به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، آنیتا هیپر، سخنگوی رسمی اتحادیه اروپا در امور سیاست خارجی، اعلام کرد که مأموریت نظارتی اتحادیه اروپا در ارمنستان (EUMA) در این کشور باقی مانده و به فعالیت خود ادامه خواهد داد. وی با بیان اینکه «صلاحیت این مأموریت، نظارت و گزارش وضعیت از سمت ارمنستان در مرز ارمنستان و آذربایجان است»، تأکید کرد که هرگونه تغییر در دستور کار این مأموریت میان نمایندگان اتحادیه اروپا و ارمنستان مورد بحث قرار خواهد گرفت.
به گزارش نشریه روسی vestikavkaza.ru، این موضعگیری در حالی است که پیشامضای معاهده صلح و تعهدات آمریکا برای حفظ ثبات، شرایط را برای پایان زودهنگام کار این مأموریت فراهم کرده بود، اما به نظر میرسد بروکسل و ایروان برنامههای دیگری در سر دارند.
مأموریتی که هیچ درگیری را ثبت نکرد؛ بهانه صلح، هدف جاسوسی
از همان ابتدا، عملکرد این مأموریت با اهداف اعلامی آن در تضاد بود. این ناظران در طول نزدیک به دو سال فعالیت و انجام بیش از 6 هزار گشتزنی (تقریباً 9 گشت در روز)، حتی یک مورد تیراندازی در مرز را نیز ثبت نکردند و هر زمان که درگیری رخ میداد، به طور اتفاقی در بخش دیگری از مرز حضور داشتند.
این عملکرد شبههبرانگیز از روز اول این گمانه را تقویت کرد که این افراد در حال انجام وظایف پنهانی دیگری هستند و گشتزنی در مرز، تنها پوششی برای رصد بصری خاک جمهوری آذربایجان است.
کارشناسان نظامی چندین هدف واقعی را برای این مأموریت برشمردهاند، از جمله: جاسوسی از تمام کشورهای همسایه ارمنستان (ایران، ترکیه، گرجستان)، نظارت بر فعالیتهای پایگاه 102 نظامی روسیه در گیومری، و استقرار پنهانی یک نیروی نظامی غربی در جمهوری ارمنستان.
از این رو، تداوم کار این مأموریت پس از نشست واشنگتن، کاملاً با اهداف واقعی و پنهانی آن مرتبط است. از آنجایی که مأموریت اصلی این ناظران به حلوفصل مناقشه ارمنستان و آذربایجان ربطی ندارد، هیچ پیشرفتی در روند صلح نیز نمیتواند بر رویکرد اروپا یا ارمنستان در قبال این شکل از همکاری ارمنستان با غرب تأثیر بگذارد.
گریزگاه حقوقی در معاهده صلح: ماده 7 چگونه دور زده میشود؟
به نظر میرسد اکنون پوشش رسمی جدیدی برای ادامه کار این مأموریت پیدا شده است: ناظران تا زمان امضای نهایی و تصویب کامل معاهده صلح به گشتزنی خود ادامه خواهند داد. اما حتی پس از آن نیز راه برای ماندن آنها باز خواهد شد. ماده هفتم معاهده صلح، ارمنستان و آذربایجان را متعهد میکند که نیروهای کشور ثالث را «فقط در امتداد مرزهای مشترک خود» مستقر نکنند.
این بند که در نگاه اول مثبت به نظر میرسد، یک گریزگاه حقوقی آشکار برای بروکسل و ایروان ایجاد میکند. کافی است اتحادیه اروپا و ارمنستان بر سر «بازنگری در وظایف مأموریت» توافق کنند تا حضور آن در ارمنستان قانونی باقی بماند.
بر این اساس، ناظران میتوانند بدون هیچ مشکل حقوقی، در تمام خاک ارمنستان به جز مناطق هممرز با جمهوری آذربایجان مستقر شوند. به عبارت دیگر، این «ناظران» میتوانند به راحتی به مرزهای ارمنستان با ایران، ترکیه یا گرجستان منتقل شده یا حتی در عمق خاک این جمهوری مستقر شوند.
خطر برای همسایگان: نگرانی روسیه از تداوم فعالیت ناظران اروپایی
بنابراین، اگرچه در آینده نزدیک، مأموریت اتحادیه اروپا دیگر یک عامل تنشزا در روابط ارمنستان با جمهوری آذربایجان نخواهد بود (چرا که از مرز مشترک آنها فاصله میگیرد)، اما همچنان به ایجاد نگرانی برای دیگر کشورهای همسایه ارمنستان و همچنین روسیه ادامه خواهد داد.
این نگرانی وجود دارد که وظیفه اصلی این مأموریت، همانطور که از ابتدا مشکوک به نظر میرسید، نظارت و جاسوسی از پایگاه نظامی روسیه در گیومری و همچنین جمعآوری اطلاعات از مرزهای راهبردی جمهوری اسلامی ایران باشد؛ موضوعی که همدستی دولت پاشینیان با غرب برای تبدیل کردن ارمنستان به سکوی نفوذ ناتو در منطقه را بیش از پیش آشکار میسازد.
انتهای پیام/