به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، محاکمه 16 نفر از مقامات سابق قرهباغ، از جمله آراییک هاروتونیان، آرکادی قوکاسیان، باکو ساهاکیان، داویت بابایان و داویت ایشخانیان، که حدود یک سال و نیم است در باکو زندانی هستند، آغاز شده است.
این محاکمه در ساختمان مدرسهای که به تازگی در منطقه «هووسان» در باکو ساخته شده است، برگزار میشود. دلیل انتخاب این مکان، تأمین امنیت و همچنین تعداد زیاد شاکیان و حاضرین در جلسات دادگاه است.
اگرچه گفته میشود که این محاکمه به طور علنی برگزار میشود، اما جلسه مقدماتی در تاریخ 17 ژانویه به طور غیرعلنی برگزار شد. تنها خبرنگاران تلویزیون دولتی آذربایجان و خبرگزاری «آذرتاج» اجازه حضور در این جلسه را داشتند.
از 16 متهم، 15 نفر به طور مشترک محاکمه میشوند و روبن واردانیان، وزیر دولت سابق قرهباغ و میلیاردر ارمنی، به طور جداگانه محاکمه خواهد شد. واردانیان درخواست کرده بود که پرونده او نیز همراه با هاروتونیان و دیگران بررسی شود، اما این درخواست رد شد.
وی همچنین درخواست کرده بود که برای مطالعه پرونده به او مهلت داده شود که این درخواست پذیرفته و تا 27 ژانویه به او مهلت داده شد.
در این محاکمه، 6 دادستان از جمله دو نفر از دستیاران کامران علیاف، دادستان کل آذربایجان، به عنوان مدعیالعموم حضور خواهند داشت.
در جلسه مقدماتی دادگاه در 17 ژانویه، وکلای تسخیری برای متهمان تعیین شد. همچنین برای آنها مترجم از زبان آذربایجانی به ارمنی و بالعکس نیز در نظر گرفته شد.
در این جلسه مشخص شد که صدها نفر از خانوادههای قربانیان و مجروحان جنگ قرهباغ به عنوان شاکی در این پرونده شناخته شدهاند و در جلسات دادگاه حضور خواهند یافت. وحید مصطفیاف، برادر چنگیز مصطفیاف، خبرنگار آذربایجانی که در سال 1992 کشته شد، نیز در میان شاکیان است.
در جلسه مقدماتی دادگاه، اطلاعات شخصی متهمان بررسی و حقوق و وظایف آنها برایشان توضیح داده شد.
آراییک هاروتونیان، رئیسجمهور سابق قرهباغ، در دادگاه نظامی در باکو سخنرانی کرد.
وی گفت که از اظهارات خود در مورد حمله موشکی به شهر گنجه در جنگ 44 روزه پشیمان است و این تصمیم را خودش نگرفته است.
جلسه مقدماتی دادگاه هاروتونیان و دیگران در 21 ژانویه ادامه خواهد یافت.
هاروتونیان و 14 نفر دیگر به 2548 مورد اتهام، از جمله تروریسم، نسلکشی، آغاز جنگ تهاجمی، شکنجه و قتل عمد، متهم شدهاند. مجازات این اتهامات 20 سال زندان یا حبس ابد است.
واردانیان نیز به اتهاماتی مانند اخراج غیرنظامیان، شکنجه، عبور غیرقانونی از مرز آذربایجان، نقض قوانین حقوق بشردوستانه بینالمللی و تأمین مالی تروریسم متهم است. پرونده واردانیان شامل 402 جلد و 42 مورد اتهام است.
به گفته خانواده واردانیان، وی این اتهامات را نمیپذیرد. خانواده واردانیان در کانال تلگرام خود اعلام کردند که وی این موضوع را در تماس تلفنی هفتگی خود گفته است.
وزیر دولت سابق قرهباغ گفته است: «من به طور رسمی اعلام میکنم که از زمان بازداشت، تنها در اولین بازجویی نام و نام خانوادگی خود را گفتهام و هیچگونه اظهارات دیگری نداشتهام. همه صورتجلسههای امضا شده جعلی هستند. این اسناد در واقع وجود ندارند. وکیل و مترجم من مجبور به امضای این اسناد شدهاند.»
اما نهادهای تحقیقاتی آذربایجان اعلام کردهاند که حقوق واردانیان، از جمله حق دفاع، استفاده از زبان خود و سایر حقوق قانونی وی، تأمین شده است: «برای متهم، وکلای انتخابی خودش در نظر گرفته شده و به درخواستهای او و وکلایش مطابق با قانون رسیدگی و تصمیمات لازم اتخاذ شده است.»
دولت ارمنستان دیروز هیچگونه بیانیهای در مورد این دادگاه صادر نکرد. فقط دیشب دفتر مدافع حقوق بشر ارمنستان اعلام کرد که این دادگاهها با حق داشتن دادگاهی عادلانه در تضاد هستند و ارمنیها از این حق محروم شدهاند.
تاریخچه مناقشه قرهباغ
از اوایل دهه 1990، درگیریهای قفقاز جنوبی به تنشهایی میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان منجر شده است. در این راستا، منطقه قرهباغ و هفت منطقه اطراف آن به اشغال نیروهای ارمنی درآمد.
اما در سال 2020، پس از 44 روز جنگ، باکو توانست کنترل این هفت منطقه و بخشی از قرهباغ را دوباره به دست آورد. در پی این تحولات، نیروهای حافظ صلح روسیه به منطقه اعزام شدند.
در تاریخ 19 و 20 سپتامبر 2023، باکو از «اقدامات ضدتروریستی محلی» در قرهباغ خبر داد که ایروان این اقدام را به عنوان «پاکسازی قومی» و «تجاوز» ارزیابی کرد. در پی این رویداد، نیروهای حافظ صلح روسیه از جمهوری آذربایجان خارج شدند.
سامول شاهرامانیان، آخرین رهبر دولت سابق قرهباغ، اعلام کرده بود که تا قبل از سال نو میلادی 2024، فعالیت این نهاد را متوقف خواهد کرد، اما پس از رفتن به ارمنستان، از این تصمیم خود منصرف شد. مهاجرت ارامنه از قرهباغ به ارمنستان نیز در آن زمان رخ داد.
با وجود اینکه مذاکراتی با میانجیگری اتحادیه اروپا و روسیه بین آذربایجان و ارمنستان در حال انجام است، اما هنوز توافق صلحی به امضا نرسیده است. این وضعیت، نگرانیها درباره آینده ثبات و امنیت در منطقه قفقاز جنوبی را افزایش داده است.
انتهای پیام/