به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، بهصورت طبیعی بر اثر مصرف مواد غذایی مختلف و گاهی مصرف خوراکیهایی که از سلامت کافی برخوردار نیستند و نیز بهدلیل عدم پرهیزهای غذایی ضروری، برخی اخلاط غلیظ و مضر در اندامهای مختلف بدن تولید و انباشت میشود و در صورتی که این اخلاط بهصورت صحیح و بهموقع از بدن دفع نشوند، این اخلاط میتوانند زمینه ابتلا به انواع بیماریهای مختلف را فراهم کنند.
بنابراین دانستن روشهای دفع و پاکسازی این اخلاط غلیظ و فاسد از اندامهای مختلف بدن در طب سنتی از اهمیت بسیار بالایی برای حفظ سلامتی و پیشگیری از بیماریهای مختلف برخوردار است.
یکی از سادهترین و بهترین روشها برای دفع این اخلاط و پاکسازی عمقی بدن، استفاده از "منضجها و مسهلها" است که در این مطلب به توضیح مختصر آن پرداختهایم:
"مُنْضِج" بهمعنای پزنده به داروهایی گیاهی اطلاق میشود که دارای نیروی پزندگی هستند و موجب پخته شدن، نرم شدن، قابل دفع شدن "اخلاط غیرعادی" در بدن و در اندامهای مختلف میشوند.
"منضجها" اخلاط و بستر بیماری را از سختی و صلابت دور و عمل "مسهل" را برای دفع آن ممکن و تسهیل میکند؛ یکی از راههای دفع اخلاط دستگاه گوارش است، اخلاطی که نرم شدهاند از طریق رودهها بهکمک مسهل از بدن خارج میشوند.
انواع منضج بر اساس زمان مصرف:
1. منضج صبح ناشتا
2. منضج میانوعده
3. منضج قبل از ناهار و شام.
مهمترین منضج، منضج صبح ناشتا است به این دلیل که در این زمان جذب دارو بهتر و کامل انجام میگیرد و از طرفی معده و دستگاه گوارش و کبد 8 ساعت استراحت کردهاند لذا بهترین حالت را برای جذب دارو و غذا دارند.
فواید تجویز منضج میانوعده و قبل از شام و ناهار
این منضجها اثر و نتیجه منضجهای ناشتا را تکمیل میکنند؛ اگر طبیب تشخیص دهد که منضج صبح ناشتا برای دفع اخلاط مضر بدن کافی است از تجویز منضج میانوعده خودداری میکند.
طبق قانون آبدرمانی طب سنتی، نیم ساعت قبل تا 1/5 ساعت بعد از غذا باید از مصرف آب و مایعات خودداری کرد بنابراین زمان مصرف منضج قبل از ناهار و شام را نیم ساعت قبل از تناول غذا قرار میدهیم.
هدف از مصرف منضج
هدف از مصرف منضج، آماده کردن اخلاط غیرطبیعی بدن در مسیر دفع است؛ منضج کار مسهل را بهنحو احسن تکمیل میکند؛ اگر منضج مصرف نشود، ممکن است مسهل اخلاط رقیق را خارج سازد و اگر مسهل بهتنهایی و مدت طولانی بدون منضج مصرف شود، میتواند میزان زیادی از اخلاط رقیق را بهجای اخلاط غلیظ دفع کند بنابراین از مصرف مسهل بدون منضج باید خوداری کرد.
نکات لازم در مورد مصرف مسهل
"مسهلها" از داروهای کلیدی و مهم در طب پایه محسوب میشوند؛ اهمیت مسهلها در طب قدیم آنچنان بود که هر حکیمی به بیمار میگفت "اول برو مسهل بخور بعد بیا پیش من!" یعنی برای هر درمان و حتی برای انجام حجامت ابتدا باید مسهل طبق قواعد مشخصی مصرف شود.
