به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، برنامهای در تلویزیون ساخته شده که به روایت خاطرات مخاطب میپردازد. خاطراتی که از طریق قاب تلویزیون در ذهن و حافظه مخاطب تثبیت و ماندگار شده و کارکردهای نوستالژیک دارد. اما در پسِ این خاطرات، خاطرات و مخاطراتی هم نهفته که عوامل و سازندگان مجموعه نمایشی آن را تجربه کردهاند. خاطرات و مخاطراتی که در پشت دوربین و صحنه یک سریال و مجموعه تلویزیونی جا میماند و از نگاه بیینده پنهان است.
گاهی جذابیت این رخدادها و تجربههای پشت قاب، کمتر از اثری که در درون قاب میبینیم، نیست. از سوی دیگر خود عوامل سازنده اثر نمایشی در مقام مخاطب و تماشاگر هم تعریف، تحلیل و تجربه خاص خود را از یک اثر یا عملکرد خود دارند که شنیدنی و جذاب است.
مثلاً صحبتهای محمد فیلی در نقش شمر و خاطراتی که از بازی در این نقش یا حس و حال خودش نسبت به این نقش و شخصیت یا واکنش اطرافیان و مردم به او بعد از بازی در این نقش، خاطرات و مخاطرات جذاب و شنیدنی را شکل داده که میتواند برای مخاطبان اثر کنجکاوبرانگیز و جذابی باشد.
وقتی با تهیهکننده و کارگردان گفتوگو میکنیم در جریان بیشتر این برنامه تلویزیونی قرار میگیریم. برنامه "نگاهی دیگر" شبکه فیلم که از جدیدترین تولیدات این شبکه بوده و همین اواخر پخش شد. با همین رویکرد و نگاه به سریالهای خاطرهسازی که از شبکه آیفیلم پخش شده مینگرد و بستری برای خوانش دوباره نمایش ایجاد میکند. البته در این برنامه، سریالهای الفویژه و فاخر مثل یوسف پیامبر(ع)، مردان آنجلس، مریم مقدس(س)، امام علی(ع) و فیلم سینمایی ملک سلیمان که پروسه تولید عظیم داشته و به اصطلاح بیگ پروداکشناند. همچنین آثاری در ژانر تاریخی مذهبیاند، موضوع محوری بودهاند.
این مجموعههای فاخر از ابعاد و جوانب چند لایه و وسیعی برخوردار بوده که پردازش به آنها میتواند در حد خود اثر جذاب، دیدنی و شنیدنی باشد. به عبارت دیگر "نگاهی دیگر" را میتوان بازخوانی و روایت دوباره سریالهای تاریخی از منظر درون متنی دانست.
در این برنامه عناصر و عوامل انسانی شکلدهنده یک اثر درباره آن اثر حرف میزنند که این رویکرد دستکم دو دستاورد از حیث اطلاعات و آگاهی برای مخاطب داشته باشد. از یکسو میتواند آن را مکمل سریالها دانست که اطلاعات تکمیلی درباره یک شخصیت و نقش یا سکانس و حتی کلیت سریال همچنین اطلاعاتی درباره شیوه مواجهه بازیگر با نقش و چگونگی نقشآفرینی او به مخاطب میدهد.
از سوی دیگر اطلاعات و آگاهی اضافه بر سازمان که مخاطب در متن سریال امکان دسترسی به آن را نداشته است. ضمن اینکه این رویکرد در ذات خودش واجد نوعی روایت تحلیلی و نقد اثر هم است و به مخاطب کمک میکند تا درک دراماتیک خود از اثر را ارتقاء ببخشد. ویژگی این رویکرد را باید نقد درون متنی دانست. به این معنا که نه یک کارشناس یا منتقد به عنوان ناظر و تحلیلگر بیرونی که خود کارگردان، نویسنده و بازیگر به عنوان جزئی از اثر، ماهیت و هویت آن به روایت اثر دست میزند.
از زاویه دیگر با توجه به ساختار برنامه "نگاهی دیگر" میتوان آن را یک سریال و چند تجربه دانست. به این معنا که در خلال آن هر یک از عوامل از تجربههای شخصی خود درباره یک اثر واحد حرف میزنند. ساختاری که البته مصداق کثرت در عین وحدت است. در عین حال "نگاهی دیگر" نه نگاه دیگران به یک سریال بلکه نگاه خودیها به یک سریال است. به این معنا که خود عوامل درباره آن حرف میزنند نه دیگران خارج از سریال.
از منظر مخاطبشناسی رسانهای باید بین یک برنامه و شبکه نسبت تحلیلی برقرار کرد. بدیهی است برنامهای مثل "نگاهی دیگر" در شبکه آیفیلم، هویتمند میشود. مخاطبان، آیفیلم را به عنوان شبکه سریالها و خاطرهها میدانند و زمانی که پای تماشای برنامهای مثل "نگاهی دیگر" مینشیند بار دیگر همان سریالهایی را مرور و خوانش میکند که در همین شبکه دیده است منتها از زاویه دیگر.
ضرورت تولید چنین برنامههای ترکیبی و تحلیلی در آیفیلم از این منطق نشأت میگیرد که آنها کمک میکنند نه تنها سریالهای شبکههای مختلف در آیفیلم بار دیگر به تماشا درآید که از نگاهی دیگر هم دیده و تماشا شود. برنامهای فرامتنی که به متن خود تعمیق میبخشد. تولید برنامههایی از این دست به عنوان ارزشافزوده بر تماشای متنی سریال، میتواند جایگاه این شبکه را به عنوان مرجع تخصصی فیلم و سریالهای ایرانی محکمتر و شناخته شدهتر کند.
انتهای پیام/