به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه «نیزاویسیمایا گازیتا»، چاپ مسکو، بصورت ویژه گزارشاتی درباره مهمترین تحولات جهانی در سال 2020 را منتشر کرده است. جهان در سال 2020 با یک چالش جدید روبرو شد و آن شیوع گسترده عفونت ویروس کرونا بود که قبلاً ناشناخته بود و تغییرات قابل توجهی در زندگی متعارف در همه کشورها ایجاد کرده است. سالی که در حال سپری کردن روزهای پایانی آن هستیم، در عرصه بین المللی نیز سال 2020 با تغییرات سیاسی بسیاری، از جمله انتخابات جنجالی و همچنین تعمیق شکاف اجتماعی در ایالات متحده، وخیم شدن روابط بین روسیه و اتحادیه اروپا و موج جدید حملات تروریستی در اروپا همراه بود.
جدیدترین خبرها و تحلیلهای ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
در ماه مارس، سازمان بهداشت جهانی شیوع نوع جدیدی از ویروس کرونا را بعنوان یک بیماری همه گیر اعلام کرد. برای مهار شیوع این ویروس کشنده ناشناخته، اقدامات بی سابقهای انجام شد، کشورهای جهان یکی پس از دیگری مرزهای خود بستند، ترافیک مسافری هوایی و دریایی متوقف شد و تعطیلی امکان عمومی و اماکن تفریحی و محدود شدن شدید فعالیت حمل و نقل بین المللی از جمله دیگر پیامدهای شیوع کرونا بود، کارمندان به کار از راه دور روی آورده، ادامه تحصیل در سطح گستردهای آنلاین شد و تردد در شهرها به طور جدی محدود شد. برای نخستین بار در تاریخ، بسیاری از نشستهای مهم بین المللی، غیر حضوری و بصورت کنفرانس ویدئویی برگزار شد.
موج ویرانگر همه گیری بیماری کووید-19 به اقتصاد جهانی نیز آسیب جدی زد، در بهار قیمت نفت به شدت کاهش یافت و بطور کلی صنعت هواپیمایی جهانی، جهانگردی و شرکتهای کوچک و متوسط متحمل زیانهای بی سابقه شدهاند.
براساس اطلاعات سازمان بهداشت جهانی، در حال حاضر تعداد موارد شناسایی شده ویروس کرونا در سراسر جهان از 75 میلیون نفر گذشته است و بیش از یک میلیون و 600 هزار انسان جان خود را از دست دادهاند. بیشترین موارد ابتلا به کووید-19 در ایالات متحده - 17 میلیون نفر و پس از آن هند، برزیل، روسیه، فرانسه، اسپانیا، انگلیس، ایتالیا، آرژانتین و کلمبیا هستند.
در حال حاضر، بیش از 200 واکسن بالقوه برای ویروس کرونا در حال تولید است که هفت واکسن، از جمله داروهای روسی، چینی، انگلیسی و آمریکایی در مرحله سوم آزمایشات بالینی هستند و تاکنون در تعدادی از کشورها ثبت شدهاند. واکسیناسیون گسترده مردم نیز در روسیه، انگلیس، آمریکا و اسرائیل (فلسطین اشغالی) آغاز شده است.
انتخابات جنجالی در آمریکا و تعمیق شکاف اجتماعی-سیاسی در این کشور
انتخابات ریاست جمهوری سال 2020 در ایالات متحده با ثبت یا شکستن چند رکورد متعدد در طول مبارزات انتخاباتی تاریخ ساز شد. ضمن اینکه، این انتخابات شکاف موجود در جامعه آمریکا را نیز آشکارتر کرد.
این انتخابات که در 3 نوامبر (13 آبان ماه) برگزار شد، با پیروزی "جوزف بایدن" به پایان رسید. دونالد ترامپ نتوانست از طریق دادگاهها هم نتایج رای گیری را به نفع خود تغییر دهد. وی کرسی ریاست جمهوری خود را از دست داد، ولی نه جایگاه خود در سیاست آمریکا را، چرا که ترامپ ممکن است به نوعی به رئیس جمهور "سایه" تبدیل شود. وی با عدم به رسمیت شناختن مشروعیت بایدن، اگر شاید بتواند نه نقش تعیین کننده، بلکه از طریق کنترل حزب جمهوری خواه، در سیاستهای این کشور همچنان تأثیر گذار باشد.
علاوه بر این، اعتراضات به کشته شدن "جورج فلوید" سیاه پوست آمریکایی توسط یک افسر پلیس سفیدپوست، آنهم در اواسط مبارزات انتخاباتی، فضای سیاسی در ایالات متحده را به طرز چشمگیری تغییر داده است. بیش از حد معمول، نظریات برای تغییرات بنیادی در این کشور محبوبیت یافته که هدف از آن، ایجاد یک کشور چندفرهنگی، بدون تبعیض نژادی، قومی یا جنسیتی است.
اعتراضات گسترده و بی سابقهای علیه دونالد ترامپ در برخی شهرهای ایالات متحده برگزار شد و مخالفانش وی را به بیگانه ستیزی و نژادپرستی متهم کردند و این مسئله ابعاد متفاوتی پیدا کرد و اختلاف نظر در این رابطه، گسترش یافت.