قوانین استفاده از مسهلها باید به خانوادهها آموزش داده شود تا بدانند چهمواقعی از داروی مسهل برای پیشگیری از بیماریها استفاده کنند مثلاً هنگام سنگینی و فشار بدن و حاکم شدن یبوست با خوردن منضج و مسهل اقدام به پاکسازی بدن کنند.
باید به این نکته مهم توجه داشت که ایجاد اسهال کار سختی نیست! شما با خوردن مقداری روغن کرچک هم میتوانید اسهال ایجاد کنید اما مهم این است که اخلاط بیماریزا را از بدن خارج کنید؛ بنابراین منضجها بر اساس نوع اخلاط غیرطبیعی با مسهلها هماهنگ میشوند تا آنچه را برای بیمار سودمند است، بکار بندند و آلودگیهای بیماریزا را خارج کنند.
مسهلها موادی را که به دیواره اندامها از هر جای بدن رسوب کردهاند، پاک میکنند و بیرون میبرند؛ این مواد بهکمک منضجها قبلاً نرم و آماده دفع میشوند؛ پس طی 15 روز مستقیم بر معده و غیرمستقیم بر هضمهای دیگر اثر میگذارند چون برای نضج و رساندن مایع خلطی اندامهای دیگر که بعد از دستگاه گوارش قرار دارند، داروها زمان بیشتری میخواهند، کیفیت و کمیت داروها متغیّر است.
نوع استفاده از روشها و داروها بر اساس نوع بیماری مشخص میشود و به این دلیل که ترکیب آن به خط اعتدال نزدیکتر و اخلاط چهارگانه را مشترکاً دفع میکند برای عموم مصرف آن بلامانع است و با شرایط فعلی زندگی مردم سازگارتر است.
نقش مسهل در افراد هموروئیدی (بواسیر)
در افراد مبتلا به هموروئید یا همان بواسیر تنها مسئله ناراحتکننده سوزش مقعد موقع اسهال است؛ این حالت طبیعی است و باید مسهل را ملایم و ملینها را زیاد کند تا مقعد و رودهها نرم شود.
مسهلها معده را تنبل میکنند و نباید به مسهل عادت کرد و پس از مدتی باید ملینها را جایگزین کرد.
تفاوت ملین و مسهل
"ملین" به داروها و غذاهایی گفته میشود که در دستگاه گوارش اثر نرمکنندگی و لینت دارند و بهتدریج تمام بافتهای بدن را نرم میکنند مثلاً کسی که پوست خشک دارد، وقتی مرتب ملینها را مصرف میکند آن پوست خشک به پوست نرم تبدیل میشود اما مسهل این اثر را ندارد!
مسهل در دستگاه گوارش بیشترین تأثیر را دارد و تأثیر غیرمستقیم در اعضا، فقط این است که ایجاد جاذبه میکند و ماده خلطی را بهسوی دستگاه گوارش میکشاند.
موقعی که مسهل در بدن عمل کرد و ایجاد اسهال شد تا 15 روز باید مصرف آن ادامه یابد و در درمان بیماران با تشخیص طبیب، زمان مصرف مسهل یک ماه تا چند سال بسته به نوع بیماری ادامه مییابد اما برای بیماریهای ساده معمولاً یک تا 3 بار که هر بار 15 روز طول میکشد، مسهل تجویز میشود.
پس از آن باید مصرف مسهل را کاهش داد و ملینها مانند میوهها، دانههای لعابدار، سبزیهای پخته، انجیر و آلوها و... را جایگزین کرد تا بدن به مسهل عادت نکند؛ پس از تکمیل سیستم درمانی، بهتر است هر ماه یک بار مسهل عام مصرف شود تا با ایجاد اسهال در همان روز از ایجاد بیماریهای مختلف پیشگیری شود.
"استاد مرحوم سید محمد موسوی؛ پیشکسوت طب ایرانی ـ اسلامی"
انتهای پیام/+