به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، چشم، دریچه دل و اندیشه انسان است، اگر چگونه نگریستن را یاد بگیریم و چگونه دیدن را تجربه کنیم، چشم، چشمه امید و ایمان میشود و نگاه ما، عبادت و سبب رشد و تکامل خواهد شد، و اگر آن را رها کنیم تا به هر چه هوی و هوس دستور داده نگاه کند، زیانهای متعددی متوجه انسان خواهد شد و به گناهان ناخواستهای دچار خواهد شد، از این جهت فاصله نگاه تا گناه فاصله اندکی است. لذا کنترل یا عدم کنترل چشم در روح و روان افراد تأثیرات خود را بروز میدهد. این مسئله هم در اندیشه دینی و هم از منظر علمی مورد توجه قرار گرفته است. لذا آیاتی از قرآن به بحث کنترل چشم و یا غص بصر میپردازد. در آیه30 نور خطاب به مردان مؤمن میگوید: «قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ؛ به مؤمنان بگو چشمهای خود را (از نامحرم) فرو نشانند» و در آیه بعد همین عبارت را برای زنان به کار گرفته و میفرماید: «وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ».
از بُعد روانشناسی، کاهش آرامش روانی، افزایش التهاب و اضطراب و نیز تنوعطلبی را از آسیبهای چشمچرانی بر شمردهاند که در نهایت منجر به از هم پاشیدگی خانواده میشود. چرا که هر یک از اینها مقدمهای برای بر هم زدن اصلیترین جایگاه آرامش یعنی بستر خانواده است. از این روست که در روایاتمان نگاه حرام را تیری از تیرهای شیطان بر شمردهاند. امام صادق علیهالسلام فرمود: نگریستن (حرام) تیرى از تیرهاى زهرآگین ابلیس است و چه بسا که یک نگاه افسوسى طولانی را در پى آورد؛ لنَّظَرُ سَهْمٌ مِنْ سِهَامِ إِبْلِیسَ مَسْمُومٌ وَ کَمْ مِنْ نَظْرَةٍ أَوْرَثَتْ حَسْرَةً طَوِیلَةً». (ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، النص، ص264) و در دیگر روایت فرمودند: «هر کس آن را برای خدا ترک کند نه بخاطر غیر او، خدا ایمانی به او می دهد که مزّه آن را میچشد؛ مَنْ تَرَکَهَا لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ لَا لِغَیْرِهِ أَعْقَبَهُ اللَّهُ إِیمَاناً یَجِدُ طَعْمَهُ.» (من لا یحضره الفقیه، ج4، ص18).
احکام دین مبین اسلام که برگرفته از آیات و روایات اهلبیت عصمت و طهارت(ع) است و جهت تعالی روح انسان به سوی ارزشهای انسانی تنظیم شده است، درباره حد و حدود نگاه سخن فراوان گفته است و هر یک از مجتهدان و مراجع عظام تقلید بر اساس این قواعد قرآنی و روایی احکامی صادر فرمودهاند. در این سری، بخشی از پرسش مقلدان درباره احکام "نگاه کردن" از طریق رسانه ملی را میخوانید.
رهبر معظم انقلاب
س 1183: نگاهکردن به تصویر زن نامحرم و بدون پوشش چه حکمی دارد؟ نگاهکردن بهصورت زن در تلویزیون چه حکمی دارد؟ آیا بین زن مسلمان و غیرمسلمان و بین پخش آن بهطور مستقیم و یا غیر مستقیم تفاوتی وجود دارد؟
ج: نگاهکردن به تصویر زن نامحرم، حکم نگاهکردن به خود زن نامحرم را ندارد، بنا بر این اگر نگاه از روى لذّت نبوده و خوف افتادن به گناه نباشد و تصویر هم متعلّق به زن مسلمانى که بیننده آن را مىشناسد نباشد، اشکال ندارد و بنا بر احتیاط واجب نباید به تصویر زن نامحرم که بهطور مستقیم از تلویزیون پخش مىشود، نگاه کرد ولى در پخش غیرمستقیم تلویزیونى اگر ریبه و خوف افتادن به گناه نباشد، نگاهکردن اشکال ندارد.
آیا دیدن تصاویر زنان برهنه و نیمه برهنه در فیلمهای سینمایی و غیر آن، در صورتی که آنان را نشناسیم، جایز است؟
ج: نگاه کردن به فیلمها و تصاویر، حکم نگاه کردن به اجنبى را ندارد و در صورتى که از روى شهوت و ریبه نباشد و مفسدهاى هم بر آن مترتب نشود، شرعاً اشکال ندارد ولى با توجه به اینکه دیدن تصویر برهنهاى که شهوت برانگیز است، غالباً از روى شهوت بوده و به همین دلیل مقدمه ارتکاب گناه است، بنا بر این دیدن آنها حرام است.
حکم تماشاى زن بى حجاب در رسانههاى تصویرى به صورت زنده و غیر زنده چیست؟
همه مراجع (به جز رهبر انقلاب و آیتالله تبریزی): اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد و باعث مفسده نشود، اشکال ندارد و تفاوتى بین پخش زنده و غیر زنده نمى کند. (آیتالله بهجت، توضیح المسائل، متفرقه، م2؛ فاضل، جامع المسائل، ج1، س1726 و 1728؛ آیت الله صافى، جامع الاحکام، ج2، س1719، امام، استفتائات، ج3، (نظر)، س15؛ آیت الله نورى، استفتائات، ج1، س458 و 452؛ آیتالله سیستانى، sistani.org، تصویر، ش13)
آیتالله تبریزى: بین پخش زنده و غیر زنده تفاوت است. اگر به طور غیر زنده پخش شود و باعث مفسده نشود، اشکال ندارد و اگر به طور زنده باشد، نگاه به آن [هر چند باعث مفسده نیز نشود] جایز نیست. ( آیتالله تبریزى، صراط النجاة، ج5، س1130)
آیتالله خامنه اى: بین پخش زنده و غیر زنده تفاوت است. اگر به طور غیر زنده پخش شود و بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد و باعث مفسده نشود، اشکال ندارد و اگر به طور زنده باشد، بنابر احتیاط واجب، نگاه به آن [هر چند باعث مفسده نیز نشود] جایز نیست. (رهبر معظم انقلاب، اجوبه الاستفتائات، س1182)
انتهایپیام/