به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، در تاریخ 31 اوت 2025، مهلت اولتیماتوم هشت مادهای اتحادیه اروپا به گرجستان به پایان رسید. این اولتیماتوم شامل درخواستهایی برای لغو قوانین «عوامل خارجی» و ممنوعیت تبلیغات دگرباشان جنسی (LGBT) بود. اتحادیه اروپا تهدید کرده بود که در غیر این صورت، رژیم سفر بدون ویزا برای شهروندان گرجستان را لغو خواهد کرد.
این اتحادیه همچنین بر آزادی رهبران و حامیان بازداشت شده اپوزیسیون که به دلیل اقدامات غیرقانونی و سازماندهی ناآرامیها دستگیر شده بودند، اصرار داشت. این خواستهها در نامهای از سوی «بئاته گمیندِر»، رئیس اداره کل مهاجرت و امور داخلی کمیسیون اروپا، در تاریخ 14 ژوئیه 2025 به وزارت خارجه گرجستان ارسال شده بود.
تفلیس اولتیماتوم بروکسل را نادیده گرفت
در 31 اوت، وزارت خارجه گرجستان اعلام کرد که گزارش مربوط به اجرای توصیهها برای حفظ آزادسازی رژیم ویزا به کمیسیون اروپا ارائه شده است. کمیسیون نیز دریافت این پاسخ را تأیید کرد.
لوان ماخاشویلی، رئیس کمیته همگرایی اروپایی پارلمان، بدون ارائه جزئیات گفت: «مقامات گرجستان پرسشنامه تکمیل شده و توصیههایی را که کمیسیون صادر کرده بود، به اتحادیه اروپا ارائه کردهاند. ما به همکاری با اتحادیه اروپا ادامه میدهیم تا از یک سو، رژیم بدون ویزا را تضمین کنیم و از سوی دیگر، از منافع ملی گرجستان محافظت کنیم.»
با این حال، محتوای پاسخها یک راز نیست. پیش از این، ایراکلی کوباخیدزه، نخستوزیر گرجستان، تأکید کرده بود که درخواست کمیسیون اروپا برای لغو قانون «ارزشهای خانوادگی» که تبلیغات دگرباشان جنسی را ممنوع میکند، غیرقابل قبول است. نمایندگان حزب حاکم «رویای گرجستان» به طور مداوم تأکید میکنند که اولویت اصلی آنها حفاظت از منافع ملی است.
در واقع، مقامات گرجستان اولتیماتوم اتحادیه اروپا را در موارد کلیدی نادیده گرفتند. علاوه بر این، سیستم قضایی و نهادهای انتظامی گامهای جدیدی برای تقویت حاکمیت این کشور برداشتند، در حالی که به خوبی میدانستند این اقدامات واکنش منفی در اروپا به همراه خواهد داشت. منظور، توقیف حسابهای هفت سازمان غیردولتی با تأمین مالی خارجی، به تصمیم دادگاه شهری تفلیس و به درخواست دادستانی است.
به گفته مقامات گرجستان، این سازمانها در سازماندهی ناآرامیها با هدف تغییر غیرقانونی قدرت شرکت داشتهاند.
واکنش تند اتحادیه اروپا: حسابهای سازمانهای غیردولتی را فوراً آزاد کنید
اندکی بعد، اتحادیه اروپا درخواست جدیدی را مطرح کرد: تصمیم برای مسدود کردن حسابهای سازمانهای غیردولتی فوراً لغو شود.
آنیتا هیپر، سخنگوی مسئول سیاست خارجی و امنیتی اتحادیه اروپا، در بیانیهای اعلام کرد: «اتحادیه اروپا از دولت گرجستان میخواهد فوراً تصمیم توقیف حسابهای بانکی سازمانهای مستقل جامعه مدنی را لغو کند. این یک حمله دیگر به حقوق اساسی و استفاده از سیستم قضایی به عنوان ابزار سرکوب است. سازمانهای جامعه مدنی دشمنان دولت نیستند، بلکه ستون کثرتگرایی دموکراتیک هستند. تعقیب این سازمانها با ارزشهای دموکراتیک در تضاد است. اتحادیه اروپا قاطعانه از جامعه مدنی شجاع گرجستان که به خدمت به شهروندان خود ادامه میدهد، حمایت میکند.»
تفلیس: اولتیماتومها تلاشی برای تحمیل «کودتای اروپایی» است
در همین حال، مقامات گرجستان اشاره میکنند که دقیقاً همین «جامعه مدنی» در قالب برخی سازمانهای غیردولتی بود که در اواخر سال گذشته تقریباً کشور را به خونریزی کشاند.
