به گزارش خبرگزاری تسنیم، این گفتوگو بهبهانه توافق ترسیم مرزهای دریایی میان لبنان و رژیم صهیونیستی که روز پنجشنبه 5 آبان امضا شد، صورت گرفت.
در ادامه ویدیو و متن کامل این گفتوگو میآید:
تسنیم: آقای دکتر، ابتدا درباره پیامدهای مثبتی که این توافق بههمراه داشت صحبت کنیم، تحلیل شما دراینباره چیست؟
هشام جابر: بهنظر من این توافق برای لبنان موفقیتآمیز نبود؛ زیرا تنها نتیجه مثبت این توافق، جلوگیری از جنگ بود. درگیری بر سر میادین گازی در آبهای مشترک میتوانست باعث تشدید درگیریها شود و تا آستانه درگیری نظامی و شکلگیری جنگ پیش رود، این تنها موفقیت و پیامد مثبت توافق بود، اما درباره نتایج مثبت دیگر برای لبنان باید بگویم که من به چنین چیزی اعتقاد ندارم. لبنان دارای میادین انرژی بسیاری در آبهایی است که توافق درباره آنها صورت گرفته است. لبنان دارای میادین انرژی مشخصی است که عدد آنها به 29 خط میرسد.
زمانی که من کار خود را در ارتش لبنان آغاز کردم، افسران متخصص دیگری نیز در آن زمان در ارتش فعالیت میکردند. اخیراً ژنرال یاسین مسئولیت این پرونده را بهعهده گرفت، همانطور که ریاست هیئت لبنانی مذاکرهکننده را نیز بهعهده داشت و بهمدت 8 یا 9 سال تا سال 2020 در این زمینه تلاش صورت گرفت و"هوکشتاین" میانجیگر آمریکایی درباره آن چنین گفت: valid solid، یعنی پرونده سنگین.
این پرونده پس از سال 2010 تا 2011، زمانی که توافق بهروی خط 23 صورت گرفت و در سال 2019 ثابت کرد که خطوط انرژی لبنان به 29 خط میرسد، در حقیقت در جنوب خط 23 قرار میگیرد، بر این اساس خط 23 مرزهای خشکی را تعیین میکرد. بخش B1، مرزهای لبنان و فلسطین اشغالی را مشخص میکرد؛ از زمان توافق ترودوس در سال 1949 تا پیش از سال 1922 که انگلیسیها و فرانسویها مرزهای لبنان و منطقه را ترسیم کردند و به مرزهای "الناقوره" یعنی B1 معروف است و از B1 به بعد مرزهای آبی لبنان آغاز میشود. مدارک ارتش شامل نقشهها و مستندات بریتانیایی است که عکسهای هوایی، تصاویر ماهوارهای و سایر اسناد را در بر میگیرد و نشاندهنده خطوط 23 میشود. این خطوط از میدان انرژی کاریش میگذرد و این اسناد نشان میداد سهم لبنان در میادین کاریش 60 درصد و سهم اسرائیل 40 درصد است.
تسنیم: آیا چنین چیزی در توافق اخیر لحاظ شد؟
هشام جابر: در این توافق میدان کاریش بهطور کامل به اسرائیل تحویل داده شد و میدان قانا هم برای لبنان در نظر گرفته شد؛ آن هم نه بهصورت کامل، زیرا برای اسرائیل نیز سهم در نظر گرفته شد، این موضوع چگونه برای لبنان بهعنوان موفقیت تلقی میشود؟ این موضوع بهطور خلاصه تنها موفقیتی سیاسی برای سیاستمداران لبنانی بهشمار میرود. نماینده آمریکا به لبنان سفر کرد و با تهدید و ترغیب با طبقه سیاسی لبنان گفتوگو کرد و همانطور که میدانید این طبقه سیاسی منافع مشترکی با آمریکا دارد و نگران تحریمهای آمریکا و مجازات آنهاست، بنابراین دولتمردان توافق کردند که میانجیگر و نماینده آمریکا را راضی کنند.
تسنیم: البته اسرائیل بر این باور است که میدان قانا نیز به این رژیم اشغالی تعلق دارد؛ در این شرایط نقش مقاومت لبنان در فرایند این توافق چه بود؟
هشام جابر: مقاومت از وقوع جنگ جلوگیری کرد، ابتدا باید یادآوری کنم نیروی مقاومت با بهکارگیری وسایل جنگی از جمله پهپادها و قایقهای جنگی باعث شد اسرائیل از لبنان بترسد. باید اذعان کنم اسرائیل نمیخواهد اما برای تحریک هم که شده آماده است تا موشکهای مقاومت به مناطق این رژیم اصابت کند، زیرا این گونه میتواند نقش مدافع را به خود بگیرد، اما خلاصه بگویم، اسرائیل میداند جنگ با لبنان بسیار هزینهبر است و آمریکا نیز در زمان حاضر آمادگی حمایت از اسرائیل را در این شرایط ندارد؛ زیرا به چین و روسیه مشغول است.
