به گزارش خبرنگار فضا و نجوم خبرگزاری تسنیم، علیرغم اینکه سابقه پرتابهای فضایی در جهان به حدود 80 سال میرسد اما تاکنون صرفاً 9 کشور در سطح جهان موفق به پرتاب ماهواره شدهاند که کشورمان ایران یکی از این 9 کشور است؛ سایر کشورهای فعال در حوزه فضا، پرتابهای فضایی خود را از طریق این 9 کشور و بیشتر از پایگاههای روسیه و آمریکا انجام دادهاند.
در سالهای اخیر کشورهای خاورمیانه نیز به دنبال باز کردن پنجرهای به فضا و توسعه صنعت فضایی خود برآمدهاند. ایران در صدر این کشورها قرار داشته و با تکیه بر توان داخلی به موفقیتهای بزرگی در این زمینه رسیده است.
در منطقه ما، کشورهای عربستان، قطر، عمان و امارات متحده عربی نیز صنعت فضایی نوپایی دارند و ساخت و پرتاب ماهوارههای خود را به دست کشورهای سرآمد در حوزه فضا انجام دادهاند.
پیش از این در مطلبی با عنوان "پایگاه فضایی چابهار" به مقصد طلایی اماراتیها برای پرتاب ماهواره تبدیل میشود؟ به بررسی فعالیتهای فضایی کشور امارات پرداختیم و در این مطلب پیشرفت عربستان در حوزه فضا را بررسی میکنیم.
یکی از تازهترین بازیگران در عرصه فضا، «کمیسیون فضایی عربستان سعودی» (اساسسی) است که در سال 2018 با فرمان سلطنتی ایجاد شد. ماموریت اساسسی، تسریع تنوعبخشی اقتصادی، ترغیب طرحهای پژوهشی و توسعه و افزایش شرکت بخش خصوصی در صنایع فضایی بینالمللی است.
اساسسی عربستان پس از راهاندازی در 18 دسامبر 2018، با آژانس فضایی اروپا، بریتانیا، فرانسه، و مجارستان وارد همکاری شد و نیز قراردادهایی با شرکت ایرباس و فدراسیون فضانوردی بینالمللی امضا کرد و دانشجویان سعودی را با بورس تحصیلی به بهترین دانشگاههای جهان اعزام کرد.
البته پیش از تأسیس اساسسی نیز اقداماتی انجام شده بود و عربستان سابقهای طولانی در ورود به فناوریهای ماهوارهای دارد که در سال 1985 از «شهر علوم و فنون ملک عبدالعزیز» در ریاض سرچشمه گرفته است. در این سال، امیرسلطان بن سلمان، شاهزاده و خلبان سابق نیرو هوایی عربستان سعودی در هجدهمین پرواز برنامه شاتل فضایی ناسای آمریکا همراه آن به فضا رفت.
امیرسلطان بن سلمان؛ نخستین فضانورد عرب
عربستان سعودی همچنین نقشی عمده در ایجاد شرکت ماهواره ارتباطاتی «عربسَت» وابسته به جامعه عرب داشته است که نخستین ماهواره خود را در سال 1985 در فضا قرار داد.
فعالیت عربستان در حوزه ماهواره نیز گسترده بود و آنها در سال 2008 ماهواره مخابراتی بدر 6 را به فضا پرتاب کرد.
عربستان در سال 2018 و همزمان با تأسیس «کمیسیون فضایی عربستان سعودی» 2 ماهواره رصد به نامهای "Saudi Sat 5A" و "Saudi Sat 5B" از مرکز پرتاب ماهواره جیوچوان چین به فضا پرتاب کرد.
در سال 2019 نیز نخستین ماهواره مخابراتی عربستان سعودی به نام SGS1 از «گویان فرانسه» واقع در آمریکای جنوبی با موفقیت به فضا پرتاب شد. این ماهواره با همکاری شهرک علم و تکنولوژی عبدالعزیز عربستان سعودی و شرکت لاکهد مارتین ایالات متحده آمریکا ساخته شده است.
سال 2023 عربستان ماهواره بدر 8 را به فضای ماورا تزریق کرد و راکت ماهوارهبر فالکون 9 شرکت فضایی اسپیس ایکس با موفقیت ماهواره ارتباطاتی بدر 8 متعلق به عربستان سعودی را در مدار خود مستقر کرد. به گفته آژانس فضایی عربستان، ماهواره ارتباطاتی فوق، قابلیت پخش سیگنالهای تلویزیونی و ارتباطات را در اروپا، آفریقا، خاورمیانه و آسیای میانه فراهم میکند.
فعالیت عربستان در زیست فضا نیز بسیار گسترده بود و سعودیها دو فضانورد به نامهای «علی القرنی» و «ریانه برناوی» را در سال 2022 با کپسول فضایی شرکت "اسپیس ایکس" به "ایستگاه فضایی بینالمللی" فرستادند.
فضانوردان عربستانی
آنها در سالهای اخیر همکاریهای فضایی متعددی را با چین، آمریکا، روسیه و کشورهای اروپایی داشتهاند و سرمایهگذاری کلانی را برای فعالیت در عرصه فضا انجام دادهاند.
عربستان سعودی در این سالها نیازمند پرتابگر و پایگاه پرتاب بوده و به این دلیلکه هنوز توانایی لازم برای ساخت پرتابگر و برنامهای برای ایجاد پایگاه پرتاب ندارد، هزینههای گزافی را به کشورهای صاحب پایگاه فضایی مانند، روسیه، آمریکا و فرانسه پرداخت کرده است.
این درحالی است که "پایگاه فضایی چابهار ایران" با منحصربه فردترین موقعیت جغرافیایی بهزودی آماده پرتاب انواع ماهوارهها میشود؛ این پایگاه به لحاظ مسافت در نزدیکی کشور عربستان قرار دارد و مزیت قیمتی پرتاب، دسترسی ساده و نزدیکی این کشور به پایگاه پرتاب ایران، دسترسی دریایی و... میتواند پایگاه فضایی چابهار ایران را به مقصدی مناسب و مقرون بهصرفه برای عربستان در عرصه فضا تبدیل کند.
پایگاه فضایی چابهار که در یک موقعیت استثنایی برای پرتابهای فضایی قرار دارد، علاوه بر پایین بودن قیمت پرتاب، به دلیل ارتباط دریایی چابهار با کشورهای عربی، هزینه حمل و نقل آنها برای جابهجایی تجهیزات نیز کاهش پیدا کرده و از این نظر نیز گزینه مطلوبی به نظر میرسد. ارسال ماهواره از این پایگاه میتواند اهداف عربستان و سایر کشورهای عربی در راستای توسعه صنعت فضایی این کشورها را تسریع کند.
انتهای پیام/