عملیات محرم مدال افتخاری برای اصفهانی‌ها / لشکر امام حسین (ع) و نجف اشرف مشت آهنین قرارگاه

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، حماسه ایثار مردم اصفهان با خون 750 شهید این شهر در عملیات محرم پیوند خورده است و تشییع 370 شهید در یک روز نماد ماندگاری این حماسه است، ایثاری که با پیام امام خمینی (ره) برای همیشه در تاریخ دفاع مقدس به نام اصفهان ثبت شد.

«... شما در کجای دنیا می‌توانید جایی را مثل استان اصفهان پیدا کنید؟ همین چند روز پیش، فقط در شهر اصفهان حدود 370 نفر را تشییع کردند. مع‌ذالک همین شهید داده‌ها و داغدیده‌ها همچنان به خدمت خود به اسلام ادامه می‌دهند. امروز مردم ما فهمیده‌اند که تا فداکاری نباشد، اسلام را نمی‌شود پیش برد و می‌دانند که همه ما باید برای اسلام فدا شویم ...»

احمد علیرضایی رزمنده اصفهانی روایتگر عملیات محرم و حماسه ایثار مردم اصفهان است. وی به مناسبت همزمانی روزهای پایانی آبان‌ماه و عملیات محرم و سالروز حماسه ایثار مردم اصفهان در 25 آبان میهمان دفتر خبرگزاری تسنیم در اصفهان بود تا با حضور او برگ‌هایی از تاریخ دفاع مقدس که به نام حماسه ایثار باشکوه مردم اصفهان به ثبت رسیده را مرور کنیم.

علیرضایی متولد سال 1342 در مبارکه است، او از 25 سال پیش ساکن اصفهان بوده اما سال‌های زیادی از عمر خود را در جبهه‌های جنگ حضور داشته است، از سابقه 8 سال دفاع مقدس تا حضور در مرزهای کردستان و امروز در جبهه مقاومت. 

علیرضایی که دو سال بعد از پیروزی انقلاب اسلامی یعنی در 17 سالگی به عضویت سپاه پاسداران درآمد با حضور در جبهه‌های جنگ در بیشترین عملیات‌ها حضور داشته است. حضور در تیپ امام حسین (ع)، لشکر نجف اشرف، قرارگاه کربلا، همکاری با افسران حافظ صلح سازمان ملل بعد از پذیرش قطعنامه 598 و بعدها حضور در کردستان و طرح انسداد مرزها و امروز در جنگ با تکفیری‌ها در سوریه از او رزمنده‌ای تمام عیار در جبهه‌های اسلام ساخته است.

علیرضایی در این گفت‌وگو از شکل‌گیری عملیات محرم تا شکوه تشییع 370 شهید گلگون‌کفن اصفهانی صحبت کرد که متن آن در ادامه آمده است:

تسنیم: شما 8 سال دفاع مقدس را در جبهه‌های نبرد تجربه کردید و در بسیاری از عملیات‌های مهم و استراتژیک حضور داشتید. اگر بخواهید در ابتدا تصویری از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران ترسیم کنید چه موضوعاتی قابل اشاره است؟

علیرضایی: وقتی به دنبال صحبت کردن از جنگ هستیم نباید بحث مهمی را نادیده بگیریم. نسل امروز باید بداند که ما در جنگ تحمیلی فقط با عراق روبرو نبودیم، با تحقیق و بررسی مشخص می‌شود که در مقابل عراق و هم‌پیمان‌هایش یکی از گردنه‌های نفس گیری که ممکن بود نظام را سقوط دهد و کشور ما را به اشتغال درآورد را پشت سر گذاشتیم.

پشت این جنگ اتفاقات بسیاری بود، ما در جبهه‌ها و مناطق عملیاتی انواعی از تانک و هواپیما را می‌دیدیم که بسیار پیشرفته بودند، عکس‌هایی از نیروهای سودانی در اختیار دارم که برای عراقی‌ها می‌جنگیدند، اسناد و مدارک این حمایت‌ها نیز وجود دارد، بنابراین ما در مباحث جنگ باید به فراتر از رویارویی با کشور عراق فکر کنیم.

