به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، تنها طی یک هفته اوضاع سیاسی در آبخازیا به طرز چشمگیری تغییر کرد. در تاریخ 13 ژانویه رائول خاجیمبا رئیس جمهور آبخازیا پس از اعتراضات گسترده، تصرف ساختمان ریاست جمهوری و تصمیم دیوان عالی مبنی بر برکناری وی از مقام خود استعفا داد.
نیروهای مخالف در نهم ژانویه در جریان تظاهرات اعتراض آمیز، دفتر ریاست جمهوری آبخازیا را تصرف کردند و خواستار لغو نتایج انتخابات ریاست جمهوری ماه سپتامبر سال جاری میلادی که در آن خاجیمبا پیروز شده بود، شدند.
در هشتم سپتامبر 2019، آبخازیا دور دوم انتخابات "ریاست جمهوری" را برگزار کرد که در آن خاجیمبا با کسب 47.3 درصد آراء به پیروزی رسید. رقیب اصلی وی که رهبر حزب اپوزیسیون است، 46.1 درصد رای به دست آورد. اپوزیسیون تاکید دارد که خاجیمبا باید بیش از 50 درصد آرا را برای پیروزی کسب می کرد.
دادگاه عالی آبخازیا نیز در روز جمعه 10 ژانویه نتایج انتخابات ریاست جمهوری را لغو و رای به برگزاری انتخابات جدید داد.
همچنین کمیسیون مرکزی انتخابات اعلام کرد، انتخابات ریاست جمهوری جدید 22 مارس سال 2020 (برابر 3 فروردین سال 1399) برگزار خواهد شد و نامزدهای انتخاباتی قبلی و جدید می توانند در آن شرکت کنند.
معاون رائول خاجیمبا، رئیس "جمهوری" خودخوانده آبخازیا با اعلام اینکه نامه استعفا به سرعت اجرایی شد، گفت: «رئیس جمهوری برای جلوگیری از خونریزی و برای حفظ حداقل ثبات در کشور استعفا کرد و تصمیم گرفت استعفا نامه را امضا کند. او در انتخابات آتی نامزد نخواهد شد.»
پارلمان این جمهوری خودخوانده، استعفای خاجیمبا را تایید کرده و نخست وزیر فعلی به عنوان "رئیس جمهوری موقت" تایید شد. در نتیجه والری بگانبا، نخست وزیر کنونی زمام امور این جمهوری را به دست گرفت.
در این گزارش سعی خواهیم کرد تا به سوالاتی هم چون «چرا بحران خیلی سریع توسعه یافت؟»، «عوامل این انفجار چه بودند؟» پاسخ داده و تصویری از آن چه ممکن است در آینده اتفاق بیفتد ارائه دهیم.
چرا در عرض شش ماه، نگرشها نسبت به رئیس جمهور چنین تغییر کرد؟
در تاریخ 8 سپتامبر سال 2019، رائول خاجیمبا در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری پیروز شد و ریاست خود را برای دومین دوره بر جمهوری آبخازیا تضمین کرد.
مخالفان از همان ابتدا اعتراض کردند و اظهار داشتند که این پیروزی نامشروع است. چرا که بر اساس قانون برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری نیاز به 50 + 1 درصد از کل آرای رای دهندگان می باشد در حالی که خاجیمبا تنها 47 درصد آرا را به دست آورده است. وقایع ژانویه 2020 اعتبار این ادعاها را تایید کرد.
لازم به ذکر است که هیچ کس صحت 47 درصد از کل آرایی که خاجیمبا به دست آورده بود را زیر سوال نبرده است. بنابراین این سوال پیش می آید که چطور ممکن است فقط شش ماه پس از انتخابات ریاست جمهوری، اعتماد به نفس و اعتبار خاجیمبا آن قدر پایین بیاید که کسی وجود نداشته باشد تا از اقتدار وی حفاظت کند؟
بسیاری از ناظران می گویند که عامل تعیین کننده در این زمینه، نداشتن چهار درصد آرا نبود، بلکه بازداشت رئیس گارد ریاست جمهوری در تاریخ 5 ژانویه به اتهام مشارکت در تیراندازی به سه نفر در شهر سوخومی در نوامبر 2019 بود.
حتی کسانی که در انتخابات سال 2019 به خاجیمبا رأی داده و به او وفادار بودند و هم چنین کسانی که معتقدند وی از سابقه جنایی رئیس گارد ریاست جمهوری خود اطلاع نداشته است، نتوانستند این ماجرا را تحمل کنند و استعفای وی را ضروری دانستند. امروز بسیاری از مردم در آبخازیا می گویند هنگامی که کسی حتی از آن چه که محافظش انجام می دهد آگاه نیست، چگونه می تواند بر کشور حکم رانی کرده و آن را اداره کند.
رهبری اعتراضات بر عهده چه کسی است؟
هنگامی که نیروهای اپوزیسیون در نهم ژانویه به ساختمان ریاست جمهوری حمله کردند، اصلان بژانیا رهبر مخالفان به آبخازیا بازگشت.
