به گزارش خبرگزاری تسنیم از بجنورد، فصل تابستان، اگرچه برای کودکان تداعیکننده تعطیلات، بازی و آزادی از قید مدرسه است، اما در لایههای پنهانتری از جسم و روان آنها، تحولات قابل توجهی را رقم میزند که بسیاری از والدین را نگران میسازد. یکی از پدیدههای شایع در این فصل، کاهش اشتها، بیحالی و تغییر رفتار کودکان است؛ تغییراتی که گاه طبیعیاند و گاه میتوانند نشانهای از اختلالات پنهان در سیستم غدد درونریز یا متابولیسم بدن باشند.
بدن کودک، مانند یک دستگاه هوشمند زیستی، با افزایش دمای هوا واکنش نشان میدهد. افزایش تعریق، کاهش دریافت غذا، تغییر در الگوهای خواب و فعالیت بدنی، و نوسانات هورمونی از جمله پیامدهای شناختهشده گرمای تابستان هستند. اما آنچه این تغییرات را پیچیدهتر میکند، مرز باریک میان پاسخ طبیعی بدن به گرما با نشانههای اولیه بیماریهایی مانند کمکاری تیروئید، دیابت یا نارسایی غده آدرنال است؛ بیماریهایی که در صورت بیتوجهی میتوانند رشد، خلقوخو، تمرکز و کیفیت زندگی کودک را بهطور جدی تحت تأثیر قرار دهند.
در چنین فضایی، آگاهی والدین از نشانهها، تفکیک علائم طبیعی از هشدارهای بالینی، و دانستن زمان مراجعه به پزشک اهمیتی دوچندان پیدا میکند. دکتر مولود صفاریراد، پزشک و عضو هیئت علمی دانشگاه، در این گفتوگوی علمی به شکلی جامع، چرایی و چگونگی کاهش اشتها و تغییر رفتار کودکان در فصل گرما را واکاوی کرده و توصیههایی کلیدی برای تأمین سلامت جسمی و روانی کودکان ارائه داده است. از نقش هورمونهای گرلین و لپتین در احساس گرسنگی، تا اهمیت جایگزینی آب و الکترولیتهای از دست رفته، از حساسیت به علائم ظاهری مانند تیرگی پوست یا افت وزن، تا لزوم توجه به کیفیت خواب و تغذیه در روزهای بلند و گرم تابستان.
این گفت وگو، نهتنها راهنمایی کاربردی برای والدین در مدیریت سلامت تابستانی فرزندان است، بلکه بازتابی از نقش مهم مراقبت آگاهانه در پیشگیری از اختلالات خاموشی است که ممکن است پشت نقاب گرمای هوا پنهان شوند.
دکتر مولود صفاریراد، در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در بجنورد با اشاره به افزایش سوالات والدین پیرامون کاهش اشتها و تغییر رفتار فرزندان در تابستان اظهار داشت: کاهش اشتها و بیحالی کودکان در هوای گرم پدیدهای طبیعی است و اغلب نتیجه مکانیزمهای فیزیولوژیک بدن برای مقابله با گرما است. بر این اساس، افزایش تعریق باعث از دست رفتن آب و الکترولیتها شده و بدن به طور طبیعی تمایل به مصرف غذای کمتر پیدا میکند تا از تولید گرمای بیشتر جلوگیری کند.
صفاریراد با استناد به پژوهشهای علمی افزود: هر یک درجه افزایش دمای هوا میتواند به طور میانگین 0/11 درصد از میزان غذای مصرفی را کاهش دهد. تغییرات سبک زندگی، کاهش فعالیت بدنی، تغییر الگوی خواب و تغذیه در تابستان نیز در کاهش اشتها نقش دارد. همچنین، هورمونهای مؤثر بر اشتها مانند گرلین و لپتین نیز از گرما تأثیر میپذیرند.
وی درباره تمایز علل طبیعی و اختلالات غددی هشدار داد: در صورتی که کاهش اشتها با علائمی مانند ضعف شدید، کاهش رشد، افت وزن، تغییر رنگ پوست یا پرادراری همراه باشد، ضرورت مراجعه تخصصی و بررسی عمیقتر وجود دارد. مثلاً در بیماری دیابت معمولاً اشتها افزایش مییابد و در اختلالات تیروئید، علائم وابسته به نوع بیماری متفاوت است و ممکن است تغییرات وزن و یا مشکلات رشد و خوابآلودگی مشاهده شود.
سرپرست دانشکده پزشکی بجنورد با تاکید بر اهمیت تامین آب و الکترولیت خاطرنشان کرد: مصرف آب کافی، آبمیوههای طبیعی و محلولهای الکترولیتی در حفظ عملکرد طبیعی بدن و تعادل اسید و باز به ویژه در کودکان اهمیت ویژهای دارد.
وی درباره نشانههای بیماریهای هورمونی افزود: اغلب بیحالی و خوابآلودگی در فصل گرما طبیعی است اما تداوم یا شدت این حالات میتواند نشاندهنده بیماریهایی مانند کمکاری تیروئید یا اختلال عملکرد غده آدرنال باشد. برای مثال کمکاری تیروئید با خوابآلودگی و خستگی مزمن و اختلال رشد همراه است و کمکاری آدرنال ممکن است با تیرگی پوست بروز کند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه در خصوص راهکارهای حفظ سلامت کودکان در تابستان بر موارد زیر تاکید کرد: مصرف آب و مایعات کافی، تغذیه متعادل شامل میوه، سبزیجات، پروتئین و غلات کامل، خواب کافی و منظم، فعالیت بدنی مناسب در ساعات خنک، استراحت لازم و محافظت در برابر آفتاب.
صفاریراد آگاهسازی خانوادهها نسبت به تغییرات فصلی در رفتار و اشتهای کودکان را ضروری دانست و اظهار کرد: در بسیاری موارد نیاز به نگرانی وجود ندارد و با رعایت نکات ساده میتوان سلامت کودکان را حفظ کرد. با این حال، توجه به علائم هشداردهنده و مراجعه به پزشک در صورت بروز علائم شدید یا پایدار، اهمیت بسیاری دارد.
انتهای پیام/311/.