به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، محسن جلیلوند، استاد دانشگاه علامه و کارشناس مسائل بینالملل در مصاحبه با رادیو گفتوگو اظهار کرد: مکانیزم ماشه یک اصطلاح ژورنالیستی است و در خود برجام چنین اصطلاحی وجود ندارد و این دقیقا ساز و کار حل اختلافات است که در متن برجام وجود دارد. در بند 36 برجام آمده است که اگر اختلافی در اجرای مفاد برجام پیدا شود، هر یک از اعضای 1+5 میتوانند به یک کمیسیون مشترکی ارجاع دهند، این کمیسیون مشترک معمولا در سطح فعلی یعنی معاون وزیر خارجه است، این کمیسیون 15 روز زمان خواهد داشت که این موضوع را بررسی و رای خود را صادر کند.
وی افزود: البته این 15 روز قابل تمدید است، اما با اجماع تمام اعضاء، یعنی اگر یکی از اعضا نپذیرد، قابل تمدید نیست. اگر موضوع فیصله پیدا نکرد، به وزیران خارجه ارجاع میشود و آنها نیز 15 روز وقت دارند که موضوع را تائید کنند، اگر طی 15 روز به نتیجه نرسیدند، در اینجا هم زمان قابل تمدید است اما با اجماع سایر وزرای خارجه. اگر هر یک از اعضای شاکی بخواهند میتوانند یک هیات مشورتی متشکل از سه عضو تشکیل میدهند و هر یک از طرفهای دیگر به اضافه طرف سوم که آنها میتوانند ظرف 15 روز یک مصوبه الزامآور صادر کنند که البته این فرایند نباید بیشتر از 30 روز طول بکشد.
استاد روابط بینالملل ادامه داد: کمیسیون مشترک در کمتر از 5 روز نظریه مشورتی را بررسی میکند، در صورتی که عدم پایبندی اساسی یکی از اعضاء ثابت شود، موضوع به شورای امنیت ارجاع میشود. در اینجا ماده 37 میگوید اگر موضوع به شورای امنیت برود، شورای امنیت باید درباره تداوم لغو تحریمها رایگیری کند، این خیلی نکته حقوقی اساسی است. چنانچه شکایتنامه فوقالذکر ظرف سی روز از تاریخ به ابلاغ و تصویب نرسد، مفاد سابق قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل متحد مجددا اعمال خواهد شد و تمامی تحریمهایی که در قطعنامههای شورای امنیت بوده، دوباره برمیگردد.
محسن جلیلوند گفت: همچنین در برجام اشاره شده چنانچه تحریمها جزیی یا کلی علیه ایران مجدد فعال شود، ایران این امر را زمینهای برای توقف کلی یا جزئی تعهدات خود وفق این برجام قلمداد خواهد کرد. لذا اصطلاح ژورنالیستی مکانیزم ماشه در بند 36 و 37 برجام دیده شده است. از طرفی جمهوری اسلامی پنج گام کاهش تعهدات برجامی که برداشته است، طبق اواخر بند 37 است. در این میان اگر یکی از اعضا طی یک قطعنامه لغو تحریمهای قبلی را مطرح کند، اگر این قطعنامه توسط آمریکا وتو شود، تحریمهای گذشته مجددا برمیگردد. اینجاست که ژورنالیستها از اصلاح مکانیزم ماشه استفاده میکنند. چون آن تحریمها تعلیق شده و لغو نشده است.
وی افزود: من سالها قبل اشاره کردم که اروپاییها در نهایت کنار آمریکا قرار خواهند گرفت و آمریکا چتر امنیتی، اقتصادی و سیاسی روی اروپا دارد. آمریکا فرانسه را از دست آلمان نازی آزاد کرد و آلمان را با پول آمریکاییها ساختند. از طرفی چرچیل گفته بود، اگر بخواهیم بین آمریکا و اروپا یکی را انتخاب کنیم، مطمئنا آمریکا را انتخاب خواهیم کرد. بنابراین تصور اینکه اروپاییها جلوی آمریکا بایستند، حالا به دلایل اقتصادی، امنیتی و ترس از پناهندگی و کشته شدن سربازانشان خیلی جایی ندارد، چون آنها به سمت آمریکا میروند.
استاد روابط بینالملل دانشگاه اظهار کرد: از همان ابتدا گفتم به اروپا نباید خیلی امید بست، چون آنها در سطحی نیستند که بخواهند در مقابل آمریکا بایستند و بخواهند کاری بکنند. البته نه اینکه اروپاییها نخواهند مقابل آمریکا بایستند، بلکه نمیتوانند. به طور طبیعی هژمون آمریکا روی آنها زیاد است. لذا فکر نمیکنم کار ما با اروپاییها به جایی برسد. ضمن اینکه به طور غیررسمی میگویم قرار بر این است که لغو تحریمها تمدید خواهد شد تا زمان انتخابات آمریکا برسد و بعد از آن ببینیم چه پیش آید. اگرچه کافی است که آمریکاییها به انگلیسیها فشار بیاورند و از آنها بخواهند اجماع درباره لغو تحریمها را قبول نکنند، وقتی انگلستان قبول نکند، اجماع شکسته شده و به شورای امنیت میرود. چنانچه که آقای بوریس جانسون هم اشاره کرد که ما باید توافق برجام را با توافقی که ترامپ میخواهد جابهجا کنیم. بنابراین تصور میکنم انگلستان نقش آمریکا را در برجام بازی میکند و به محض اینکه آمریکاییها بخواهند میتوانند این اجماع را به هم بزنند و خواهان بازگشت مجدد تحریمهای قبلی علیه جمهوری اسلامی شوند.
انتهای پیام/