به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در جنگ بوسنی و هرزگوین فجایع اسفناکی روی داد که به شدت جانگداز و غمانگیز بودند. یکی از آنها کشتار مسلمانان در شهر سربرنیتسا بود. اخیراً راهپیمایی سالانه «مارش میرا» در رسانهها انعکاس بسیاری یافته به همین منظور با سیدمیثم میرهادی مدیر کانال بالکان شبکه سحر به گفتوگو نشستیم که تقدیم نگاههای شما میشود.
* برای شروع بفرمایید راهپیمایی میرا چیست و ماجرای آن چه بود؟
«مارش میرا» که به معنی راهپیمایی صلح است از سال 2003 به صورت غیررسمی و از سال 2005 به شکل رسمی شروع شده و مردم مسیری 110 کیلومتری از نزدیکی شهر توزلا در شمال بوسنی تا قبرستان «پوتوچاری» (به لاتین: Potočari) در شهر سربرنیتسا را ظرف چند روز از هشتم تا دهم ماه جولای میپیمایند. در اصل آنها این مسیر را به صورت معکوس حرکت میکنند تا روز یازدهم جولای به محل کشتار مسلمانان برسند. این مسیری است که مردان در جریان جنگ بوسنی و هرزگوین برای فرار از جهنم سربرنیتسا پیمودند تا خود را به مناطقی که در اختیار ارتش مسلمان بوسنی بود برسانند.
البته امسال این راهپیمایی از منطقه دیگری آغاز شد که علت آن شرایط کرونایی در بوسنی بود و حتی تعداد شرکتکنندگان نیز به چند صد نفر کاهش یافته بود در حالی که در سالهای قبل چند هزار نفر در این مراسم مشارکت داشتند. علاوه بر مسیر اصلی، این مراسم مسیرهای غیررسمی هم وجود دارد که برای مثال از شهر سارایوو نیز عدهای مسیر دیگری را پیادهروی میکنند.
در سه سال گذشته تشکل مردم نهاد «طبیب مسیر» عدهای را از ایران برای مشارکت در این راهپیمایی به بوسنی برده است اما امسال این مراسم در رسانههای داخل کشور انعکاس وسیعی داشت. چرا که فعالیت آن تشکل امسال به صورت گسترده دیده شد.
* چه برنامهای در این خصوص در کانال بالکان شبکه سحر تهیه و پخش شد؟
در شبکه سحر تلاش کردیم از اولین روز برگزاری این راهپیمایی آن را پوشش دهیم امسال برای اولین بار خبرنگار ما از روز اول برای ما خبر و گزارش ارسال میکرد. همچنین در 21 تیرماه ( 11 جولای) در برنامه «زاویه دیگر» ویژهبرنامهای برای این مراسم تهیه و پخش کردیم که بخشهایی از مراسم بزرگداشت قربانیان نسلکشی سربرنیتسا به صورت زنده نشان داده شد و از نظرات کارشناسانی از بوسنی، صربستان و سوئد استفاده کردیم. علاوه بر این هر ساله مقامات سیاسی برای این مراسم پیام ارسال میکنند که امسال ما برخی از این سخنان از جمله پیام رئیسجمهور ایران آقای حسن روحانی را هم پخش کردیم. این ویژه برنامه 120 دقیقه بود.
من نیز به عنوان مهمان حضوری در برنامه شرکت کردم و درباره فعالیتهایی که در ایران در خصوص جنگ بوسنی و گرامیداشت خاطره شهدای آن از جمله فاجعه سربرنیتسا صحبت کردم و از پزشکان، هنرمندان، نویسندگان و اهالی رسانه که سالانه در این مراسم شرکت میکنند نام بردم.
* تا جایی که در خاطرم هست در سایر شهرهای بوسنی نیز حوادث مشابهی روی داد به نظر شما رسانههای جهان نیز مانند شبکه سحر به این حوادث واکنش نشان دادهاند؟
البته در همه مناطق بوسنی جنایتهای بسیاری روی داد از جمله شهر سارایوو که مرکز بوسنی است در طول جنگ در محاصره بود و بیش از 14 هزار نفر کشته شدند اما مسأله سربرنیتسا به این دلیل که چند هزار نفر در مدت بسیار کوتاه کشته شدند بیشتر دلخراش بوده است.
هدف ما این است که سالگرد این فجایع را پوشش دهیم و به همین دلیل هم از سوی انجمن قربانیان و مجروحان جنگ بوسنی لوح تقدیری دریافت کردیم که در رسانهها هم انعکاس داشت.
تا جایی که میدانم رسانههای جهان کمتر به مسائل بوسنی میپردازند. آنها فقط درباره ماجرای سربرنیتسا مانور میدهند که دلیل آن هم کاملاٌ سیاسی است. آنها تلاش میکنند میان این کشتار و ماجرای هولوکاست شبیهسازی کنند و از این کشتار استفاده ابزاری به منظور یادآوری حوادث جنگ جهانی دوم میکنند. در حالی که از نظر شبکه سحر و ایران کشته شدن هر انسانی به ویژه نسلکشی و مانند آنها به شدت محکوم است.