جنگ تحمیلی جنگی جهانی بود و این موضوع قابل کتمان نیست، ارتش عراق عضو پیمان ورشو بود و مسلما کشورهای بلوک شرق حق حمایت از او را داشتند اما ما در جنگ با هواپیماهای سوپراتاندار یا میراژ روبرو می‌شدیم، یا حمایت‌هایی از آلمان، اتریش و فرانسه. آنها در شمال عراق تأسیساتی به نام اوسیراک ایجاد کرده و مواد شیمیایی ساخته و در گلوله‌ها تزریق می‌کردند.

طبیعتا اینها شرقی نبودند، فرانکو افسر بازنشسته اطلاعاتی آمریکا نیز خود در مصاحبه‌اش می‌گوید که ما در جزیره مجنون و فاو به عراق کمک کردیم. عدنان خیرالله نیز به صورت علنی عنوان می‌کند که ماهواره‌های آمریکایی در اختیار ما بودند و به وسیله آنها ایران را رصد می‌کردیم. همچنین رفیق سامرایی وزیر استخبارات عراق نیز در خاطرات خود این مسائل را به صورت جزئی مطرح می‌کند.

تسنیم:اگر موافق باشید وارد بحث اصلی شویم. ایران در حالی عملیات محرم را شکل داد که دشمن تصویری از ایران شکست خورده در عملیات رمضان را در تبلیغات خود منتشر کرده بود. شرایط قبل از شکل‌گیری عملیات محرم چگونه بود؟

علیرضایی: باید ابتدا بگوییم که ایران در این شرایط تحریم و فشار برابر عراق مقاومت کرد و ایستاده بود، آنها به دنبال این بودند تا با اشغال خوزستان به تهران رسیده و نظام را ساقط کنند، پس اگر این موارد را کنار هم بگذاریم به خودمان حق می‌دهیم که در برخی عملیات‌ها صددرصد موفق نباشیم و حتی به دشمن حق می‌دهیم که تصور کند تا تهران می‌تواند بیاید، حالا اگر نتوانسته به خاطر رشادت و شجاعت جوانان این کشور بوده که دشمن را متوقف کرده و حتی تا داخل عراق نیز پیشروی کردند.

درباره شرایط پیش از عملیات محرم هم باید به برخی موارد اشاره کرد. به عنوان مثال می‌توان گفت جنگ مثل بازی شطرنج است، همیشه نمی‌توان مهره‌ها را دقیق جا‌به‌جا کرد، گاهی با یک حرکت صحنه عوض می‌شود. ما در جنگ عملیات‌های موفقی داشتیم، مانند ثامن الائمه، طریق‌القدس و فتح المبین که طی این عملیات 16 هزار عراقی به اسارت ما درآمد، همچنین عملیات بیت المقدس که نماد پیروزی ما بود. ما این 5 عملیات را عملیات‌های طلایی می‌دانیم به ویژه بیت المقدس که منجر به فتح دشت آزادگان، آزادی خرمشهر و پادگان حمید و هویزه و همچنین آزادسازی 5400 کیلومتر مربع از خاک ایران شد.

تسنیم: دلیل اینکه این عملیات‌ها قبل از عملیات محرم ناموفق جلوه داده می‌شد چه بود؟

علیرضایی: بعد از عملیات‌هایی که نام بردم دشمن متوجه شد که ورق برگشته است، تا قبل از اواخر سال 60 دشمن در فکر جلو آمدن بود، حتی به فکر اشغال دزفول و رسیدن به خلیج فارس، اما در سوم خرداد به یقین رسیدند که نمی‌توانند ایران را بگیرند، بلکه باید مانع ورود ایران به خاک خود شوند، بنابراین با مشاوره‌ها زمین را مسلح کرد، یکی از مشکلات ما در عملیات رمضان همین مسلح کردن زمین بود.

