به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، مصطفی جمالی امروز در نشست خبری با اصحاب رسانه که در سازمان انتقال خون برگزار شد، از افزایش میزان اهدای خون خبر داد و اظهار کرد: بخشی از این رشد، نتیجه همراهی مردم در پی حادثه بندرعباس بوده است.
وی افزود: بیشترین رده سنی اهداکنندگان بین 30 تا 45 سال است و مشارکت جوانان در اهدای خون کمتر از انتظار است.
رئیس سازمان انتقال خون ایران بیان کرد: در سال گذشته، دو میلیون و 830 هزار نفر برای اهدای خون مراجعه کردند که از این تعداد، دو میلیون و 360 هزار نفر موفق به اهدای خون شدند. میزان توزیع خون و چهار فرآورده خونی به حدود چهار میلیون واحد رسید که آمار قابلتوجهی است. از این خونها، گلبول قرمز فشرده، پلاکت، پلاسما و سایر فرآوردهها تولید و میان مراکز درمانی و بیماران توزیع شد.
وی درباره فعالیت پالایشگاههای پلاسما نیز توضیح داد: در حال حاضر، دو پالایشگاه داخلی تنها قادر به تولید داروهای IVIG و آلبومین هستند و توان تولید سایر داروهای مشتق از پلاسما را ندارند؛ با این حال، بخشی از نیاز کشور را تأمین میکنند. ایران ظرفیت پالایش دو میلیون لیتر پلاسما را دارد و باید به سمت استفاده کامل از این ظرفیت حرکت کنیم، چراکه داروهای مشتق از پلاسما جزو داروهای حیاتی به شمار میروند.
جمالی ادامه داد: در حال حاضر، بخش عمدهای از پلاسما به خارج از کشور ارسال میشود، در آنجا به دارو تبدیل و مجدداً وارد کشور میشود. در سالهای اخیر نیز با کمبود فاکتور 8 و فاکتور 9 مواجه بودهایم.
وی با اشاره به یکی از چالشهای حوزه پلاسما اظهار کرد: یکی از مشکلات ما، بحث پرداخت مالی به اهداکنندگان پلاسماست. ما معتقدیم که اهدای پلاسما باید داوطلبانه باشد. در سال 1385، شورای عالی سازمان انتقال خون مصوبهای داشت که اجازه میداد سازمان غذا و دارو به مراکز خصوصی، به شرط تأسیس پالایشگاه، مجوز جمعآوری پلاسما بدهد. اما در دهه 1390، این مصوبه توسط سازمان انتقال خون لغو شد، زیرا این اقدام را از وظایف تخصصی سازمان انتقال خون میدانست. اگر برای اهدای پلاسما مشوق مالی در نظر گرفته شود، ممکن است افراد کمبرخوردار جامعه بهطور مکرر برای اهدا مراجعه کنند و این به نوعی استثمار آنان خواهد بود.
رئیس سازمان انتقال خون ایران افزود: در سال 2025، اتحادیه اروپا مقالهای منتشر کرد که بهصراحت اعلام کرده از سال 2026، تمامی کشورهای عضو باید پرداخت مالی برای اهدای پلاسما را حذف کنند.
جمالی گفت: سالانه حدود 26 هزار نفر در مراکز خصوصی اقدام به اهدای پلاسما میکنند. اگرچه نیاز کشور به داروهای مشتق از پلاسما دقیق مشخص نشده، اما گفته میشود حدود 1.5 میلیون لیتر پلاسما نیاز داریم. ظرفیت فعلی بخش خصوصی حدود 350 هزار لیتر است. با این حال، اگر تنها 200 هزار نفر سالی چهار بار پلاسما اهدا کنند، نیاز کشور بهطور کامل تأمین خواهد شد. بنابراین، اگر در این حوزه مشکلی وجود دارد، ناشی از سوءمدیریت است. اهدای داوطلبانه پلاسما امکانپذیر است و مشوقهای مالی، آسیب جدی به حس نوعدوستی وارد میکند. سازمان جهانی بهداشت نیز در این زمینه هشدار داده است.
وی در ادامه درباره سن اهدای خون گفت: در برخی کشورها مانند آمریکا، حداکثر سن اهدای خون 75 سال است. در کشور ما این عدد 65 سال در نظر گرفته شده، اما اگر پزشک تشخیص دهد که فرد سالم است، منعی برای اهدای خون وجود ندارد. تعیین این سقف سنی، بیشتر با هدف تشویق جوانان به مشارکت در اهدای خون انجام شده است.
جمالی با بیان اینکه بیش از 200 مرکز اهدای خون در سراسر کشور فعال هستند، خاطرنشان کرد: در دو ماه نخست بهار و همچنین در شبهای قدر، تاسوعا و عاشورا میزان مراجعات مردم به مراکز اهدای خون بسیار زیاد میشود، تا حدی که گاهی پاسخگویی به این حجم از مراجعات دشوار است.
