به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، "عبدالباری عطوان" تحلیلگر برجسته جهان عرب در سرمقاله روزنامه فرامنطقهای "رأی الیوم" به پیامدهای جنگ نفتی عربستان سعودی بر بازارهای جهانی و سازمان "اوپک" پرداخته است.
عطوان طبق معمول عنوان مقاله خود را با چند سؤال آغاز کرده است: چرا جنگ نفتی میان عربستان سعودی و روسیه از جنگ کرونا خطرناکتر است؟ آیا هرجومرج مالی به فروپاشی نهایی "اوپک" منجر خواهد شد؟ چرا ائتلاف آمریکایی ــ روسی علیه ریاض دور از ذهن نیست؟
عطوان نوشت: رهبری عربستان سعودی این روزها خودش را در حال ورود به چند جنگ در آنِ واحد میبیند که مهمترین آنها جنگ "کرونا" است که با توجه به پیامدهای منفی آن بر کاهش تولید نفت و بهای آن و نیز گسترش هرجومرج در بازارهای جهانی، بدفرجام است.
یک ضربالمثل انگلیسی میگوید "زمانیکه در چالهای افتادی اولین کاری که انجام میدهی این است که کَندن را متوقف کنی"، ولی بهنظر میرسد این رهبری سعودی چنین ضربالمثلی را نشنیده است و اگر هم شنیده است بهخاطر عنادش، کاملاً بهعکس آن عمل میکند، این وضعیت در مورد آنها چیز عجیب و غریبی نیست.
رهبری سعودی در زمان حاضر در بیش از یک چاه افتاده است از جنگ یمن گرفته تا جنگ نفتی، که فتیله آن را همزمان علیه روسیه و آمریکا شعلهور کرد، یعنی ریاض بهخاطر انتقام از مسکو که با تمدید توافق "اوپک پلاس" مخالفت کرد، بازارها را با میلیونها بشکه و با قیمتهای ناچیز غرق کرد و همزمان بهمنظور ورشکسته کردن شرکتهای نفتی شیل آمریکا، نفت بیشتری تولید و صادرات کرد؛ چرا که افزایش قیمتها بهمعنای تداوم تولید و سودآوری است.
نمیدانیم منطق ورود به دو جنگ همزمان با دو ابرقدرت چیست آن هم در چنین زمانبندی که جهان از نظر اقتصادی و سیاسی در لبه ناشناخته قرار گرفته است و کاهش قیمت نفت تا کمتر از 20 دلار در بشکه بهمعنای پایین آمدن درآمد عربستان سعودی و افزایش دوبرابری کسری بودجه آن (در زمان حاضر حدود 50 میلیارد دلار) یعنی حدود 120 میلیارد دلار است، بر این اساس، که بودجه سال جاری (2020) بر اساس بشکهای 55 دلار تعیین شده بود و فاجعه این است که درآمد کاهش خواهد یافت، کسری افزایش خواهد یافت و تولید نیز بالا خواهد رفت.
مشکل این است که این سیاستهای نفتی نهتنها به عربستان سعودی بلکه به تمامی کشورهای تولیدکننده نفت در داخل سازمان "اوپک" یا خارج آن، اکثریت بهاستثای روسیه، ضربه میزند بهخصوص کشورهای جهان سوم، مانند الجزایر، لیبی، نیجربه، پادشاهی عمان، بحرین، قطر، کویت و امارات، که برای پرداخت تعهدات مالی خود به نفت و درآمدهای آن تکیه میکنند.
صندوقهای ثروت حاکمیتی عربی، که توسط کشورهای عربی نفتخیز تأسیس شدهاند و "مایه فخر" سرمایهگذاری بود بزرگترین متضرر است؛ چرا که حسابهای این صندوقها بهسرعت در حال از بین رفتن است.
رهبری عربستان سعودی در سال 2014 نیز دست به "قمار" مشابهی زد و بهمنظور متضرر کردن اقتصادهای ایران و روسیه، بازارها را با نفت غرق کرد و الآن همان اشتباه را تکرار میکند و دست به همان قمار میزند. برخی پیشبینی میکنند که بهای نفت تا بشکهای 10 دلار نیز کاهش خواهد یافت دقیقاً مانند سال 1990، امری که باعث شد "صدام" به کویت حمله کند.
آنچه در ذهن تصمیمگیرنده حکومت سعودی فراموش شده، این است که درآمد نفتی 16 درصد از کل درآمد ملی روسیه را شامل میشود بهخلاف عربستان سعودی، که این درآمد 90 درصد درآمد بودجه آن را تشکیل میدهد.
این جنگ نفتی، که عربستان سعودی فتیله آن را در زمانبندی اشتباهی شعلهور کرد، منجر به نابودی "اوپک" و حذف موجودیتی آن بهعنوان یک سازمان جهانی خواهد شد که قیمتهای تقریباً عادلانهای برای بهای نفت را حفظ کرده است. این کشور پادشاهی نیز بزرگترین قربانی خواهد بود؛ زیرا ابتدا نقش رهبری خود و در مرحله بعدی، بسیاری از درآمدهای نفتیاش را از دست خواهد داد.
بعید نمیدانیم که روسها و آمریکاییها برای ایجاد ائتلاف نفتی توافق کنند که در آن ائتلاف، عربستان سعودی و برخی دیگر از کشورهای عربی حوزه خلیج فارس هیچ جایگاهی نداشته باشند.
انتهای پیام/+