شاید نام کانال پرورش ماهی را شنیده باشید، دشمن این کانال مصنوعی را به بهانه پرورش ماهی احداث کرده بود اما هدف اصلی آنها دفاع از بصره بود. این کانال یک کیلومتر در 28 کیلومتر عرض و طول داشت، آنها مقابل ما دژ و استحکامات زده بودند، همچنین با مین گذاری و کشیدن سیم خاردار و نبشی کانال را پرآب کردند.

اینکه ما در عملیات رمضان صددرصد موفق نشدیم به این دلیل بود که به یک موضوع فکر نکرده بودیم، اما دشمن به آن فکر کرده بود و آن طرح "مثلثیان" بود، طرحی بسیار وحشتناک که بچه‌های عملیات رمضان به خوبی درباره آن می‌دانند. در این طرح مثلثی بسیار بزرگ به اندازه یک کیلومتر در یک کیلومتر ایجاد می‌شود که در هر گوشه آن یک مثلث دیگر طرح ریزی شده است، بچه‌ها برای پیشروی در این مثلث‌ها محاصره می‌شدند.

تسنیم:پس در این عملیات تاکتیک ایران در مقابل عراق چگونه شکل گرفت؟

علیرضایی: عملیات رمضان در تیر ماه انجام شد، اینکه اخیرا سرلشکر محسن رضایی گفت اگر الان می‌خواستم دوباره عملیات را طراحی کنم 6 ماه صبر می‌کردم چند دلیل داشت. نخست اینکه خوزستان در آخر تیر و اوایل مرداد گرمترین روزهای سال را تجربه می‌کند، تصور کنید از 22 تیر تا 7 مرداد عملیاتی در زمین‌های خشک کویری و داغ این منطقه شکل گرفت که در آن باید 30 کیلومتر پیشروی می‌کردیم. نیروها در این شرایط به دلیل گرما، نرسیدن آب و غلظت خون از حال می‌رفتند.

نکته دیگر طرحی بود که عراقی‌ها برای پدافند منطقه داشتند، ابتدا باید اشاره کنم که جنگ ما جنگی نامتوازن و نامتقارن بود، یعنی جنگ تن با تانک، حالا تصور کنید لشکر قدر زرهی روی زمین صاف و لشکر پیاده با هم روبرو می‌شوند و لشکر پیاده به دنبال فتح منطقه است. آنها تانک تی72 داشتند، تانکی که گلوله آرپیچی در مقابلش مانند ریگی است که به دیوار بتنی بخورد، این تانک‌ها 48 سانتی‌متر زره آلیاژی در مقابل خود دارد، ما قرار بود در منطقه‌ای پر از تانک بجنگیم، این در حالی بود که آرپیچی 300 متر برد دارد اما تانک 4 کیلومتر، پس اگر این موارد را کنار هم بگذاریم به خودمان حق می‌دهیم که کاملا موفق نباشیم.

این عملیات در 4 مرحله انجام شد و حتی تا نزدیک بصره نیز رفتیم، بچه‌ها از کانال پرورش ماهی و مثلیثان هم عبور کردند اما دیگر قادر به پشتیبانی آنها نبودیم چون زمین صاف بود و به دلیل مشکلاتی که گفتم نتیجه‌ مورد نظر کسب نشد، بنابراین منجر به عقب نشینی ما شد.

تسنیم:نتیجه چه بود، یا بهتر بپرسیم اشتباهات عملیات رمضان چه تأثیری در طرح ریزی عملیات محرم داشت؟

علیرضایی: این عملیات چند نکته را به ما یاد داد، نخست اینکه یاد گرفتیم با عراق نباید روی زمین صاف بجنگیم، بنابراین منجر شد به اینکه عملیات بعد را در مناطق کوهستانی که تانک محدودیت حرکت دارد طرح ریزی کنیم. بنابراین عملیات رمضان را رها کرده و به سراغ عملیات‌های مسلم بن عقیل و محرم رفتیم که عملیات‌های محدود نامیده می‌شدند. منطقه عملیاتی محرم هم به این دلیل انتخاب شد که ناهموار بود، عوارض طبیعی شامل تپه، شیار و درخت داشت.

