«محمد عزمی عبدالحمید»، رئیس شورای مشورتی سازمانهای اسلامی مالزی (MAPIM)، در گفتوگوی اختصاصی با خبرنگار بینالملل خبرگزاری تسنیم تأکید کرد: حج، بهویژه امسال که با محوریت «سلوک قرآنی، همگرایی و حمایت از فلسطین مظلوم» برگزار میشود، میتواند به وسیلهای برای ایجاد وحدت، مقاومت و بازسازی معنوی و سیاسی امت اسلامی بدل شود.
متن کامل گفتوگو بهشرح زیر است:
تسنیم: از نظر شما، کنگره عظیم حج چهظرفیتهای بزرگی برای همگرایی اسلامی بهمنظور پیشرفت کشورهای اسلامی و افزایش دوستیها کنار کاهش منازعات دارد؟
حج، همگرایی الهی امت جهانی اسلام است. این مراسم، مسلمانان را از هر نژاد، زبان و فرهنگی در یک عمل عبادی متحد میکند. حج ظرفیت عظیمی برای ایجاد وحدت اسلامی دارد، زیرا مرزهای قومی، ملی و مذهبی را در هم میشکند.
حج بستری بینظیر برای گفتوگوی سران کشورها، علما و زائران است، در این فضا میتوان راهحلهایی برای رفع بیعدالتی اقتصادی، تفرقه سیاسی و زوال اخلاقی تصور کرد. این مراسم از طریق همبستگی مردمی، دوستیها را تقویت میکند و با احیای روحیه برادری، رحمت و عدالت اسلامی، اختلافات را کاهش میدهد.
جهان اسلام از ظرفیت راهبردی حج استفاده نکرد/ حج به مناسکی فردی محدود شده است
تسنیم: بهنظر شما، کشورهای اسلامی در سالهای گذشته توانستهاند از ظرفیتهای عظیم حج بهرهبرداری کامل کند؟ اگر نه، چهعاملی مانع بوده است؟
نه، جهان اسلام بهدرستی از ظرفیت روحانی و راهبردی حج بهره نگرفته است، سالهاست که حج به مناسکی فردی محدود شده است و نقش تاریخی آن بهعنوان کنگره معنوی امت توسعه نیافته است.
آنچه مغفول مانده است، یک هماهنگی هدفمند بین ملتهای اسلامی است؛ ما به ساختارهای مشخصی برای گفتوگوی بین دولتها، جامعه مدنی و علما در ایام حج نیاز داریم.
نبود برنامهریزی مشترک، اجماع سیاسی و تبادل فکری، حج را از جایگاه تاریخی خود بهعنوان بستر اصلاح و وحدت محروم کرده است، همچنین، بین تجربه معنوی حج و مسئولیتهای اجتماعی پس از آن، پیوندی وجود ندارد.
تسنیم: چهراهکارهای عملی برای بهرهگیری بهتر از کنگره عظیم حج در بهبود روابط کشورهای اسلامی پیشنهاد میکنید؟
نخست، باید نشست گفتوگوی حج را برگزار کنیم؛ اجلاسی با حضور علما، جوانان، فعالان جامعه مدنی و رهبران برای بررسی چالشهای امت.
دوم، باید «دیپلماسی زائر» را توسعه دهیم؛ از طریق تبادلات فرهنگی ساختارمند و حلقههای همبستگی بین زائران با مذاهب و مناطق مختلف.
سوم، باید از حج برای صدور بیانیههای مشترک درباره وحدت، عدالت و صلح بهره بگیریم.
در نهایت، باید «برنامههای میراث حج» را طراحی کنیم تا زائران پس از بازگشت، به سفیران صلح و وحدت تبدیل شوند.
مردم غزه انتظار دارند زائران شجاعانه صدای مظلومیت آنها باشند
تسنیم: حج امسال چهنقشی میتواند در حمایت از مردم مظلوم فلسطین ایفا کند؟ انتظار مردم مظلوم غزه از حج و حاجیان امسال چیست؟
حج امسال باید حامل روح مقاومت و همبستگی با فلسطین باشد.
زائران باید با اقدامات نمادین، دعاهای هماهنگ، پوشش نمادهای حمایتی و اعلام مواضع، توجه جهانی را به مسئله فلسطین جلب کنند.
مردم غزه انتظار دارند که زائران، صدای آنها باشند؛ نه از روی ترحم، بلکه با اقدام شجاعانه.
