گفتگو|کارشناس مسائل خلیج فارس: تحولات یمن نشانگر پایان نظم آمریکامحور در غرب آسیاست

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، ارتش آمریکا رهبری یک ائتلاف دریایی متشکل از 12 کشور را برای مقابله با حملات ارتش یمن به‌عهده گرفته است. جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا گفته است که نیروهای آمریکایی و بریتانیایی با حمایت استرالیا، بحرین، کانادا و هلند در حمله شبانه که شامل حداقل 60 هدف در 16 نقطه در اطراف یمن بود، دست داشتند.

آمریکا این حملات را در پاسخ مستقیم به حملات بی‌سابقه ارتش یمن علیه کشتی‌های دریایی بین‌المللی در دریای سرخ از جمله استفاده از موشک‌های بالستیک ضدکشتی عنوان کرده است، ارتش یمن نیز گفته است که به حملات پاسخ خواهد داد.

دکتر کامران کرمی، پژوهشگر مسائل عربستان و شبه‌جزیره عرب درباره هدف واشنگتن از شروع این حملات به خبرگزاری تسنیم گفت: در واقع هدف ادعایی آمریکایی‌ها بنابر اظهارات آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در سفر منطقه‌ای خود به منطقه غرب آسیا بازگرداندن امنیت و ثبات دوباره به دریای سرخ عنوان شده بود. حفظ کنترل واشنگتن بر دریای سرخ به‌عنوان یکی از آبراه‌های استراتژیک در سطح جهانی بسیار حائز اهمیت است، علاوه بر این امنیت آبراه‌های بین‌المللی هم برای متحدان آمریکا یعنی کسانی که درگیر این تنش‌ها می‌شوند مثل عربستان و هم سایر بازیگرانی که دریای سرخ محل عبور و مرور ناوگان دریایی و تجاری‌شان است، بسیار اهمیت دارد، لذا از آغاز اعلان ممنوعیت تردد کشتی‌های صهیونیستی و سایر کشورها به‌مقصد بنادر فلسطین اشغالی از مسیر دریای سرخ توسط ارتش یمن، آمریکا توسط متحدین منطقه‌ای خود تحت فشار قرار گرفت که چرا در برابر این چالش هیچ واکنشی نشان نمی‌دهد.

کرمی ادامه داد: بنابراین آمریکایی‌ها هم برای اینکه پرستیژ ازدست‌رفته‌شان به‌عنوان یک قدرت بزرگ حفظ شود و هم با هدف اینکه جبهه دومی از تنش‌های منطقه به‌موازات جنگ غزه ایجاد نشود، دست به این تحرکات زدند و با همراهی انگلیس به اهدافی در خاک یمن حمله کردند، با این حال به‌نظر می‌رسد دولت بایدن در سالی که قرار است انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا برگزار شود، به هیچ وجه به‌دنبال آن نیست که تنش‌ها در منطقه غرب آسیا تشدید شود و بحران‌های موجود با شکل‌گیری یک جنگ منطقه‌ای از کنترل خارج شوند، در نتیجه واشنگتن تصمیم به یک عملیات تاکتیکی محدود و مشخص به برخی از تأسیسات، پایگاه‌ها و فرودگاه‌هایی گرفت که تمرکز اصلی انصارالله در داخل یمن است تا بتواند دو هدف اصلی را تحقق ببخشد.

آتش‌بس در غزه، کلید کاهش تنش در باب‌المندب

این پژوهشگر مسائل شبه‌جزیره عرب در پاسخ به اینکه آیا این عملیات از تنش‌ها می‌کاهد یا آن را افزایش خواهد داد، تأکید کرد: تقریباً بر اساس اعلامیه‌ها، بیانیه‌ها و اظهارنظرهایی که مقامات یمنی از ابتدای شروع جنگ غزه بیان داشته‌اند منشأ اصلی تحولاتی که اکنون در دریای سرخ اتفاق می‌افتد، تجاوزی است که توسط اسرائیل در غزه رقم خورده است.