به این نکته هم اشاره کنم که نام عملیات محرم هم به دلیل تقارن زمانی عملیات با ماه محرم بود، حتی به یاد دارم که در مقر روضه برپا می‌کردیم و همگی سیاه‌پوش بودیم و حتی چفیه‌های مشکی استفاده می‌کردیم.

تسنیم:وارد بحث عملیات شویم، ایران در عملیات محرم چه اهدافی را دنبال می‌کرد؟

علیرضایی: هدف ایران در هر عملیات یک تعریف دارد. در عملیات محرم اما چند هدف مهم را دنبال می‌کردیم. ما مناطق جنوب خوزستان شامل جاده ماهشهر، جاده اهواز- آبادان، دارخوین و.. را آزاد کرده بودیم، آن زمان دهلران جزء استان خوزستان بود و منطقه بین جاده اندیمشک به دهلران منطقه‌ای استراتژیک و مهم بود که عراق برای حمله به داخل ایران از آن استفاده می‌کرد، به نوعی گلوگاه خوزستان بود و دشمن با هدف تصرف دزفول در ابتدای جنگ از آن استفاده می‌کرد.

پس محور اصلی و گلوگاه خوزستان محوری بود که می‌خواستیم عملیات محرم را در آنجا به اجرا بگذاریم. به این نکته هم اشاره کنم که خوزستان قبل با اکنون متفاوت بود. امروز سدهای کارون 3 و 4 را احداث کرده‌اند و جاده اصفهان و خوزستان از چهارمحال و بختیاری باز شده و به مرکز کشور وصل می‌شود اما قبلا خوزستان به مرکز ایران یک جاده داشت و آن جاده خرم آباد- پل دختر بود که عراق به دنبال بستن این گلوگاه بود و ما باید با محوریت این گلوگاه عملیات را اجرا می‌کردیم.

تسنیم:تفاوت تجهیزات و شرایط نیروهای دو کشور در این عملیات چگونه بود؟

علیرضایی: در دشت عباس و منطقه شرهانی به لحاظ جغرافیایی یک ارتفاع دیده می‌شود، عراقی‌ها بالای این ارتفاع بودند و با چشم غیرمسلح جاده را کنترل می‌کردند. این نکته درست بود که ما در فتح المبین دشت را آزاد کردیم اما دهلران همچنان زیر آتش بود، همچنین حدود 38 چاه نفت آماده بهره برداری نیز در اشغال عراق بود.

گفتیم که هدف ما این بود که جاده اندیمشک به دهلران را آزاد کنیم، چون همان ارتفاع کار را مشکل کرده بود، دیده‌بان‌ها به راحتی دشت عباس را می‌دیدند و همه این نکات دست به دست هم داد تا عملیات محرم انجام شود. ما در آن مقطع نمی‌توانستیم نیروها را جا‌به‌جا کنیم چون انتقال یک لشکر در عملیات‌ها بسیار سخت است، بنابراین این منطقه نزدیک‌ترین جایی بود که برای عملیات انتخاب شد.

عملیات محرم عملیات محدودی بود که کل توان رزم سپاه و ارتش وارد نشدند، اما عملیاتی مشترک بود، 60 گردان پیاده از سپاه در قالب چند تیپ، 8 گردان از ارتش و یک گردان از ژاندارمری در این عملیات شرکت کردند. از سپاه اصفهان نیز لشکر 14 امام حسین (ع)، لشکر 8 نجف اشرف در کنار لشکر 25 کربلا مربوط به شمال، 17 علی بن ابیطالب (ع) قم، 44 قمر بنی هاشم چهارمحال و بختیاری، 35 امام سجاد (ع)، 30 زرهی کل سپاه در این عملیات حضور داشتند.

تسنیم: با توجه به شرایط نظامی دو کشور قطعا باید از ابتکارات و خلاقیت‌هایی در عملیات استفاده کرد تا اهداف محقق شود. عملیات محرم نسبت به سایر عملیات‌ها چه ابتکاراتی داشت که می‌توانید به آنها اشاره کنید.