تسنیم: اگر ترسیم مرزهای آبی لبنان صورت گیرد، آیا این مرزهای آبی، ترسیم مرزهای خشکی لبنان را نیز شامل میشود؟
هشام جابر: مرزهای خشکی به هیچ گونه تعیین و ترسیم نیاز ندارد. از سال 1949 براساس توافق ترودوس، مرزهای لبنان مشخص شد. مرزهای خشکی باید تثبیت شود، نه ترسیم! زیرا نشانهها بر نقشهها و اسناد موجود است، هنگامی که اسرائیل از سال 49 به بعد پیدرپی به لبنان حمله کرد و اراده لبنان و زمینهای کشاورزی لبنان را نشانه گرفت، سپس یا خط ترسیمشده از سوی سازمان ملل موسوم به خط آبی سال 2000 شکل گرفت که اسرائیل ادعا میکرد تعیینکننده مرز آن است. خط آبی در اراضی و زمینهای لبنان است و میان آن خط و اسرائیل مسافتها فاصله است؛ بنابراین اسرائیل به لبنان تجاوز کرده است.
تسنیم: حتی در خط آبی نیز اسرائیل اقدام به اشغال کرده است؟
هشام جابر: بله، کاملاً واضح است.
تسنیم: با وجود این، لبنان در اراضی اشغالی نیز سهم دارد؟
هشام جابر: بله، این امر کاملاً روشن است. هزاران هکتار زمین اشغالی در اختیار اسرائیل قرار گرفته است که مدعیان لبنانی دارد، اما نمیتوانند آنها را پس بگیرند زیرا اسرائیل بر آنها چنگ انداخته است. من بهعنوان ناظر و پژوهشگر امیدوار بودم دولتمردان لبنانی دستبالا را داشته باشند و به دشمن اسرائیلی فشار بیاورند تا به توافقی جامع دست پیدا کنند. ما باید در این توافق با نظارت آمریکا، موفق میشدیم به خط 29 و نه خط 23 و هرچه بالاتر دست پیدا کنیم، باید به آنها نشان داده میشد توافق ترودوس نشانگر مرزها و سرزمین لبنان است و بر اساس آن اسرائیل را از اراضی خود بیرون میکردیم؛ زیرا مرزها کاملاً مشخص است و نیاز به جستوجو ندارد.
آنچه پیش آمد، ما از زمینهای خشکی خود گذشتیم و اسرائیل بر آنها مسلط شد و با اسرائیل به توافق مرزهای آبی رسیدیم که خسارتهایی برای لبنان بهدنبال داشت، این موضوع نظر من تنها نیست بلکه کارشناسان نیز از جمله دکتر اسحاق الخلیفی که روزانه با او در تماس هستم، همین موضوع را تأیید میکند. ایشان که پژوهشگر هستند و پژوهشهای بسیاری در زمینه نقشهها داشته است، موافق پروندهای بودند که ارتش لبنان آن را بهریاست بسام یاسین به انجام رسانده بود. همه این پژوهشها و پروندهها و نظر کارشناسان از جمله اسحاق الخلیفی نادیده گرفته شد و توافق بر اساس روابط سیاسی و نظر نماینده آمریکایی اتفاق افتاد و نتیجه آن این شد که پیش از این توضیح دادم.
تسنیم: آیا این موضوع میتواند مقدمهای برای عادیسازی روابط لبنان با اسرائیل باشد؟
هشام جابر: این مشارکت و توافق نشان میدهد که رابطهای شکل گرفته است. من پیش از این نیز تصریح کردم حتی اگر منجر به رنجش کسی شود، گفتم "ما از میادین انرژی خود گذشتیم اما تنها چیزی که به دست آوردیم و خیال ملت لبنان از آن راحت شد، جلوگیری از شروع جنگ بود، زیرا هیچکس بهدنبال جنگ نبود".
ما به اسرائیل میادینی دادیم که حق ملت لبنان بود اما دولت آن را به دست نیاورد. این توافق با حمایت آمریکا شکل گرفت و رئیس جمهور آمریکا، جو بایدن بهصورت پیگیر این موضوع را دنبال میکرد و پس از آن هوکشتاین.
تسنیم: اهداف آمریکا در خصوص این توافق چه بود؟
هشام جابر: بایدن در این توافق سه هدف اساسی را دنبال میکرد، تا جایی که با میشل عون تماس گرفت و توافق را به او تبریک گفت. چگونه ممکن است رئیس جمهور آمریکا برای این امر با تماس تلفنی تبریک بگوید؟ این امر بهمنزله توجه بایدن به توافق است؛ اما چرا؟ زیرا همانطور که گفتم از درگیری نظامی میان حزبالله و اسرائیل میترسید؛ همین موضوع درباره اسرائیل نیز صحت دارد. دوم اینکه، آمریکا و اسرائیل در تلاش هستند بهسرعت از این میادین گاز استخراج کنند و به اروپا برسانند در برههای که به گاز روسیه دسترسی ندارند. سوم اینکه، رئیس جمهور آمریکا انتخابات، پیشِرو دارد و دموکراتها نیز انتخابات کنگره را پیشِرو دارند، بنابراین بایدن در تلاش است به آمریکاییها ثابت کند موفقیتی تاریخی با این توافق رقم زده است.
تسنیم: در واقع بایدن میخواهد بگوید که "من به توافقی دست یافتم که هیچ یک از رؤسای جمهور پیشین آمریکا آن را محقق نکردند".
هشام جابر: بله، کاملاً.
انتهای پیام/+