید تا مردم بتوانند از این جاذبه بهره بیشتری ببرند. این پروژه در سال 1395 توسط استاندار وقت و مسئولین شهرداری با هزینه 14 میلیارد تومانی افتتاح شد.
اکنون پس از گذشت سه سال، تفاوت چندانی بین این خور با خور گورسوزان که عملیات عمرانی خاصی در آن واقع نشده وجود ندارد. ماجرا از وقتی ابعاد تازهتری به خود گرفت که تخریب این پروژه توسط شهرداری آغاز شد. علت این تصمیم ورود سیل آبهای ناشی از بارندگی به خانههای مردم بوده که خسارت زیادی به بار آورد. در حقیقت سازه ایجاد شده در مسیر طبیعی خور بعنوان یک مانع ازحرکت طبیعی آبها جلوگیری کرده و باعث بالا آمدن سطح آب، تجمع رسوب و مشکلات متعدد دیگری شد و در انتها شهرداری مجبور به تخریب آن شد.
علل شکست پروژه
معاون فنی و عمرانی شهرداری در گفتگو با تسنیم در این خصوص اظهار داشت: این پروژه یک پیوست تکمیلی داشت که متاسفانه انجام نشده است. پروژه تکمیلی که طی تفاهمنامهای بین شهرداری و اداره کل منابع طبیعی در خصوص کنترل روان آبهای بالادست شهر بندرعباس منعقد شده، به موقع انجامنشده است.
عبدالرضا بهادر علت دیگر عدم شکست پروژه را استفاده از پمپ نامناسب بهمنظور انتقال آب دریا به بالادست خور می داند.
دو سوال اساسی
دو سوال اساسی در خصوص این پروژه مطرح است که باید مسئولان شهرداری به آن پاسخ دهند:
1- چگونه یک پروژه پایین دست که وابسته به پروژه بالادستی است زودتر از آن اجرا میشود؟ یا اگر به فرض ابتدا قرار بوده پروژه بالادستی همزمان اجرا شود، وقتی در طول حداقل 2 سال اجرای پروژه، مسئولین شهرداری متوجه میشدند که اقدامی در بالادست صورت نگرفته، آیا باید به هزینه کردن و اجرای پروژه ادامه میدادند؟
2- علت اساسی که عامل عدم بهرهبرداری حداقلی این پروژه حتی در کوتاه مدت شد، استفاده از پمپ نامناسب برای پمپاژ آب به بالادست است. آیا مشاور پروژه در انتخاب نوع موتورپمپ دچار خطا شده یا شهرداری نظارت کافی در انتخاب و خرید محصول مناسب را نداشته است؟
اگر بخواهیم بهصورت ریشهای به حل مشکلات ناشی از اهمال و سوء مدیریت در انجام پروژهها بپردازیم باید هزینه سوء مدیریت را برای مسئولین بالا ببریم، یعنی در صورت عدم بهرهبرداری و به شکست انجامیدن پروژهها، خسارت ناشی از آن از باری بر روی دوش مقصر باشد نه جیب مردم.
در ادامه گزارش ویدوئی تسنیم از این پروژه و شرایطش را می بینید:
گزارشگران: فاطمه رستخیز و رکسانا شریفی نژاد
انتهای پیام/862/ش