به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم؛ آبخیزداری فرآیند شناخت، برنامه ریزی، سیاستگذاری و تنظیم مجموعه اقدامات در ارتباط با حفظ و احیاء منابع پایه تولید (آب و خاک) و برداشت معقول از منابع طبیعی در یک حوضه آبخیز با حداقل تخریب و زیان می باشد. در این خصوص می بایست عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و نهادی درون حوضه و همچنین عوامل بیرونی موثر در کنشهای درونی حوضه را مدنظر قرار داد. درحقیقت آبخیزداری شناخت ارتباط درونی و اثر متقابل استفاده از اراضی، آب و خاک و ارتباط موجود بین مناطق بالادست (سراب) و پایین دست حوضه (پایاب) است. مدیریت آبخیزداری به عنوان یکی از محورها و راهکارهای بسیار موثر در پیشگیری و کاهش خسارات سیل و جهش تولید و همچنین به عنوان یک پارادایم جدید برای برنامه ریزی توسعه و مدیریت منابع آب و خاک شناخته می شود.
آثار و فواید متعدد مترتب بر آبخیزداری و آبخوانداری موجب شده در سالهای اخیر آبخیزداری مورد تأکید مقام معظم رهبری واقع شود و در سال گذشته 200 میلیون دلار از صندوق توسعه ملی به دستور مقام معظم رهبری به این مسئله اختصاص یافت. در این باره مقام معظم رهبری با اشاره به برخی فواید آبخیزداری می فرماید:
«یکی از کارهای مهمّ لازم ... مسئلۀ آبخیزداری است. اگر چنانچه آبخیزداری را دستگاههای مربوط جدّی بگیرند و اهمّیّت بدهند - چه آنچه مربوط به وزارت کشاورزی است، چه آنچه مربوط به وزارت نیرو است - هم جلوِ سیلابهای بیمورد گرفته میشود، هم جلوِ ریزگردها گرفته میشود و هم بقیّۀ فواید گیاهان و درخت بر آن مترتّب میشود.» (بیانات پس از کاشت نهال در هفتۀ منابع طبیعی 15 اسفند 96)
پیشبینی رهبر معظم انقلاب اسلامی برای انجام اقدامات آبخیزداری در کشور در مواقع خشکسالی و ترسالی نشاندهنده اهمیت و ظرفیت فوق العاده آبخیزداری در کشور است که در دو دهه اخیر و بعد از انحلال جهاد سازندگی در نظام تصمیم گیری ما مورد غفلت قرار گرفته است؛ به طور خلاصه می توان گفت آبخیزداری این ظرفیت را دارد که در دوران خشکسالی کشور، با تغذیه باران به سفرهها، موجب جبران کسری آبخوانهای کشور شده و آب شیرین مورد نیاز کشاورزی و دامپروری در مناطق روستایی را از تبخیر شدن، نجات داده و در خدمت تولید درآورد و در سالهای پربارش نیز از وقوع سیلهای مخرب جلوگیری کند.مشاهدات میدانی نشان داده است هر منطقه ای در کشور که عملیات آبخیزداری انجام شده است، شاهد خسارات سنگین سیل نبوده ایم.
مسلماً پرداختن به زوایای متعدد آشکار و پنهان آبخیزداری میتواند تأثیر بسزایی در رشد و پیشرفت کشور، جهش تولید، رفع فقر و محرومیت و تحقق عدالت اجتماعی داشته باشد.
از همین پرونده بیشتر بخوانید:
کاربست ویژه آبخیزداری در حفاظت منابع آب و خاک و جلوگیری از خسارات وارده به این منابع لازم است به طور ویژه توسط رسانه های جمعی مدنظر واقع شود. لذا پیشنهاد می شود رسانه های گروهی به خصوص صداوسیما، به منظور ارتقاء منزلت اجتماعی، بکارگیری صحیح دانش آبخیزداری و تبیین ظرفیتهای آن و پوشش مناسب برنامههای ترویجی جهت انتقال تجارب و یافتههای تحقیقاتی، کارگروهی متشکل از صاحبنظران و دست اندرکاران دانش آبخیزداری کشور تشکیل داده و با تولید برنامه های مختلف تلویزیونی و رادیویی، ابعاد و زوایای متعدد آن را مورد بررسی دقیق قرار دهد.
مسلما استفاده از نظرات تخصصی صاحبنظران و برقراری ارتباط موثر بین اساتید و متخصصان دانشگاهی، نمایندگان مجلس و مسوولان بالادستی جهت تبیین ظرفیتهای آبخیزداری در جهش تولید و کاهش بلایای طبیعی به خصوص سیل و بحث و تبادل نظر ایشان، باعت هم افزایی و همفکری متقابل شده و به ارتقای مدیریت صحیح منابع طبیعی و آبخیزداری کشور کمک خواهد کرد. البته باید توجه داشت زمانی این مباحث تاثیر واقعی خود را نشان خواهد داد که یک هدف و روح کلی در بین صاحبنظران و دستگاههای مختلف بوجود آمده و بدان عمل شود.
انتهای پیام/