اصفهان| پیامدهای اخلاقی ضعف سواد خانواده در استفاده از فضای مجازی

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان ، با توجه به شیوع روزافزون ویروس کرونا و گرایش بیش از پیش خانواده ها و خصوصا فرزندان محصلشان به فضای مجازی، نقش خانواده در گذر ایمن از فضای مجازی و پیامدهای اخلاقی ضعف سواد رسانه برای استفاده از این امکانات بیشتر از گذشته خودنمایی می‌کند.

چنانچه خانواده بدون توجه به داشتن سواد لازم برای بهره‌برداری این امکانات به فضای مجازی ورود کنند لاجرم دچار آسیب‌های جبران‌ناپذیری خواهند شد. پوشیده نیست که خانواده‌ها می‌توانند از فرصت ­های ایجاد شده برای مستندنگاری رخدادهای ریز و درشت خانواده در فضای مجازی بهره‌مند شوند و یا اینکه گفت و گو در این فضا را تجربه کنند.

در دهه 80 تا 90 تلویزیون با نمایشگرهای بزرگ، شبکه‌های ماهواره‌ای، شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها به سبد مصرف رسانه‌ای خانواده‌های ایرانی اضافه شد. این در حالی است که جامعه ایرانی پس از ارتباطات شفاهی به جای ورود به ارتباطات مکتوب، از ارتباطات الکترونیکی استقبال بیشتری کرده است. ارتباطاتی که متاسفانه تفرد، زندگی سلولی، عقلانیت فرد،کسب منافع و علایق (خصوصیات پست مدرن‌ها) را بیشتر ترویج می‌کند.

حجت الاسلام والمسلمین مجتبی زنده‌دل به حاشیه رفتن خانواده، دریافت تمامی باورها و آموزش‌های خود از فضای وب، گریز از خانواده و اجتماع و در نتیجه ایجاد شکاف نسلی و پدیده‌ای به نام اعتیاد اینترنتی را از دیگر پیامدهای فضای مجازی بر شمرد و گفت: برای همه واضح است که فضای مجازی می‌تواند هم فرصت و هم تهدیدی مضر برای خانواده‌ها باشد و بهره‌برداری از فرصت یا افتادن در دام تهدید برگرفته از مهارت و مدیریت خانواده است.

رئیس اداره فضای مجازی، هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان گفت: خانواده­‌ها می­‌توانند با استفاده از فرصت اقتصادی، تبادلات علمی، تشکیل شبکه‌­های خانوادگی و دوستی­‌ها، افزایش سطح علمی و با شکل‌گیری نوع جدیدی از سرگرمی­‌ها مانع از اعتیاد پدران و مادران و فرزندان، بلوغ زودرس نوجوانان و جوانان و کاهش روابط عاطفی شوند.

فضای مجازی رفاقت و دوستی با والدین را کاهش داده

زنده دل با بیان اینکه استفاده نادرست به دلیل عدم سوادکافی رسانه‌­ای باعث حذف حریم‌ها و حرمت‌ها در خانواده می‌شود و با کاهش سطح اعتماد و خدشه‌دار شدن آرامش نتیجه‌اش از بین رفتن کانون گرم خانواده و سرگردانی فرزندان است. از سویی دیگر فضای مجازی به دلیل جذابیت‌های فراوان و پاسخ به برخی نیازها، مانع از گفت و گوی زوجین و والدین و فرزندان شده و از طرفی به دلیل وجود وابستگی زیاد اعضای خانواده به این فضا و عدم کنترل صحیح موجب شده فرزندانمان منزوی، پرخاشگر و بد اخلاق بشوند و از رفاقت و دوستی با پدر و مادر دوری کنند در مقابل تمایل به جنس مخالف داشته باشند.

وی تصریح کرد: شبکه‌های مجازی ابزار جنگ نرم دشمن هستند که هدف آن نابودی خانواده‌ها است؛ در چین کسانی که روزانه بیش از یک ساعت در روز از اینترنت استفاده کنند معتاد اینترنت محسوب می­ شوند و باید به مراکز ترک اعتیاد مراجعه کنند این در حالی است که بر اساس داده‌های وزارت ورزش و جوانان، به طور میانگین جوانان کشور روزانه 9 ساعت به گوشی‌های موبایل مشغول هستند.

رئیس اداره فضای مجازی، هنر و رسانه دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان از عوارض و جنبه‌های زیانبار استفاده مدیریت نشده از فضای مجازی گفت: تنوع طلبی عاطفی و جنسی در جامعه شیوع پیدا کرده که آسیب‌های روانی و اجتماعی زیادی دارد؛ طلاق عاطفی نیز به شدت در حال افزایش است به طوری که 68 درصد طلاق های ثبت شده در میان 140 کشور جهان، به علت ارتباط یکی از زوجین با جنس مخالف از طریق شبکه های مجازی است.

وی افزود: بر اساس آخرین نتایج پژوهش بنیاد صیانت از نهاد خانواده که دربازه زمانی اردیبهشت سال 94 تا اردیبهشت 95، بر اساس پرونده‌های منجر به طلاق در دادگاه‌های خانواده 5 استان (تهران، مشهد، اصفهان، شیراز و گیلان) صورت گرفته نشان می‌دهد که 17 رصد از طلاق ها خصوصا در سه سال اول زندگی ناشی از نفوذ و گسترش بی‌حد و حصر شبکه‌های اجتماعی است.

الگوگیری از فضای مجازی، علل اختلاف زوجین

زنده دل خاطرنشان کرد: یکی از علل اصلی اختلافات زوجین، الگوگیری از این فضا و در نهایت انتخاب همسری نامناسب و ناموزون است و ضعف مهارت های زندگی آتش این اختلافات را شعله‌ور می‌کند؛ این روزها با گسترش ارتباطات الکترونیکی، روابط بین زوجین و اعضای خانواده رو به افول و سردی فزاینده است و دلیلش کاهش اشتراکات و ارتباطات عاطفی و فکری و اطلاعاتی دو نسل که زندگی را از دید خود تفسیر می کنند.

وی معتقد است که برای جلوگیری از پیامدهای اخلاقی ضعف سواد رسانه و پرکردن شکاف نسلی، ضرورت شکل­‌گیری خانواده دیجیتال، توجه و تامین نیازهای روحی و روانی نسل دیجیتال، کسب سواد رسانه و تعیین پروتکل خاص (ساعت معین، هزینه معینی و غیره) در خانواده برای بهره برداری بهینه از اطلاعات دریافتی از شبکه‌های و پیام‌رسان‌های اجتماعی بیشتر نمایان می‌شود و این مهم محقق نخواهد شد مگر از طریق توسعه روابط پایدار و صمیمیت و همدلی میان اعضای خانواده در بستر گفت و گوهای صمیمی است.

گفت و گویی که مهم ترین دلیل و مهارت در ایجاد فضای گرم در خانواده‌ها است فرصتی که می‌توان علایق، صمیمیت و کدورت‌های خود را بیان و فاصله ها را کاهش داد. اما در سایه تحولات اجتماعی و ظهور سیستم‌های جدید، ارتباطی (شبکه‌های مجازی) آسانتر، ارزان‌تر، کمبود ارتباطات میان فردی در جامعه بوجود می‌آید.

انتهای پیام/169/ح