در ماه آوریل 2019، «اصلان بژانیا» از رهبران مطرح اپوزیسون در آبخازیا که به عنوان نامزد متحد فعالان اپوزیسیون برای این انتخابات نامزد شده بود، به طرز مشکوکی مسموم شد. بژانیا به دلیل وجود دوز زیادی از جیوه و آلومینیوم در خونش در یک بیمارستان در مسکو بستری شد و حامیان وی ادعا کردند که این مسمومیت در واقع یک ترور با اهداف سیاسی بوده است. وی تا ماه مه در بیمارستان بستری بود و دستگاه تنفسی و توانایی صحبت کردن وی دچار اخلال شده بود. این مسمومیت و ادامه آن باعث شد که بژانیا از شرکت در انتخابات ریاست جمهوری کناره گیری کند (1).
بژانیا و هوادارانش مدعی هستند که آن چه بر وی گذشت، تلاشی مذبوحانه برای کنار گذاشتن او از انتخابات ریاست جمهوری بود.
بژانیا پس از بازگشت به آبخازیا، رهبری سیاسی توده های ناراضی را بر عهده گرفت. بژانیا با وساطت "رشید نور گالی اف" معاون دبیر شورای امنیت روسیه با خاجیمبا دیدار و درباره شرایط استعفای رئیس جمهور مذاکره کرد.
به احتمال زیاد در انتخابات ریاست جمهوری در تاریخ 22 مارس، مخالفان دوباره به اصلان بژانیا به عنوان کاندیدای واحد خود اعتماد خواهند کرد. وی پیش از این مشارکت خود در انتخابات را اعلام کرده است. همچنین لئونید دزیاپشبا وزیر کشور سابق آبخازیا قصد خود را برای کاندیداتوری را اعلام کرده است.
رئیس جمهور سابق و نیروی سوم
نتیجه انتخابات آینده بستگی به این دارد که الکساندر انکواب رئیس جمهور سابق و 67 ساله آبخازیا که یکی از کاریزماتیک ترین و با نفوذترین سیاست مداران آبخازیایی است از چه کسی حمایت کند. انکواب در حال حاضر رهبری حزب آیتایرا را بر عهده دارد.
انکواب به دلیل محدودیت سنی نامزدهای انتخاباتی نتوانست در انتخابات اخیر نامزد شود. بر اساس قوانین آبخازیا، نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری باید بین 35 تا 65 ساله باشند.
وی در تظاهرات هایی که منجر به سرنگونی خاجیمبا شد نقش فعالی نداشت اما در روزی که معترضین کاخ ریاست جمهوری را به تصرف خود درآوردند، این حزب او بود که اظهار داشت که تنها راه برون رفت از بحران سیاسی کنونی استعفای رئیس جمهور و برگزاری انتخابات جدید ریاست جمهوری است.
انکواب روش خود در سیاست را دارد و پیش بینی می شود که در انتخابات آتی ریاست جمهوری وی و حزبش از اصلان بژانیا رهبر اپوزیسیون حمایت نخواهد کرد.
وی در انتخابات ریاست جمهوری سال 2019، اولگ آرشبا را به عنوان کاندیدای خود معرفی کرد. اما از آن جا که آرشبا مقام سوم را به دست آورد، به احتمال زیاد این بار شخص دیگری از سوی انکواب و حزب آیتایرا نامزد خواهد شد.
خاجیمبا چه خواهد کرد؟
بعید است که خاجیمبا شخصا در انتخابات آتی نامزد شود اما برای قدرت خواهد جنگید.
خاجیمبا از نظر قانونی با مانعی برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری روبرو نیست اما حتی هواداران وی نیز بعید است که دور آینده به او رای دهند.
در محافل سیاسی این احتمال مطرح شده است که کان کوارچیا شهردار جدید شهر سوخومی پایتخت آبخازیا از سوی خاجیمبا نامزد خواهد شد. محبوبیت وی از زمان انتصاب به این مقام در اکتبر 2019 به طور چشمگیری افزایش یافته است.
یک چهره جدید تاثیرگذار
همه بازیگران سیاسی فوق شناخته شده خستند، با این وجود یک فرد تازه وارد به نام آخرا آویژبا نیز در این عرصه حضور دارد.
آویژبا جزء نیروهایی بود که در شرق اوکراین جنگید تا این منطقه از کیف اعلام استقلال کند. وی در جریان تصرف ساختمان ریاست جمهوری آبخازیا نیز نقش فعالی داشت. او بود که مردم را به سمت این ساختمان هدایت کرد که در نتیجه آن اقدام این کشور به سمت تجدید انتخابات رفت.
آخرا آویژبا 34 سال سن داردو از این رو در محدوده سنی که برای نامزدهای ریاست جمهوری تعیین شده است، نمی گنجد. بر اساس قانون، فقط افرادی در طیف سنی 35 تا 65 سال می توانند نامزد انتخابات ریاست جمهوری شوند.
با این وجود ، آویژبا قادر است بر روند انتخابات ریاست جمهوری به طور جدی تأثیر بگذارد.
مجید اسماعیل زاده، کارشناس مسائل اوراسیا
1. https://jam-news.net/abkhaz-parliament-confirms-opposition-leader-was-poisoned-presidential-elections-may-be-rescheduled/
انتهای پیام/