علیرضایی: البته همه جنگ ما ابتکار بود، گفتیم که در مقابل عراق با آن عقبه و حمایت جهانی ایستادیم و این جز خلاقیت و ابتکار نیست. اما در بیان ابتکارات این عملیات باید به جنگ‌های کلاسیک اشاره کنیم. جنگ کلاسیک اینگونه تعریف می‌شود که در مقابل یک تیپ زرهی چه نیروهایی باید قرار بگیرند. فرمول یک به 3 در جنگ‌های کلاسیک فرمولی آشنا است، هر افسری از این فرمول آگاه است، یعنی اگر جایی لشکر زرهی هست 3 لشکر زرهی باید با آن در تقارن قرار گیرند، یا اگر 100 توپ دارد با 300 توپ برابر آنها قرار بگیریم.

اما ما توپ و تانکی نداشتیم پس براساس هیچ فرمول کلاسیکی نمی‌توانستیم بجنگیم که اگر اینگونه جنگیده بودیم همان روزهای نخست سقوط می‌کردیم. نکته جدید دیگر تک شبانه بود، یعنی جنگ در تاریکی شب، هیچ ارتشی در دنیا از نظر کلاسیک این موضوع را قبول ندارد. 

تک شبانه چند حسن داشت، نخست اینکه عراق تانک‌های زیادی داشت اما تانک شب کور است، این خود یک عیب بزرگ محسوب می‌شود، بنابراین تک شبانه با خلاقیت بچه‌های ایران در نظر گرفنه شد.

نکته دیگر اینکه هر کسی در تک شبانه شرکت نمی‌کند، حضور در این نوع عملیات جسارت خاصی می‌خواهد، به عنوان مثال من که بچه کشاورز بودم و از تاریکی شب، صدای زوزه، جنگ و ارتفاع ترسی نداشتم در این عملیات جسارت خاصی داشتم و سایر بچه‌ها نیز به همین گونه بودند.

یکی دیگر از ابتکارات این عملیات این بود که چند یگان ما با دشمن شاخ به شاخ نشدند، در حقیقت ما دشمن را دور زدیم، دشمن در ارتفاعات پشت سر ما بود و فکر می‌کرد که جلو می‌رویم و با تیربار ما را سقوط می‌دهد اما ما منطقه را دور زدیم.

صبح ساعت 10 بود که حاج احمد کاظمی آمد و گفتیم عراقی‌ها گاهی بالای سر ما تیر می‌زنند اما او گفت 2 ساعت دیگر گرسنه و تشنه می‌شوند و خودشان دست می‌کشند چون راه دیگری ندارند.

تسنیم:در این عملیات یک اتفاق غیرقابل پیش بینی رخ داد. همان بارندگی سیل آسایی که سبب شهادت بیش از یک هزار نفر از رزمندگان ما شد که اصفهان هم در این بین 750 شهید داشت، درباره این اتفاق صحبت کنید.

علیرضایی: باران غیرقابل پیش بینی بود، اما درست است که این باران برای تیپ امام حسین (ع) مشکل ساز شد اما سایر گردان‌ها عبور کردند، به خصوص ما در تیپ نجف اشرف که حاج احمدی کاظمی فرمانده‌مان بود، وقتی آب به راه افتاد عراقی‌ها در منطقه آسیب زیادی دیده بودند، برای همین تصور می‌کردند که حضور ایرانی‌ها در آنجا غیرممکن است اما ما در حالی عراقی‌ها را از سنگر بیرون کشیدیم که کاملا خیس بودند و سرمای خاصی وجود داشت.

در رابطه با طراحی اصطلاحی داریم مانند اینکه می‌گوییم ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند تا عملیات ولو کوچک انجام شود، در این عملیات اگر رودخانه دویرج نبود و لشکر امام حسین (ع) نباید از آن عبور می‌کرد آن حادثه با این همه تلفات رخ نمی‌داد.