وی افزود: بنابراین عملیات‌های ارتش یمن در دریای سرخ به‌موازات این تشدید تنش‌ها در غزه صورت گرفته است و اگر جنگ در غزه سیر کاهشی به خود بگیرد و به‌سمت آتش‌بس حرکت کند، صنعا نیز اقدامات تهاجمی خود را کاهش می‌دهد یا متوقف خواهد کرد، بنابراین روشن است که بحران غزه  مؤلفه‌ای کلیدی برای فهم صحنه‌ای است که در منطقه در حال رخ‌دادن است.

به‌گفته کرمی، به‌دلیل در جریان بودن مذاکرات صلح عربستان و یمن که هنوز به نتیجه قطعی نرسیده است، طرف یمنی نیز به‌دنبال بهره‌برداری از دستاوردهای این عملیات در میز مذاکره و افزایش قدرت چانه‌زنی با عربستان است تا پروسه صلح شکننده را به یک دستاورد قطعی و مشخص تبدیل کند.

این پژوهشگر با اشاره به پیامدهای منطقه‌ای تحولات اخیر در دریای سرخ و باب‌المندب از سوی محور مقاومت تأکید کرد: ایران و گروه‌های مقاومت امروز می‌توانند به آمریکا و سایر قدرت‌های بزرگ این پیام را ارسال کنند که توانایی تغییر قواعد بازی در سطح منطقه‌ای را به‌خوبی دارند، این تغییر بازی به یک پارادایم بنیادین بازمی‌گردد و آن تعادل و به توازن رسیدن دو عنصر اقتصاد و تجارت با امنیت و ثبات در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی است، بنابراین می‌توان گفت که این عملیات دارای اهداف نزدیک و دوری است که در شرایط سیال و ناپایدار منطقه‌ای در حال خودنمایی است.

کرمی درباره چشم‌انداز و آتیه بحران اخیر در دریای سرخ و یمن گفت: با توجه به اینکه عملیات آمریکا و بریتانیا عمدتاً جنبه رسانه‌ای و با هدف ارسال پیام و نمایش قاطعیت بوده است، بیشتر نوعی انعکاس تهدید استراتژیک قلمداد می‌شود و نه یک تهدید برای بازتعریف صحنه میدانی یمن، به این معنا که ارتش یمن به‌ویژه گروه‌‌ها و جریان‌های حامی مقاومت داخل یمن با توجه به هشت سال جنگ با ائتلاف عربی به دستاوردهای میدانی قابل‌توجهی دست پیدا کرده‌اند و در شرایط فعلی نیز با نمایش قدرت در دریای سرخ بیش از گذشته در صحنه میدانی این کشور به‌عنوان یک واقعیت سیاسی، نظامی و اجتماعی شناسایی خواهند شد.

وی ادامه داد: این عملیات بیش از آنکه بتواند معادلات داخلی یمن را تحت تأثیر قرار دهد، بیشتر ناشی از کنش و واکنش‌های بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی بر سر یک بازآرایی نظم منطقه‌ای و جهانی است و در این بین بازیگران منطقه‌ای به‌ویژه گروه‌های مقاومت به‌دنبال ارسال این پیام هستند که نظم آمریکامحور فرو پاشیده است و آمریکایی‌ها باید واقعیت‌های یک جهان چندقطبی‌شده را بپذیرند که در آن مسائل خاورمیانه بدون توجه به نقش‌آفرینی این بازیگران محلی به‌سمت حل‌وفصل حرکت نخواهد کرد.

کرمی در پایان گفت: این کارزار دریای سرخ بیش از آنکه بتواند روی معادلات داخلی یمن تأثیرگذار باشد، یک نمایش قدرت در آبراه استراتژیکی است که در سال‌های آینده کنار دو محور دریای سیاه و تنگه تایوان معادلات و عمده کنش و واکنش بازیگران را به خود اختصاص خواهد داد.

انتهای پیام/+