علاوه بر این، در سال 2020 ، دونالد ترامپ به روند قبلی خود در زمینه خارج کردن آمریکا از توافقات در زمینه کنترل تسلیحات بین المللی ادامه داد: وی به ترتیب از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) درباره برنامه هستهای ایران، پیمان نابودی موشکهای دارای برد متوسط و کوتاهتر و در نهایت هم از پیمان "آسمان باز" خارج شد. این اقدامات دولت ترامپ، با واکنش منفی و انتقادات شدید روسیه مواجه شده است.
روابط روسیه و اتحادیه اروپا به پایینترین سطح خود رسیده است
بحران در روابط بین فدراسیون روسیه و اتحادیه اروپا پس از آنکه غرب مسکو را به مسموم کردن "آلکسی ناوالنی"، وبلاگ نویس مخالف روس، متهم کرد، با شدت دوباره آغاز شد.
دولت آلمان با استناد به پزشکان نظامی ادعا کرد که این وبلاگ نویس با ماده ای از گروه مواد سمی "نوویچوک" مسموم شده است. مسکو درخواستهای متعددی را به برلین ارسال کرد و خواستار دریافت نتایج آزمایشات پزشکی وی برای بررسی و رسیدگی به این مسئله شد، مقامات برلین از دادن این اطلاعات خودداری کردند و این عدم همکاری باعث اختلاف جدی دو کشور و حتی لغو سفر وزیر امور خارجه روسیه به برلین شد.
در ارتباط با وضعیت پیش آمده پیرامون ناوالنی، اتحادیه اروپا علیه تعدادی از شهروندان و موسسات علمی-تحقیقاتی در روسیه تحریمهایی را اعمال کرده است. مسکو نیز در اقدامی تلافی جویانه ورود برخی مقامات کشورهای اروپایی به روسیه را ممنوع کرد.
در پاییز سال جاری، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه اظهار نظر شدیدالحنی در رابطه با اتحادیه اروپا به زبان آورد که گویای خشم مسکو از برخورد شرکای اروپایی خود است. به گفته وی، اگر مقامات بروکسل به اصل احترام متقابل باز نگردد، طرف روسی ممکن است به گفتوگو با اتحادیه اروپا پایان دهد.
موج جدید تروریسم در اروپا و پیامدهای آن
از ماه اکتبر ( مهر ماه) موجی از حملات تروریستی در برخی کشورهای اروپایی، از جمله فرانسه، اتریش و آلمان از سر گرفته شد را فرا گرفت و نشان داد که خطر افراط گرایی مذهبی در منطقه هنوز از بین نرفته است. این حوادث مسئله امنیت و مهاجرت در اروپا را به سطح تازهای رساند. ضمن اینکه اقدامات مقامات پاریس، بر روابط فرانسه با برخی کشورهای مسلمان نیز تأثیر منفی گذاشت.
از جمله دیگر رویدادهای مهم اروپا در سال 2020 ناکامی انگلیس برای جدایی مسالمت آمیز از اتحادیه اروپا بود و در نهایت، لندن و بروکسل نتوانستند در مهلت تعیین شده به تعهدات خویش در قبال "برگزیت" عمل کنند.
عواقب طرح "معامله قرن" آمریکا برای منطقه خاورمیانه
در سال 2020 همچنین جهان شاهد برقراری مجدد روابط برخی کشورهای عرب با اسرائیل بود. این مسئله در پی اجرای طرح به اصطلاح "معامله قرن" ایالات متحده برای حل مناقشه دیرینه اعراب و اسرائیل رخ داد که پیامدها و مسائل حاشیهای بسیاری را در منطقه خاورمیانه در پی داشته است. ترکیه و ایران به شدت مخالف عادی سازی روابط اسرائیل با پادشاهیهای عرب هستند و این کار را خیانت به مبارزه برای آزادی فلسطین می دانند. علاوه بر این، مقامات تهران معتقدند که رژیم صهیونیستی اسرائیل در تلاش است تا یک ائتلاف ضدایرانی بوجود آورده و باعث ایجاد شکاف در جهان اسلام شود.
ضمن اینکه در سال جاری، جهان مسیحی یکی از مکانهای مقدس و تاریخی خود - ایاصوفیه در استانبول را از دست داد در تابستان، شورای دولتی ترکیه تصمیم سال 1934 مبنی بر تبدیل ایاصوفیه به موزه را لغو کرد و پس از آن رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه فرمانی را برای تبدیل کلیسای جامع به مسجد و آغاز عبادت مسلمانان در آنجا امضا کرد. نخستین نماز از 86 سال به اینطرف در این مسجد در تاریخ 24 جولای برگزار شد.
استعفای ناگهانی "شینزو آبه" از مقام نخست وزیری ژاپن نیز یکی از شگفتیهای جهان سیاست بود. آبه، سیاستمدار با تجربه ژاپنی تقریباً هشت سال رئیس کابینه وزرای این کشور بود و بیش از هر کس دیگری در تاریخ پس از جنگ این کشور تأثیرگذار بود.
انتهای پیام/