* روابط ایران و بوسنی را در زمینه فرهنگی چگونه میبینید؟
روابط ایران و بوسنی فراز و فرودهای بسیاری داشته است. متأسفانه راهبرد مشخصی برای افزایش سطح روابط میان دو کشور و بهطور کل بالکان نداریم و این افرادند که بر حسب زمان و مسئولیتشان سطح روابط را تعیین کردهاند. برخی باعث سردی و برخی موجب رشد این روابط شدهاند. حال آنکه ظرفیتها برای گسترش روابط به ویژه بخش ادبیات بسیار است. کانال بالکان سعی میکند که این ظرفیتهای فرهنگی و اشتراکاتی که میان دو کشور وجود دارد به ویژه برای کشور بوسنی معرفی شود.
* به صورت کلی رقبای شبکه سحر در منطقه بالکان چه رسانهها و کشورهاییاند؟
کشورهای دیگری هم در بالکان فعالاند. ترکیه، بوسنی را حیات خلوت خود میداند و آن را بخشی از ژئوپلتیک خود محسوب میکند. فیلم و سریالهای ترکیهای در همه شبکههای کشور بوسنی پخش میشود. فعالیت قطر در بوسنی جای سؤال دارد که چرا این کشور شبکهای تلویزیونی برای بالکان راهاندازی کرده است. البته از موضعگیریهای الجزیره بالکان میتوان دریافت که قطر به دنبال ترویج تفکر اخوانی و یارگیری در میان مردم این کشور است تا بتواند جای پایی در اروپا داشته باشد. این شبکه در زمینههای خبری و سیاسی حرف برای گفتن دارد. ضمن اینکه با توجه به تأمین مالی بسیار فراوان که دارد رقابت را بسیار سخت کرده و اگر واقعبین باشیم با توجه به محدودیتهای مالی و بودجهای که شبکه سحر دارد نمیتواند با الجزیره بالکان رقابت کند.
با این حال کانال بالکان شبکه سحر همچنان جایگاه سنتی خود را دارد و مردم بوسنی در حوزه نمایشی شبکه ما را بسیار سالم میدانند و آن را دنبال میکنند. به دلیل موضع متفاوتی که در بخش خبر و برنامه زنده داریم مردم بوسنی شبکه سحر را میبینند. در حقیقت این موارد مزیت نسبی شبکه سحر است. به بیان دیگر سخن و دید شبکه سحر که منطبق بر فطرت انسانی است موجب شده مخاطبان خاص خود را جذب کند.
* کانال بالکان شبکه سحر فقط به کشور بوسنی اختصاص دارد یا قصد دارد همه منطقه بالکان را که کشورهای بسیاری را شامل میشود پوشش دهد؟
چنانکه اشاره کردید منطقه بالکان کشورهای بسیاری را در برمیگیرد اما به دلیل کمبود بودجه ما فقط دو منطقه شامل زبان صرب و کرواتی (بوسنیایی) را در نظر گرفتیم که شامل کشورهای بوسنی، صربستان، کرواسی و مونتهنگرو میشود و بخش دیگر کشور آلبانی و کزوو هستند که به زبان آلبانی باید فعالیت کنیم. طبعاً با توجه به اختلاف زبانی که در کشورهای دیگر منطقه وجود دارد مانند بلغارستان، اسلوونی یا مقدونیه آنها در اولویت درجه دوم ما قرار میگیرند. با این حال در آن کشورها نیز افرادی هستند که شبکه ما را دنبال میکنند.
البته بخشی از مخاطبان ما در خارج از منطقه بالکان زندگی میکنند که شامل دو بخش از مهاجران میشود. بخشی از بوسنیایی زبانها که در زمان حکومت عثمانی و بعد آن به کشورهای دیگر مهاجرت کردند که جمعیت بسیاری از آنها به ترکیه رفتند و بخش دیگر که در زمان جنگ بوسنی در سه دهه قبل به آلمان و سوئد مهاجرت کردند. در نتیجه آنها را به عنوان مخاطبان خود در نظر میگیریم هرچند بوسنی را به عنوان یکی از کشورهای مهم مخاطب خود در نظر داریم اما ما محدود به بوسنی نیستیم.
اگر بودجه و نیروی انسانی کافی تأمین شود امیدواریم در بخش آلبانیایی زبان بتوانیم تحول ایجاد کنیم و برنامههای آن را گسترش دهیم. در حال حاضر کانال بالکان شبکه سحر دو بخش به زبان آلبانیایی دارد که شامل یک برنامه زنده ترکیبی است و باکس نمایشی که چون تکرار میشود در مجموع 4 ساعت را دربرمیگیرد.
انتهای پیام/