تسنیم:راهی برای پیش‌گیری از این اتفاق وجود نداشت یا کاملا این اتفاق غیرقابل پیش‌بینی بود؟

علیرضایی: 4 قرارگاه در 4 محور باید عملیات می‌کردند و فقط در یکی از محورها این اتفاق افتاد، لشکر امام حسین (ع) صرفا به خاطر اینکه باید از دویرج عبور می‌کرد دچار این حادثه شد.

شما تصور کنید رودخانه دویرج به اندازه یک باند خیابان است که حتی می‌شود از روی آن پرید و شن‌های کف رودخانه هم پیدا هستند. اما اینکه چه اتفاقی افتاد که این حادثه پیش آمد به دلیل شرایط جغرافیایی منطقه است.

قبل از عملیات ابر سیاهی در ارتفاعات بود و بارندگی حدود ساعت 3 تا 4 و 5 ادامه داشت، وقتی باران به ما رسید آخر بارش ابرها بود، اما سیلی آنجا کانالیزه شده بود که سابقه داشت. رودخانه دویرج در 500 متر چپ و راست پوشیده از جنگ درخت گز است، همیشه خشک است اما وقتی باران می‌بارد همه منطقه زیر آب می‌رود، بالا دست باران آمده بود و آب دست به دست هم داده بود و به پایین آمد.

آن موقع بچه‌های لشکر امام حسین (ع) باید در عین غافلگیری حتی بدون اینکه صدای گلنگدن بیاید به عملیات بروند، شاید فقط 30 نفر از بچه‌ها در رودخانه بودند اما بقیه بچه‌هایی که در کل منطقه قرار داشتند دچار این اتفاق شدند.

البته کسی پیش بینی نمی‌کرد و شاید اگر پیش بینی شده بود زمان عملیات را به تأخیر می‌انداختند. در این عملیات برای یکی از قرارگاه‌ها و یکی از یگان‌ها این اتفاق افتاد. 

پیش بینی این بود که شاید خط شکسته نشود، بچه‌های قرارگاه‌های دیگر یک ساعت نشده بود که خط دشمن را شکستند و برای پاکسازی به منطقه رفتند. شاید بهتر است بگوییم که در عملیات کسی که بالا نشسته و فرمانده می‌کند در شرایط متفاوتی قرار دارد، او می‌بیند که این همه نیرو در حال پیش روی هستند و به خاطر یک یگان کل عملیات را فدا نمی‌کند.

تسنیم:با توجه به تعداد زیاد شهدای این عملیات همچنین اهدافی که ایران به دنبال دستیابی به آنها بود چه دستاوردهایی در این عملیات حاصل شد؟

علیرضایی: عملیات محرم عملیاتی محدود بود. یعنی اینگونه نبود که بتوان با انجام آن سرنوشت جنگ را تغییر داد اما چیزی که مدنظر فرماندهان نظام بود جلوگیری از دادن بهای سنگین در ادامه جنگ بود. دشمن قبل از عملیات رمضان 32 هزار اسیر داده بود و آن عملیات منجر به این شد که دشمن باور کند می‌تواند جلوی ایران بایستد چون اتفاقاتی رخ داد که توازن قوا به هم خورد. بنابراین باید عملیات محرم انجام می‌شد تا از اتفاقات بعد مثلا تصرف دوباره خرمشهر جلوگیری شود.

گفتیم که جاده دهلران به خوزستان زیر دید دشمن بود، ما در آن دوران با اتوبوس‌های گِلی، چراغ خاموش و سپر به سپر در تاریکی محض شب حرکت می‌کردیم، اگر حتی یک چراغ موتور روشن می‌شد دشمن با توپ ما را می‌‌زد، اما بعد از عملیات جاده اصلی دهلران به خوزستان باز شد که مسئله‌ای مهم به شمار می‌رفت.

اهداف دیگر چاه‌های نفتی بود که امروز از آنها برداشت می‌کنیم، این چاه‌ها در منطقه شرهانی قرار دارد که اکنون حوزه مشترک نفتی ایران و عراق است. این چاه‌ها آن زمان در دست عراق بود که ما توانسنیم در آن عملیات تعدادی از این چاه‌های عراق را نیز به اشغال خود درآوریم.