اقدامات غیرقانونی آنها شامل حمله به پلیس با استفاده از مواد آتشزا و «کوکتل مولوتف» بود. اکنون نیز، اپوزیسیون غربگرا و سازمانهای غیردولتی برای انتخابات محلی 4 اکتبر 2025، در حال آمادهسازی موج جدیدی از فعالیتها هستند و صراحتاً از قصد خود برای تغییر قدرت با زور سخن میگویند و برای این منظور بودجه خارجی جذب کردهاند.
در عمل، اولتیماتومهای اتحادیه اروپا در تفلیس به عنوان درخواستی برای تسلیم شدن در برابر یک «کودتای طرفدار اروپا» و چشمانداز گشودن «جبهه دوم» در قفقاز جنوبی با کشاندن گرجستان به جنگ با روسیه، تلقی میشود.
اهمیت لغو ویزا برای گرجستان چقدر است؟
در عین حال، مسئله حفظ رژیم بدون ویزا برای تفلیس چندان حیاتی نیست. همسایگان آن، آذربایجان، ارمنستان و ترکیه، به خوبی بدون چنین رژیمی امور خود را میگذرانند. برای خود شهروندان گرجستان نیز این موضوع اهمیت سابق خود را از دست داده است: سفر به اتحادیه اروپا بیشتر برای کار استفاده میشد. امروز، با توجه به رشد اقتصادی و کاهش بیکاری، بسیاری از مهاجران کاری به وطن بازگشته و در اینجا شرایط بهتری پیدا کردهاند.
اپوزیسیون غربگرا و حامیان آنها امیدوارند که لغو رژیم بدون ویزا باعث اعتراضات در میان جوانان شود.
با این حال، واقعیت چیز دیگری است: سرخوردگی از اپوزیسیون در حال افزایش است و تجمعات به طور فزایندهای کمجمعیتتر میشوند. با این وجود، رهبران اپوزیسیون برای تظاهرات در 13 سپتامبر 2025 «در دفاع از رژیم بدون ویزا» فراخوان دادهاند. نکته قابل توجه این است که آنها قصد دارند اعتراضات خود را نه متوجه بروکسل، بلکه متوجه دولت خود کنند.
اپوزیسیون به دنبال «انقلاب» در روز انتخابات است
بر اساس همه شواهد، بعید است که در 13 سپتامبر جمعیت بزرگی جمع شود. این اقدام تنها یک «تمرین» خواهد بود. ضربه اصلی اپوزیسیون و حامیان خارجی آن برای 4 اکتبر - روز انتخابات محلی - آماده میشود. آنها میخواهند تلاش دیگری برای «انقلاب» را به این تاریخ موکول کنند و از تعلیق رژیم بدون ویزا به عنوان بهانه استفاده کنند.
ایراکلی کاداگیشویلی، رئیس کمیته پارلمانی خودگردانی، خاطرنشان میکند که اپوزیسیون آگاهانه برای تعلیق رژیم بدون ویزا تلاش میکند تا حال و هوای جامعه را تغییر دهد.
وی گفت: «اینها حرفهای پوچی است. برای هر انقلابی، تنها خواستن کافی نیست؛ شرایط عینی لازم است که در جامعه وجود ندارد. انقلابی و سرنگونی قدرتی در کار نخواهد بود. ما نمیخواهیم جوانان دوباره فریب بخورند، همانطور که یک بار این اتفاق افتاد.»
لغو روادید؛ اولین «مجازات سیاسی» اتحادیه اروپا برای «نافرمانی»؟
علاوه بر این، رویه تعلیق یا لغو رژیم بدون ویزا در اتحادیه اروپا پیچیده و طولانی است. این فرآیند میتواند توسط کمیسیون اروپا یا یکی از 27 کشور عضو آغاز شود و برای تصویب به حداقل 15 رأی نیاز دارد. ابتدا امکان سفرهای بدون ویزا برای یک سال به حالت تعلیق در میآید، سپس برای دو سال دیگر تمدید میشود و تنها در صورتی که پس از سه سال توافقی حاصل نشود، لغو نهایی ممکن است.
در این مدت، وضعیت جهان میتواند به طور اساسی تغییر کند. اتحادیه اروپا ممکن است تا آن زمان جذابیت خود را از دست بدهد، به خصوص اگر آمادگیهای نظامی در قاره به یک جنگ بزرگ منجر شود.
تنها موردی که اتحادیه اروپا تاکنون رژیم بدون ویزای کشوری را لغو کرده، وانواتو – یک کشور جزیرهای در اقیانوس آرام – بوده است. دلیل رسمی در دسامبر 2024، اعطای گذرنامه به همه متقاضیان در ازای سرمایهگذاری بود. اما در گزارش پارلمان اروپا، انگیزه ضدروسی نیز ذکر شده بود: شهروندان فدراسیون روسیه گذرنامه وانواتو را دریافت میکردند که «تلاشهای بینالمللی اتحادیه اروپا برای منزوی کردن روسیه را تضعیف میکرد.»
انتهای پیام/