به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم به نقل از پایگاه cabar.asia، در تاریخ 30 مه 2019، ازبکستان نخستین گروه 156 نفره از شهروندان خود را از درگیریهای مسلحانه خاورمیانه، به عنوان یک عملیات بشردوستانه باز گرداند. آنها با پرواز ویژهای از دمشق به تاشکند فرستاده شدند.
این عملیات ویژه که تحت عنوان «دوربو (به معنای مهربانی)» صورت گرفت در ماه مبارک رمضان انجام شد. بنا بر مطالب منتشر شده در رسانهها، شماری از دولتهای خارجی و سازمانهای بینالمللی نظیر کمیته بینالمللی صلیب سرخ و یونیسف در این زمینه کمکهایی به ازبکستان ارائه کردند.
واحد مطبوعاتی نهاد ریاستجمهوری ازبکستان، شوکت میرضیایف دستور اجرای این عملیات را صادر کرده است. پس از آن بود که او این فرایند را «سخت» عنوان کرد. رئیسجمهور ازبکستان در یک جلسه سنا در تاشکند که در مورخ 21 ژوئن برگزار شده بود گفت: بازگرداندن آنها بسیار سخت بود. ما یک دوره سخت را برای بازگشت این افراد گذراندیم. هواپیمایی که ما برای بازگشت آنها فرستاده بودیم، زمانی که نیمه راه رسیدن به مقصد بود، بازگردانده شد. من تماسی دریافت کردم که میگفت هواپیما ممکن است مورد اصابت قرار بگیرد. من در آن زمان میبایست دستور میدادم که هواپیما در آذربایجان فرود بیاید. ما اتوبوسهایی برای بازگرداندن زنان و کودکان به آنجا فرستادیم. تنها 2 مورد از 5 اتوبوس بازگشتند. ما نتوانستیم بازگشت آنها را مدیریت کنیم.
به گفته او، این افراد در منطقه درگیری رها شده بودند، چرا که میهن آنها شرایط مناسبی برای آنها ایجاد نکرده بود و امروز جامعه نیازمند حذف علل این مساله است. میرضیایف در ادامه میافزاید: چرا آنها کشور را ترک کردند؟به دلیل آن که وضعیت در اینجا وخیم بود، آنها شرایط مناسبی نداشتند. زنان ما فروخته شدند، 5 فرزند از پدران مختلف، یک دختر 14 ساله مجبور شده بود فرزندی به دنیا بیاورد ... ما چگونه میتوانیم چنین وضعی را تحمل کنیم؟
این افراد چه کسانی هستند؟
بنا بر گزارش خدمات امنیت دولتی ازبکستان، افراد بازگردانده شده تحت کنترل حوزههای قلمرو داعش، به عنوان یک گروه تروریستی که در آسیای مرکزی ممنوعه است، بودهاند. در میان آنها 48 زن یک مرد و الباقی کودکان بودند که شامل 2 کودک یتیم هم میشدند. پس از رسیدن، آنها در مرکز سلامت بوستان در منطقه تاشکند اسکان داده شدند که درمانهای پزشکی را دریافت کنند. روانشناسان و امام خطیبها نیز در همین حین با آنها کار میکردند.
خدمات امنیت دولتی ازبکستان در پاسخ به ما گفته است: در طول آزمایشات پزشکی ما دریافتیم که دو زن و یک پسربچه به دلیل زخمهای ناشی از تیراندازی افتادگی اندام دارند، یک کودک مبتلا به بیماری حاد رودهای است، 25 نفر نیز دچار ضعفها و بیماریهای جسمی هستند و 3 کودک نیز مبتلا به پنومونیا و اوتیس بودند، یک کودک نیز به دلیل التهاب موضعی در فک پایین در کلینیک آمادمی پزشکی تاشکند بستری شد. علاوه بر این، دو زن نیز کودکان 8 و 10 روزه داشتند. یک دختربچه 14 ساله نیز یک بچه 4 ماهه داشت. او کسی بود که رئیسجمهور دربارهاش صحبت کرده بود. همچنین یک زن که 6 ماهه باردار بود در میان این افراد حضور داشت.
در حال حاضر، برای افرادی که بازگشتهاند پاسپورت و مدارک تولد صادر شده است. محدودیتهای قضائی در مورد محکومین نیز به اقدامات دیگری به جای بازداشت تبدیل شدند.
بنا بر اظهارات خدمات اطلاعاتی ازبکستان، شماری از شهروندان ازبک هنوز در مناطق درگیری خاورمیانه حضور دارند. اکنون این کشور برای بازگرداندن 177 نفر دیگر از این مناطق آماده میشود.
خدمات امنیتی دولتی ازبکستان در این زمینه میافزاید: آنها در کپ الحول در استان حسکه در سوریه قرار دارند. هویت آنها ثبت شده است. 48 زن هستند و الباقی نفرات کودکان که شامل 3 کودک بیسرپرست نیز میشوند.
منابع اطلاعاتی
در مجموع ازبکستان به صورت فعالانهای در حال بازگرداندن شهروندان خود از سازمانهای تروریستی است. تاکید هم فعلا عمدتا بر روی زنان و کودکان است. نتیجه چنین عملیاتی در تلویزیون ملی این کشور مدام پخش میشود.
رسانهها اما، تنها رسانههای خارجی، گزارش کردهاند که شماری از شهروندان ازبکستان پس از درگیریهای نظامی با ارتشهای عراق و سوریه در زندان هستند.
بنا بر گفته فرهاد میرزابایف، یک تحلیلگر مستقل از ازبکستان، دولت ازبکستان میبایست با دولتهای این کشور برای مساله استرداد این افراد مذاکره کند. وی همچنین میافزاید: این کشورها مقاماتی دارند که میتوان با آنها در خصوص بازگشت شهروندان ازبک به کشور خودشان برای ادامه محکومیت با آنها مذاکره کرد.
به گفته این تحلیلگر ازبک، آنها میتوانند منبع ارزشمندی از اطلاعات باشند و در خصوص ازبکهای بازمانده در سازمانهای تروریستی، در خصوص تحرکات در همسایگی افغانستان، وضعیت فعلی آنچه «سلولهای خاموش» در ازبکستان خوانده میشوند، و نیز افشاء کانالهای به کارگیری این افراد و فراهم آوردند اطلاعات ارزشمند اینچنینی به ما بگویند.
این کارشناس همچنین تصریح میکند: یک سیاست موثر در این زمینه میتواند بارها صورت بگیرد. به گفته میرزابایف رصد وضعیت مهاجران در ترکیه و روسیه و آگاهی از کمپینها در مساجد کشور و در تلویزیون ملی میتواند منجر به نتایجی شود. پس از همه اینها، میبایست در ازبکستان اشتغالزایی صورت بگیرد تا شهروندان ما نیاز نداشته باشند برای کار مهاجرت کرده و مورد هدف این افراد هنگامی که خارج از کشور هستند، قرار بگیرند.
انتهای پیام/