اتفاق دیگر تصرف شهرک زبیدات عراق بود. در این تصرف شهید مهرداد عزیزاللهی به عنوان کوچکترین عضو لشکر امام حسین (ع) به صورت نمادین به عنوان شهردار زبیدات معرفی شد و این خبر به دلیل تاثیر روانی بسیاری که داشت از رادیو سراسری هم اعلام شد.

تسنیم:پس با وجود اینکه عملیات محرم به عنوان عملیات محدود نامگذاری شده اما دستاوردهای زیادی داشته است.

علیرضایی: بله چون ما به هر حال سرزمین جمهوری اسلامی را آزاد کرده بودیم. شما اگر بازدیدی از منطقه شرهانی داشته باشید مشخص است که عملیات محرم در کجا انجام شده، ما در عین حال توانستیم عراقی که مست و مغرور شده بود و جنگ روانی شدیدی بعد از رمضان به راه انداخته بود و در آن عملیات به ما آسیب رسانده بود را ناامید کرده و خودمان را بازیابی کنیم.

تسنیم:اگر موافق باشید به سراغ حماسه ایثار مردم اصفهان برویم. اصفهان در عملیات محرم 750 شهید تقدیم کردیم که پیکر مطهر 370 شهید در یک روز روی دوش مردم اصفهان تشییع شد. با توجه به اینکه شما در منطقه عملیاتی حضور داشتید آیا همان زمان از تعداد بالای شهدا آگاهی پیدا کردید؟

علیرضایی: اصولا در عملیات‌ها یگان‌ها براساس اصطلاح الحاق با هم جلو رفته و منطقه را پاکسازی می‌کنند بنابراین حتما می‌فهمیدیم که در منطقه چه خبر است. قسمتی که مربوط به ما بود را سقوط داده بودیم و جلوتر رفتیم، البته وقتی بچه‌ها از آب عبور کردند و آن حادثه رخداد خدشه‌ای به عملیات لشکر وارد نشد.

راجع به ارتفاعات 175 هم باید در اینجا صحبت کنم. بیشترین شهید تفحص شده ما در این ارتفاعات بود. با پایان جنگ وقتی قرار شد که تفحص انجام شود لشکر امام حسین (ع) که در کربلای 5 و والفجر 8 هم حضور داشت در منطقه شرهانی تفحص کرد، چون بیشترین شهدا را در آن منطقه گذاشته و آمده بود.

در حقیقت مقرها برای تفحص تقسیم می‌شدند و لشکرهای دیگر به سایر نقاط رفتند و لشکر امام حسین (ع) در شرهانی به جستجوی مفقودین پرداخت.

ما تلفات آب را هم شنیده بودیم، چون کسانی که باید به عقب برگردند و مهمات بیاورند پیکر شهدا را برمی‌گردانند، البته بچه‌های محل ما هم در آن گردان‌ها بودند و ما مرتب دلهره داشته و می‌خواستیم از احول هم باخبر شویم.

در واقع می‌دانستیم چه اتفاقی افتاده اما آن حماسه باشکوه روز 25 آبان را ندیده بودیم چون متأسفانه ارتباطات آن زمان قوی نبود و به تلویزیون هم دسترسی نداشتیم. البته خبرهایی می‌رسید که لشکر امام حسین (ع) شهید زیادی داده اما بعد از 25 آبان و مدتی بعد که در منطقه ماندیم و سپس به اصفهان برگشتیم از آن حماسه باشکوه مطلع شدیم. باید این نکته هم اشاره کنم که اهمیت این حماسه را از پیام امام (ره) متوجه شدیم.

تسنیم: پیام امام (ره) چطور به شما رسید؟

علیرضایی: آن زمان چون ارتباطات قوی نبود برخی پیام‌های امام (ره) را دست نویس کرده و کپی می‌کردند و در اختیار رزمندگان قرار می‌دادند. یادم می‌آید بعد از عملیات فتح المبین امام (ره) در پیامی گفته بودند "دست و بازوی شما که دست خدا بالای سرش است را می‌بوسم و به این بوسه افتخار می‌کنم."

