گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم ـ یکصدوچهلویکمین شماره از پادکست «در عمق» که به بررسی مهمترین روندها، تحولات و همچنین شخصیتها در غرب آسیا میپردازد، روز یکشنبه 30 شهریور 1404 ضبط و منتشر شد، در این شماره «منصور براتی»، میزبان «حمیدرضا کاظمی»، کارشناس مسائل خلیج فارس و غرب آسیاست. در این برنامه کارشناس مدعو پرسشهای «در عمق» را درباره پیمان جدید عربستان سعودی و پاکستان پاسخ داده است.
روابط عربستان سعودی و پاکستان پیشینهای عمیق دارد که به دهههای 1960 و 1970 بازمیگردد. نقطه عطف این روابط در زمان اشغال افغانستان توسط شوروی رقم خورد، زمانی که دو کشور با پشتیبانی ایالات متحده، فشار سنگینی بر نیروهای شوروی وارد کردند و شراکت راهبردی خود را مستحکم ساختند.
در گذشته شایعاتی درباره نقش عربستان در حمایت مالی از برنامه هستهای پاکستان و احتمال تأمین «چتر هستهای» برای ریاض مطرح بود، هرچند هرگز بهطور رسمی تأیید نشد. سیاست خارجی پاکستان به طور سنتی بر همکاری با کشورهای اسلامی استوار بوده و عربستان در این راهبرد جایگاهی ویژه داشته است.
اما جنگ یمن نقطهای منفی در روابط دو کشور بود. پارلمان پاکستان با اعزام نیرو مخالفت کرد و اسلامآباد از ورود به این مناقشه اجتناب ورزید. این تصمیم موجب کاهش کمکهای مالی و محدودیتهای کاری عربستان برای اتباع پاکستانی شد. همزمان، روابط عربستان با هند بهویژه در حوزه انرژی رشد یافت و عربستان به دومین تأمینکننده بزرگ نفت هند تبدیل شد.
با آغاز جنگ اوکراین و افزایش صادرات نفت ارزان روسیه به هند، نقش عربستان در بازار انرژی این کشور تضعیف شد. این تحول بر مناسبات سیاسی نیز اثر گذاشت؛ تا جایی که ریاض تصمیم به وضع محدودیتهایی برای اعزام حجاج هندی به حج تمتع کرد.
در سالهای اخیر، جایگاه پاکستان در صحنه بینالمللی تقویت شده است. دیدارهای مقامات پاکستانی با رهبران آمریکا و انعقاد توافق راهبردی اخیر با عربستان، که شبیهسازی همان شایعات قدیمی درباره چتر هستهای است، نشان میدهد این همکاری اکنون جنبهای رسمی و حقوقی یافته است. این توافق میتواند روابط دوجانبه را وارد مرحلهای تازه کند و آثار ژئوپلیتیکی قابلتوجهی بر موازنه قدرت منطقهای برجای گذارد.
انتهای پیام/