آنها چشمانتظار آنند که صداها بلند شود، رهبران کشورها بیدار شوند و حجاج در برابر خونریزی مردم غزه سکوت نکند. حج میتواند اعتراضی مقدس علیه اشغال و بیعدالتی باشد.
تسنیم: کشورهای اسلامی، از جمله مالزی، چهابتکارهایی برای استفاده از ظرفیتهای حج در نظر گرفتهاند؟ توصیه اصلی شما به زائران چیست؟
بیشتر کشورها بر بهبودهای لجستیکی و سلامت زائران تمرکز کردهاند، اما همچنان نیاز به بسیج راهبردی و معنوی حس میشود.
در مالزی، تقاضا برای افزودن ماژولهای آموزشی درباره مسائل امت، خصوصاً فلسطین، در حال افزایش است.
توصیه من به زائران این است که حج خود را صرفاً سفری فردی ندانند، احرام آنها باید بیانیهای از همبستگی باشد، اشکهایشان در عرفات باید شامل درد غزه، کشمیر و سایر مسلمانان مظلوم نیز باشد. شما پس از حج، با مسئولیتی مقدس بازمیگردید، بازگشت آنها تنها بهمعنای پاک شدن نیست، بلکه بهمعنای این است که حامل مسئولیتی مقدس نیز هستند.
تسنیم: بهنظر شما حج چهظرفیتهایی برای همگرایی میان شیعیان و اهلتسنن دارد؟ چگونه میتوان از این فرصت بهره برد؟
حج، همۀ مرزهای انسانی را در برابر توحید از بین میبرد. در صحرای عرفات و در حین طواف، بر هیچکس برچسب شیعه یا سنی بودن زده نمیشود؛ فقط مسلمان بودن اهمیت دارد،
این فرصت عظیمی برای احترام متقابل، زدودن تعصبها و تأکید بر باورهای مشترک است.
برای بهرهمندی از این فرصت، باید گفتوگوهای آزاد و محترمانه میان علما و زائران از مذاهب مختلف را تشویق کنیم، آیینها و تجربههای مشترک معنوی را ترویج دهیم و هرگونه تحریک فرقهای را رد کنیم.
حج باید عرصهای برای وحدت مقدس باشد، نه میدان خصومتهای سیاسی.
حج یکی از قدرتمندترین بسترها برای رفع اختلافات و تقویت وحدت میان مسلمانان شیعه و سنی است.
زمانی که میلیونها مؤمن مسلمان در لباس احرام شانهبهشانه میایستند، مناسک یکسانی را بهجا میآورند و خدایی واحد را میخوانند، این یادآوری عمیق است که ایمان مشترک ما بسیار فراتر از تفاوتهایمان است.
ظرفیت این وحدت در سه محور اصلی نهفته است؛
1. زمینه مشترک معنوی ـ حج، توجه را به اصول بنیادین اسلام یعنی توحید، نبوت و معاد بازمیگرداند؛ اصولی که همه مسلمانان به آن باور دارند. در آن فضای مقدس، تمرکز بر تسلیم در برابر خداست، نه هویتهای مذهبی.
2. تعامل انسانی و اخوت ـ زائران از پیشینههای مختلف در تماس مستقیم با یکدیگر قرار میگیرند. اگر این نزدیکی بهدرستی هدایت شود، میتواند کلیشهها را بشکند و احترام متقابل را تقویت کند. گرمای انسانی، اغلب در جایی پیروز میشود که جدلها ناکام میمانند.
3. نماد وحدت امت ـ در زمانی که امت اسلام دچار تفرقهای عمیق است، حج بهطور بصری و معنوی، وحدت ممکن و واجب از سوی خداوند را به نمایش میگذارد.
برای بهرهگیری کامل از این ظرفیت، باید؛
- گفتوگوهای زائران شیعه و سنی و نشستهای آموزشی مشترک در طول حج را تقویت کنیم.
- از سخنان تحریکآمیز اجتناب کنیم و اخلاق اختلاف (اعلام مخالفت مؤدبانه) را ترویج دهیم.
- منشوری برای زیارت فرااسلامی با هدف ترویج فراگیری، بردباری و همبستگی میان مذاهب اسلامی تدوین کنیم.
در نهایت، حج میتواند زمین شفابخشی برای امت باشد، نه برای آنکه تفاوتها حذف شوند، بلکه برای آنکه در پرتو توحید و دلسوزی متقابل گرامی داشته شوند.
اگر با تواضع و اخلاص وارد این میدان شویم، حج میتواند پلی بهسوی امت واحده باشد.
انتهای پیام/+