تسنیم:تأثیر این پیام‌ها در روحیه رزمندگان قطعا قابل مشاهده بوده، در این باره صحبت کنید.

علیرضایی: ما واقعا از این پیام‌ها انرژی می‌گرفتیم. با خودمان می‌گفتیم چه کار بزرگی کرده‌ایم که امام (ره) اینگونه به ما پیام داده است و واقعا سبب شادی بود.
از پیام 25 آبان هم همین گونه مطلع شدیم، شنیدیم که امام (ره) فرموده‌اند" درکجای دنیا شهری مانند اصفهان پیدا می‌کنید، همین چند روز پیش، فقط در شهر اصفهان حدود 370 نفر را تشییع کردند...

تسنیم:گفتید که در روز حماسه ایثار مردم اصفهان در منطقه حضور داشتید. شکوه این تشییع بعدها برای شما چطور به تصویر کشیده شد.

علیرضایی: در این بحث باید به یک نکته اشاره کنم و آن حضور موثر اصفهانی‌ها با تیپ‌ها، یگان‌ها و لشکرهای مختلف در جنگ است، آن هم نه جنگ جنوب حتی در کردستان و مناطق دیگر، اصفهانی‌ها نقش به سزایی در جنگ داشتند و باید این شهر را استثنا کنیم.

به عنوان مثال زمانی که خود من به قرارگاه رفتم جوانی 23 ساله و لاغراندام بودم، آن زمان در واحد طرح و عملیات که فرمانده آن شهید حسن باقری بود رفتم، آنجا فرماندهی کل جنگ در حقیقت انجام می‌شد. آنجا به جای اینکه به من بگویند علیرضایی به "اصفهانی" معروف بودند، همه پرسیدند این جوان کیست، حتی خود آنها از من درخواست کردند که به قرارگاه بروم.

آن زمان جوانان اصفهان تقریبا همه همینگونه بودند، لشکر امام حسین (ع) و نجف اشرف مشت آهنین قرارگاه بودند، هرجا به مشکل می‌خوردند شهید خرازی و حاج احمدی کاظمی حضور داشتند. به عنوان مثال در درگیری لشکر امام حسین (ع) با گارد ریاست جمهوری عراق که هرجا می‌رفت کار تمام بود عراقی‌ها تلفات زیادی دادند.

اما حضور موثر اصفهانی‌ها در جنگ در عملیات محرم هم یک بار دیگر خود را نشان داد که روز حماسه تشییع هم به عنوان نمادی برای این شهر انتخاب شد.

تسنیم:فکر می‌کنید دلیل این استقامت، تدبر و یا تأثیرگذاری چیست؟

علیرضایی: ما کم سن و سال بودیم که به جبهه رفتیم، اما فرماندهانی مانند حاج حسین خرازی، احمد کاظمی، آقاخانی، زال یوسف پور، عرب و غیره را دیدیم، در حقیقت مانند آنها رشد کردیم. شما ببینید وقتی شهید کاظمی یا خرازی در کنار رزمندگان قرار می‌گرفتند دست بالا برده و خسته نباشید می‌گفتند ما هم همین رفتار و منش را یاد گرفتیم.

اگر 8 سال دفاع مقدس را در نظر بگیریم عملیات محرم یک قطعه است، همه مردم ایران در این دفاع مقدس سهم داشتند اما عملیات محرم برای اصفهانی‌ها به یک مدال افتخار تبدیل شد که نتیجه آن پیام امام (ره) بود، این نشان می‌دهد که مردم اصفهان در صحنه‌های مختلف خود را به خوبی نشان داده‌اند و در جنگ هم نقش خود را به نحو احسن ایفا کرده‌اند و پیام امام (ره) و نام گذاری روز حماسه ایثار حق مردم این شهر است.

گفت‌وگو از مریم قمریان و مهری فروغی

انتهای پیام/