رئیس سازمان انتقال خون ایران در پاسخ به سؤال خبرنگار تسنیم درباره پایش سلامت خونهای اهدایی گفت: سلامت خونها با بهرهگیری از تکنولوژی NAT بهطور دقیق بررسی میشود و تمامی موارد شامل سفلیس، HIV، هپاتیت B و هپاتیت C در آزمایشها مورد ارزیابی قرار میگیرد.
آمادگی سازمان انتقال خون برای استقرار سیستم خونرسانی به مصدومان در آمبولانسها
رئیس سازمان انتقال خون در پاسخ به پرسش خبرنگار تسنیم درباره نتایج تفاهمنامه این سازمان با اورژانس کشور مبنی بر انتقال و تزریق فوری خون به مصدومان حوادث ترافیکی و سایر بیماران نیازمند در آمبولانسها، توضیح داد: سیستم حمل خون جهت انتقال از طریق سازمان اورژانس کشور و آمبولانسها توسط یک شرکت دانشبنیان تولید شده و تأییدیههای اولیه آن دریافت شده است. در صورت اخذ مجوز از سازمان غذا و دارو، سازمان انتقال خون آمادگی تأمین خون مورد نیاز بیماران و مصدومان را خواهد داشت.
وی افزود: سازمان انتقال خون آمادگی دارد سیستم حمل خون جهت تزریق فوری در آمبولانسها برای مصدومان و بیماران را مستقر کند؛ اما لازم است سازمان اورژانس کشور زیرساختهای مورد نیاز را فراهم کند.
جمالی با بیان اینکه نظام انتقال خون در کشور ما از جمله بهترین نظامهای انتقال خون در جهان است، خاطرنشان کرد: حتی اگر بتوانیم جان یک نفر را از طریق انتقال خون در آمبولانسها نجات دهیم، برای ما بسیار ارزشمند و موفقیتی مهم تلقی میشود.
نسل Z پای کار انتقال خون در پی حادثه بندرعباس
جمالی با بیان این که در 2 ماه نخست سال 456هزار و 920 واحد خون اهدا شده که در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته 5 درصد رشد در آمار اهدای خون داشتهایم، بیان کرد: همچنین میزان اهدای خون زنان 5.64 درصد است که نسبت به سال گذشته 1.27 درصد رشد کرده است
مدیرعامل سازمان انتقال خون با اشاره به حادثه انفجار در بندر شهید رجایی بندرعباس ادامه داد: در این حادثه، بیشتر اهداکنندگان نسل Z بودند و آمار اهدای خون در بندرعباس که بهطور معمول بین 200 تا 250 واحد در روز است، به 900 واحد در روز رسید.
دو درصد از مردم کشور خون اهدا می کنند
وی افزود: فقط دو درصد از مردم کشور نسبت به اهدای خون اقدام میکنند. دو درصد از مردم در اهدای خون مشارکت میکنند، البته این موضوع مختص ایران نیست و در سایر کشورها نیز به همین صورت است برای مثال در کشوری مانند آمریکا 3 درصد است.
پیشنهاد شناسایی خونهای نادر در کشور
مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران همچنین به موضوع خونهای نادر اشاره کرد و توضیح داد: میزان ذخایر خونهای نادر 374 واحد است؛ معمولاً زمانی که اهداکننده برای اهدای خون مراجعه میکند، آزمایشهای گروهبندی خون روی نمونه انجام میشود. در این مرحله، برخی از افراد با گروه خونی نادر شناسایی میشوند. گاهی اوقات هم فرد زمانی شناسایی میشود که به بیمارستان مراجعه کرده و نیاز به دریافت خون دارد، اما خون تزریقشده به او سازگار نیست و پاسخ مناسبی نمیدهد. در این شرایط، معمولاً با سازمان انتقال خون مشورت میشود و پس از بررسی، متوجه میشوند که فرد دارای گروه خونی نادر است. معمولاً بعد از شناسایی یک مورد خون نادر، اعضای خانواده درجه یک او نیز بررسی میشوند تا احتمال وجود گروه خونی مشابه در آنها بررسی شود.
وی افزود: ما همچنین طرحی داریم که در حال بررسی آن هستند. در این طرح پیشنهاد دادهایم که گروهی از جوانان، مثلاً افراد بین 18 تا 22 سال – که معمولاً یا سرباز هستند یا دانشجو – مورد آزمایش قرار گیرند. ایده این است که در سراسر کشور از این گروه آزمایش کامل خون گرفته شود و یک گروهبندی دقیق برای آنها انجام شود تا گروه خونهای نادر در کشور بیشتر شناسایی شود. اگر این طرح اجرا شود، قطعاً میتوان تعداد زیادی از دارندگان خون نادر را شناسایی کرد.
انتهای پیام/